Veel overheidsgeld is de voorbije jaren onterecht naar de Oostendse Vismijn gevloeid, zegt de Europese Commissie.
‘Onverenigbaar met de interne markt’ noemt de Europese Commissie de manier waarop het Vlaams Gewest en de Stad Oostende (dat is niet zo duidelijk, dat is voor de Commissie allemaal ‘België’) de vismijn van Oostende vertroetelden, sinds die vismijn in 2002 nieuw leven ingeblazen werd als een Autonoom Gemeentebedrijf. De lijst van onduldbare liefkozingen is lang: 8 miljoen euro kapitaal en garanties voor leningen aan de NV Exploitatie Vismijn Oostende (EVO), 6 miljoen euro startkapitaal voor het Autonoom Gemeentebedrijf Vismijn Oostende (AGVO), en allerlei voordelen zoals het gebruiksrecht (al of niet gratis) en zelfs cadeau doen van gronden en gebouwenin de vissershaven. Ook de steun voor een andere dochter van AGVO, de NV Pakhuizen, die voortvloeide uit een erfpachtovereenkomst uit 1989, kan voor de Commissie niet door de beugel. Tal van elementen kan de Commissie niet meteen in een concreet bedrag samenvatten. Daarom moet België – in de praktijk wordt dat een klus voor het Vlaams Gewest – binnen de twee maanden een proper lijstje maken van het totale bedrag dat van AGVO, EVO en Pakhuizen teruggevorderd moet worden.
Voor de ondernemers die intussen in Zeebrugge ook probeerden een vismijn te runnen, moet het pijn gedaan hebben, te zien hoe de meest nabije concurrentie door hun overheid in de watten werd gelegd. Dat Oostende boos naar Zeebrugge keek, toen de Europese Commissie in 2006 liet weten een klacht ontvangen te hebben, is dus niet onlogisch. Hoewel Noël Devisch, voorzitter van de Zeebrugse vismijn, zijn handen in onschuld wast: ‘Die klacht kwam niet van ons, maar van een aantal Nederlandse veilingen. Natuurlijk ondervond Zeebrugge wel schade van de oneerlijke concurrentie, maar mijn voorgangers hebben nooit zelf willen interveniëren.’ Devisch staat nog niet zo lang aan het hoofd van de Zeebrugse vismijn. De bedoeling is dat hij de visveilingen verrijkt met wat hij weet over technieken en procedures in de sector van de tuinbouwveilingen.
Over de actie van de Europese Commissie tegen het ontoelaatbare manna voor Oostende wil Devisch ook niet te veel geweten hebben. ‘Voor ons is dat een dossier van het verleden.’ Zelf is hij meer geïnteresseerd in de toekomst voor de Oostendse vismijn, want daar wil hij juist een sleutelrol in spelen. Sinds de Stad Oostende de gebouwen en de ateliers van de vismijn overdroeg aan het Vlaams Gewest en die (netjes in het Publicatieblad van de Europese Unie) naar belangstelling van de privésector informeerde, is Zeebrugge in de running om van Oostende een lokale vestiging te maken. ‘We zouden dan één bedrijf worden maar op twee locaties. Omdat de installaties in Oostende wel verouderd zijn, zouden we daar wel investeren in nieuwe installaties: loodsen, veilinginstallatie, alles erop en eraan.’
Het belangrijkste om te slagen in de veilingsector, volgens Devisch, is dat de vissers er een behoorlijke prijs voor hun waar krijgen. Als ze denken dat ze elders een betere prijs zullen krijgen, zullen ze niet blijven alleen voor de traditie. Daarom wil Zeebrugge, ook in Oostende, investeren in kloksystemen die de prijzen transparanter maken en het makkelijker maken om rekening te houden of in te spelen op prijsevoluties in andere veilingen.
Intussen kan de Oostendse politiek zich nog wat verlustigen in achterhoedegevechten over de verantwoordelijkheid voor het gemors met overheidsgeld.
Luc Baltussen
‘In normale omstandigheden zouden we allemaal heel tevreden zijn met deze wisselkoers.’
Europees commissaris Karel De Gucht ziet in de historisch lage koers van de euro vanwege de Griekse crisis voordelen voor de Europese export, in de Süddeutsche Zeitung.
