In ‘We zijn té proper geworden. Ons immuunsysteem raakt in de war’ (Knack nr. 50) poneert Séverine Vermeire het volgende: ‘Vroeger was een onhygiënisch leven de oorzaak van bacteriële epidemieën zoals pest en cholera. Door meer hygiëne in te voeren, hebben we die kunnen uitroeien.’ Dat is zeker zo. Door meer hygiëne in te voeren, daalde de morbiditeit en de mortaliteit. In de beginjaren 1900 was de gemiddelde leeftijd vooraan in de 30. Vandaag is dat vooraan in de 80. Door voor meer hygiëne te zorgen, overleven ook de zwakkeren en neemt de welvaart toe. Maar het is zeker niet zo dat wij nu té proper zijn geworden. Wij leven bijlange niet ‘hygiënisch’ genoeg. We zouden veel verstandiger moeten omgaan met onze commensale microbiotica en met de micro-organismen in het algemeen. Dat zou ons veel leed en veel centen besparen.