Tussen de ruïnes van het stadje L’Aquila werden de wereldleiders het over meer met elkaar eens dan werd verwacht.
Dit keer geen grote, zwarte limousines voor de staatshoofden en regeringsleiders. Op de top van de G8 in L’Aquila verplaatsten ze zich met kleine, witte elektrische wagentjes over het terrein waarop de bijeenkomst werd gehouden. Komisch hoe de altijd met veel praal omgeven Libische president Mouammar Khaddafi zich met een gezicht vol vragen op de smalle achterbank van zo’n autootje wrong. De G8 deed het met minder dan gebruikelijk. Het is nu eenmaal crisis. En bovendien besloot gastheer Silvio Berlusconi de hele ontmoeting van de luxueuze Sardinische kust te verplaatsen naar de omgeving die enkele maanden geleden door een zware aardbeving werd getroffen.
Voor de veelgeplaagde Italiaanse premier verliep de bijeenkomst uiteindelijk zonder grote incidenten. Eén keer maar was het heel nipt: toende krant Il Giornale van zijn broer Paolo de Franse presidentsvrouw Carla Bruni de huid vol schold omdat ze paste voor het grootste deel van het vrouwenprogramma. Maar niemand leek hem de chaotische voorbereiding of zijn affaires met minderjarige meisjes kwalijk te nemen. Dat kwam misschien ook omdat de top toch nog wat verrassingen in huis had. Zo, bijvoorbeeld, de toezegging van de Amerikaanse president Barack Obama dat de industriestaten de ontwikkelingslanden met 20 miljard dollar aan landbouw- en voedselhulp zullen bijspringen. Dat is flink meer dan werd verwacht. Als het geld ook echt op tafel komt: hulporganisaties wachten nog altijd op de miljarden dollars die de G8 in 2005 op hun top inGleneagles beloofden omde armoede in de wereldte bestrijden.
Een dag eerder zaten de landen van de G8 samen met de belangrijkste groeilanden, zoals China, India en Brazilië. Ze werden het erover eens dat de opwarming van de aarde tegen 2050 tot twee graden Celsius moet worden beperkt. Of die afspraak uiteindelijk meer wordt dan woorden op papier, moet worden afgewacht. Want die doorbraak is tegelijk ook een halve mislukking. Landen zoals China en India weigerden te beloven om de uitstoot van broeikasgassen tegen 2050 met de helft te verminderen. Ze verwachten eerst een grotere inspanning van de industriestaten. Dat is vooral sneu voor Barack Obama, die het in eigen land niet onder de markt heeft om de opwarming van de aarde op de politieke agenda te krijgen.
Toch liepen de zaken in L’Aquila beter dan gedacht. De verwachtingen waren ook zo miniem dat elk resultaat opzien zou baren. Zo legde de Groep van Acht al meteen een klaar en duidelijk standpunt over Iran op tafel: het optreden van de regering tegen de demonstraties werd veroordeeld en het land krijgt tot september de tijd om weer over zijn atoomprogramma te praten. Ook Rusland keurde de scherpe verklaring goed en dat helpt als er straks over meer sancties moet worden nagedacht.
Enkele dagen voor de top vond onder meer bondskanselier Angela Merkel dat zoiets als de G20 als forum beter geschikt is om de problemen van de wereldeconomie aan te pakken. De bijeenkomst in de Abruzzen werd ook gezien als een brug tussen de G8 en de rest van de wereld. De komende maanden moet duidelijk worden of de club van rijke landen uitgebreid dient te worden tot een G20 of tot een ander forum dat met gezag over de wereldproblemen kan praten en beslissen. Hoeveel landen erbij moeten, is niet duidelijk. Maar dat acht te weinig is, daarover lijkt iedereen het eens te zijn.
© Der Spiegel
