Het wetsvoorstel dat het bankgeheim versoepelt, is een grote stap vooruit, zegt professor fiscaal recht Michel Maus (VUB). ‘Maar het is afwachten of de fiscus er ook gebruik van zal maken.’
Een van de aanbevelingen van de parlementaire onderzoekscommissie Fiscale Fraude vorig jaar was om het bankgeheim voor de inkomstenbelasting te versoepelen. De Raad van State heeft nu zijn fiat gegeven voor het wetsvoorstel van Kamerleden Dirk Van der Maelen (SP.A) en Alain Mathot (PS) dat daarop voortborduurt. Wanneer er aanwijzingen zijn dat iemand niet al zijn inkomsten heeft aangegeven, zal de fiscus binnenkort de rekeningen van die belastingplichtige dus kunnen inkijken. ‘Dat is niets minder dan een streep door het huidige bankgeheim in België’, zegt professor Michel Maus (VUB). ‘Het is een grote stap, maar die was ook onvermijdelijk geworden na de internationale aanzet van de G20 in april 2009. België heeft in het kader van de strijd tegen de fiscale fraude intussen al met 17 staten een akkoord gesloten om bankgegevens uit te wisselen, maar intern bleef ons bankgeheim nog overeind. Dat was ergens toch een discriminatie.’
Het is wel nog de vraag of de fiscus van dit nieuwe middel ook werkelijk gebruik zal maken, waarschuwt Maus. ‘Het bankgeheim is bij ons bijvoorbeeld al opgeheven voor de btw en de registratierechten, en toch wordt het nog maar weinig doorbroken. Er blijft bij de Belgische fiscus blijkbaar een zekere schroom om echt rekeningen in te kijken.’ Voorstanders van de afschaffing van het bankgeheim willen dat de fiscus zicht kan krijgen op het totale financiële vermogen van elke belastingplichtige. ‘Een jaar geleden had ik nog gezegd dat dit niet realistisch is,’ aldus Maus, ‘maar in 2009 is er door de crisis veel teweeggebracht op internationaal vlak. Die trend is nu niet meer te stoppen. Binnenkort wordt er bijvoorbeeld beslist over de uitbreiding van de Europese spaarrichtlijn. Dat zou betekenen dat ook over opbrengsten uit verzekeringsproducten (Tak-21-levensverzekeringen en dergelijke, nvdr) info uitgewisseld wordt. En als dat zo doorgaat, komen op termijn ook dividenden en meerwaarden op aandelen in het vizier.’
Verstrengen is natuurlijk goed, maar je moet mensen ook de kans geven om hun zaken in orde te brengen, besluit professor Maus. ‘Daarom vind ik het jammer dat men niet tegelijkertijd de Belgische amnestieregeling efficiënter maakt, want die is nu erg krakkemikkig en met veel uitzonderingen.’
Thomas Verbeke
