Een op de vijf Belgen boven de 20 jaar woont alleen, onder wie iets meer vrouwen dan mannen. Daarbij vallen vooral de regionale verschillen op: in 2001 bestond in Vlaanderen bijna 28 procent van de private huishoudens uit één persoon, in Wallonië bijna 33 procent en in het Brussels Hoofdstedelijk Gewest maar liefst 50 procent. ‘In Brussel leeft in de helft van de woningen dus iemand in zijn eentje’, zegt Koen Matthijs. ‘Zelfs als we ervan uitgaan dat Brussel als grote stad een aantrekkingspool voor die mensen vormt, blijft dat een erg hoog cijfer.’

Onder die alleenwonende Belgen zijn er natuurlijk heel veel bejaarden die hun partner hebben verloren en zo lang mogelijk alleen willen blijven wonen. Maar in de statistieken duiken ook meer en meer mensen op die na een relatiebreuk een tijdlang alleen blijven. ‘Daarnaast is er bij jongeren een sterke tendens om langere tijd alleen te wonen’, zegt Matthijs. ‘Sommigen doen dat tot ze de juiste partner hebben gevonden, anderen willen bewust single blijven.’

Dat iemand alleen woont, betekent natuurlijk niet per definitie dat hij of zij geen relatie heeft. Ook professor Matthijs beseft dat cijfers in dit verband niet alles zeggen. ‘Wat is de definitie van een alleenwonende?’ vraagt hij zich af. ‘Ben je alleenwonend als je gescheiden bent en je kind woont afwisselend een week bij jou en een week bij je ex-partner? En wat als je zoon alleen in het weekend bij jou is? In welke statistiek hoor je dan thuis?’

Daarnaast zijn er ook heel wat mensen die officieel alleen wonen maar in de praktijk permanent bij hun partner verblijven. Dat komt bijvoorbeeld vaak voor bij weduwen en weduwnaars die met oog op hun erfenis toch hun eigen huis aanhouden en daar volgens de dienst bevolking ook wonen. Omgekeerd worden mensen die in een bejaardentehuis wonen, in de gevangenis zitten of langdurig in het ziekenhuis liggen tot de zogenaamde ‘collectieve huishoudens’ gerekend. Ook als ze eigenlijk alleen wonen.

Los van die foutenmarge valt niet te negeren dat het aantal alleenwonenden de laatste decennia fors is toegenomen. Dat is ook de voedingsproducenten, touroperators en marketingstrategen niet ontgaan. Tegenwoordig liggen de winkelrekken vol eenpersoonsgerechten, voorgesneden groenten in kleine porties en minipakken toiletpapier. En in hun vrije tijd kunnen singles kiezen uit groepsreizen naar Afrika, een camping voor alleenstaanden of een avontuurlijk survivalparcours in de Ardennen. Ondertussen bouwen vooruitziende bouwondernemers over het hele land compacte appartementen op maat van de al dan niet happy single.

Alleen kunnen nogal wat alleenstaande Belgen zich al dat moois niet veroorloven. Bijna een op de drie alleenstaande ouders leeft in armoede. Vooral alleenstaande moeders hebben het zwaar omdat zij vaak een lager inkomen hebben of maar deeltijds werken om hun kinderen te kunnen opvangen. Zij hebben niet meteen behoefte aan nog een survivalparcours.

‘In de helft van de woningenin Brussel leeft iemand inzijn eentje.’