Nu steeds meer vrouwen het glazen plafond doorbreken, doemt een ander probleem aan de carrièrehorizon: de glazen muur. Twee Britse topvrouwen schreven er een boek over, met (hard)handig advies.

‘Erin wacht tot Geoffrey (haar directe leidinggevende) zijn jaarlijkse vakantie opneemt. Dan gaat ze naar hun baas, Adrian, en stelt voor om tijdens Geoffreys afwezigheid zijn grootste account over te nemen. Ze zegt: “Ik heb die klant laatst ontmoet, en het klikte meteen heel goed tussen ons. Je weet dat hij nooit zo enthousiast was over Geoff, niet echt. Ik ben ervan overtuigd dat ik hem binnen kan slepen.” Ze liegt. Erin heeft die klant nooit ontmoet. Geoffrey kan het uitstekend met hem vinden. (…) Erin neemt de klant over, levert eersteklas werk, en als Geoffrey terugkomt van vakantie en zijn account terugwil, zegt ze dat hij de kolere kan krijgen. (…) Een paar jaar later is Geoffrey weg bij het bedrijf.’

Het is een passage uit De glazen muur, een boek van Sue Unerman en Kathryn Jacob, twee topvrouwen uit de Britse zakenwereld. Volgens hen hebben vrouwen vandaag niet zozeer last van het glazen plafond, maar wel van de glazen muur: een onzichtbare barrière die hen afscheidt van het typische jongens-onder-elkaarsfeertje dat in veel bedrijven heerst. Ze spreken niet dezelfde taal als de mannen en hebben verschillende culturele verwachtingen, waardoor hun carrière vastloopt. Met praktische tips en tal van anekdotes (zoals die van Erin) proberen ze vrouwen een duw in de rug te geven. De tip die bij de passage hierboven hoort? ‘Duw de grote jongens aan de kant.’

De auteurs raden vrouwen aan om zichzelf, net als mannen, wat agressiever te promoten, meer humor te gebruiken tijdens presentaties en af en toe eens goed kwaad te worden (‘laat het beest in je los’). Om door te breken, moet je volgens hen ook ‘de juiste taal’ spreken. Het bijbehorende voorbeeld is – alweer – treffend. Het gaat over een zekere Sara die een idee voorstelt aan haar baas: alle teamleden moeten twee dagen van functie wisselen, om meer inzicht te krijgen in elkaars werk. Haar baas vindt het, zacht uitgedrukt, maar niks. Die avond gaat Sara op café met een vriendin en legt ze haar frustratie uit. Dan volgt een eurekamoment: de vriendin moet meteen denken aan totaalvoetbal, een techniek die het Nederlandse elftal in de jaren zeventig toepaste. Wanneer Sara dat de volgende dag tegen haar baas vertelt, vindt hij haar idee ineens geweldig. Les van de dag: ‘De presentatie van een idee is minstens zo belangrijk als het idee zelf.’

Ga naast de ceo zitten

Een andere mogelijke valkuil voor carrièrevrouwen? De zogenaamde ‘cryptonomics’: onuitgesproken regels en wetten die voor elk bedrijf anders zijn. Volgens Unerman en Jacob slagen de meeste mannen erin die snel te ontcijferen en naar hun hand te zetten, terwijl vrouwen te vaak kiezen voor eerlijkheid. Zo zijn er bedrijven waar het not done is om thuis te blijven als je kind koorts heeft. Simpel: zeg dat je zelf ziek bent, dan volgen er geen vervelende vragen of opmerkingen. Of nog eentje: stuur af en toe ’s avonds laat of ’s morgens vroeg een e-mail naar de baas. Daarmee toon je grote betrokkenheid. Ook al heb je die mail misschien een paar uur eerder opgesteld. Sommige andere regels moet je gewoon wat naar je hand zetten. Zo is het geen schande om op een vergadering meteen naast de ceo te gaan zitten, om jezelf extra zichtbaar te maken. Maar één ding drukken de auteurs de lezer op het hart: als je de enige vrouw in een vergadering bent, stel dan nooit voor om koffie of thee uit te schenken. Daarmee bevestig je alleen maar de bestaande stereotypen.

Het boek staat vol interessante strategieën en anekdotes die helpen om ’typisch vrouwelijke’ obstakels weg te werken en er je voordeel uit te halen. Al zijn die soms een beetje van de pot gerukt. In één geval mag u dat zelfs letterlijk nemen. Zo vond een zekere Anna het niet fijn dat ze uitgesloten werd door het mannenclubje op haar werk. De enige plaats waar zij hen niet kon horen, was het mannentoilet. Dus liet ze ostentatief de deur openstaan. En toen die mannen daar wat van zeiden, maakte ze zich ervan af met een grapje: ‘Ik maakte me zorgen dat er iets aan de hand was, jullie zijn de enigen die ik ken die altijd hulp nodig hebben als jullie gaan plassen.’

De glazen muur, Sue Unerman & Kathryn Jacob, HarperCollins, 320 blz., €17,99.

Door STEFANIE VAN DEN BROECK, Illustratie BART SCHOOFS

‘Mannen zetten de regels naar hun hand. Vrouwen kiezen te vaak voor eerlijkheid.’