Anneleen Lenaerts en de emancipatie van de harp.

De eerste vrouw die ooit volwaardig lid werd van de Wiener Philharmoniker was een harpspeelster: Anna Lelkes. Dat gebeurde in… 1997. Ze had daarvoor twintig jaar in het orkest gespeeld, maar had nooit mogen meestemmen. In datzelfde, nog steeds vrijwel uitsluitend mannelijke gezelschap komt binnenkort Anneleen Lenaerts terecht: een harpiste van wereldklasse.

Zelfs voor jonge musici van haar kaliber is het niet gemakkelijk om goede opnames te maken en vooral te verspreiden. De nieuwe cd die ze zopas uitbracht met muziek van Liszt en Chopin kwam dan ook tot stand dankzij een sponsor, de vzw met de vreemde naam SWUK. Ze ondersteunden vorig jaar de Schuman-cd van Liebrecht Vanbeckevoort en sponsoren binnenkort de eerste opname van pianiste Stephanie Proot, ook een onmiskenbaar talent. Goede smaak heeft SWUK in elk geval.

Chopin en Liszt op harp, dus. Het gaat oorspronkelijk om pianomuziek, die deels door voorgangers, deels door Anneleen Lenaerts zelf is omgezet. Het boekje bevat een hele apologie, maar die is wat ons betreft niet nodig: als het goed klinkt en de muziek komt tot haar recht, behoeft het geen verdediging.

En of het goed klinkt. ‘Lieflijk’ is het eerste woord dat in je opkomt bij de prachtig melodieuze aanzet, de concertstudie Un Sospiro van Liszt. Maar die beschrijving kan dodelijk zijn: met lieflijke harpmuziek keilen ze je in de bak met winkelmuziek voor de kerst. En dat is een totaal foute inschatting van deze opname. Ze duikt namelijk zeer diep in de schitterende muziek – studies, nocturnes en andere pianocomposities van de twee reuzen die zelf alle dimensies van de romantiek verkenden. Dat ook Liszts populaire Liebestraum en Chopins Minuutwals erop staan, doet daar niets aan af.

Eén voorbeeld van die diepgang: de melancholische Nocturne op. 48 nr. 1 van Chopin. Een briljant-somber stuk met een zwaar accent op de diepe bassen. Die klinken op harp zelfs nog grimmiger dan op piano, vanwege het typische zwevende karakter van de lage harpklanken. Aangrijpend. En wat de rest betreft: de omzettingen zijn zonder meer schitterend en doen de karakteristieken van elke compositie alle eer aan. Anneleen Lenaerts is een groot technisch talent.

Even sterk zijn haar interpretaties. De harp mag dan een vrouwelijk instrument heten, wat je hier hoort is bijzonder stevige muziek, maar ook genuanceerd, met een haarscherpe timing, een grote kracht en helderheid die je het woord lieflijk heel snel doen vergeten. Hier is een groot vertolkster aan het werk, en deze cd is alweer een belangrijke stap naar de emancipatie van dit nog altijd onderschatte instrument. U zult even moeten zoeken, het label Aliud is klein, maar dat is deze cd meer dan waard.

ANNELEEN LENAERTS, HARP: CHOPIN & LISZT. ALIUD RECORDS, ACD BB 056-2. INFO: WWW.ALIUDRECORDS.COM, WWW.SWUK.BE, INFO@ANNELEENLENAERTS.COM.

Peter Vandeweerdt