Partners van een overledene kunnen dankzij een nieuwe wet nu tot 5000 euro van de geblokkeerde rekeningen afhalen. De notarissen reageren verheugd. ‘Dit is een perfecte oplossing voor een praktisch probleem.’
Bij een overlijden worden steevast alle bankrekeningen van de overleden persoon geblokkeerd, tot de erfenis verdeeld is door een notaris. Dat geldt ook voor gezamenlijke rekeningen die de overledene had met een echtgenoot of wettelijk samenwonende partner. De bank houdt het geld tegoed, tot duidelijk is wie er recht op heeft. Een logische juridische voorzorgsmaatregel die ervoor zorgt dat niemand met de nalatenschap kan verdwijnen, maar die ook vaak een erg vervelend gevolg heeft voor de achterblijvende partner. ‘Een notaris moet intussen onder meer uitzoeken of er een testament is, en wie de erfgenamen zijn’, zegt de Tieltse notaris Anthony Wittesaele. ‘Daar kunnen we toch wel enkele dagen, of soms zelfs weken mee bezig zijn, voor we de bank kunnen vertellen aan wie ze het geld op de rekeningen moet uitbetalen. De weduwe of weduwnaar zit ondertussen wel vaak met een tekort aan cash geld om gewone dagelijkse aankopen te doen en de rekeningen te betalen. Want mensen hebben tegenwoordig meestal niet veel geld meer in huis.’
Een nieuwe wet die sinds 31 augustus 2009 van kracht is, heeft dat probleem nu dus verholpen. Vandaag kan de langstlevende partner meteen gebruikmaken van de helft van het bedrag dat op de geblokkeerde gemeenschappelijke rekeningen staat, tot maximum 5000 euro. Het geld op de eigen rekeningen van de overledene, blijft nog steeds onaan-geroerd.
‘Wettelijke uitzonderingen werden er al gemaakt voor de facturen van de begrafenis of de laatste ziekenhuisopname, die mochten wel met geblokkeerd geld betaald worden’, zegt notaris Wittesaele. ‘En sommige banken gaven de weduwe of weduwnaar ook al wel eens wat geld van de rekening voor dagelijkse uitgaven, hoewel dat strikt juridisch niet mocht. Daar is nu dus een wettelijk kader voor gecreëerd. Het geld dat de langstlevende partner mag afhalen, wordt dan later afgetrokken bij de vereffening van de erfenis. Het is in feite een voorschotje op wat die partner toch zal krijgen, als een soort zakgeld voor de weduwe of weduwnaar.’ En omdat het die rol zou behouden, staat er een zware sanctie op overtredingen. Op alles wat boven de 5000 euro wordt afgehaald of wat meer is dan de helft van het bedrag op de rekening, verlies je als partner al je rechten. Het moet uiteraard ook integraal worden terugbetaald aan de overige erf-genamen.
De Koninklijke Federatie van het Belgisch Notariaat (KFBN) is in ieder geval verheugd met de maatregel. ‘Het is misschien juridisch niet wereldschokkend, maar het is wel de perfecte oplossing voor een praktisch probleem’, aldus Wittesaele. ‘En het neemt de druk bij de notarissen weg om die erfenis zo snel mogelijk te verdelen, zodat ze de tijd kunnen nemen voor het nodige opzoekwerk.’
in samenwerking met MONEYTALK
Thomas Verbeke
