De Fransen zetten Nicolas Sarkozy bij de regionale verkiezingen op zijn nummer.
De linkerzijde in Frankrijk en bij uitbreiding in heel Europa haalt opgelucht adem. De linkse krant Libération tekende maandag een juichende Martine Aubry op de voorpagina, naast een sippe Nicolas Sarkozy: ‘Ouf, la gauche revient.’ In het begeleidende commentaar wordt het resultaat van de rechterzijde bij de Franse regionale verkiezingen vergeleken met Waterloo, Azincourt en de Berezina. De meest geruchtma-kende Franse militaire nederlagen in de geschiedenis.
Premier François Fillon vergoelijkte het verlies van de regeringspartij UMP met een verwijzing naar de opkomst van de kiezers, die met minder dan 48 procent historisch laag was. De regionale verkiezingen werden voor het eerst afzonderlijk gehouden, zonder dat ze aan kantonale of wetgevende verkiezingen werden gekoppeld. Maar ook Fillon kon natuurlijk niet ontkennen dat zijn partij een tik kreeg. En dat die voor een goed deel op de rekening van president Sarkozy zelf mag worden geschreven. Halverwege zijn ambtstermijn hebben de Fransen het kennelijk toch een beetje gehad met hun ‘hyperpresident’.
Omdat hij de bui al zag hangen, kondigde Sarkozy vorige week vrijdag in het rechtse Le Figaro Magazine al ‘een pauze in de hervormingen’ aan. Zijn strategie om al bij de eerste ronde met één centrumrechtse lijst uit te pakken, bleek fout. De UMP houdt nu voor de tweede ronde aan de rechterzijde nauwelijks een stemmen-reservoir over, terwijl de Parti Socialiste links volop coalities kan sluiten met de groene partij Europe Ecologie van Daniel Cohn-Bendit en het uiterst linkse Front de la Gauche – die het ook allebei behoorlijk goed deden. Tegelijk wijst het onverwacht goede resultaat van het extreemrechtse Front National van Jean-Marie en Marine Le Pen op een echec van het hele identiteitsdebat, dat op aansturen van Sarkozy werd gevoerd om het Front National het gras voor de voeten weg te maaien. Het origineel doet het ook in Frankrijk kennelijk altijd beter dan de kopie.
Dat betekent daarom niet dat eerste secretaris Martine Aubry van de PS haar zogenaamde grand chelem al binnen heeft. Ze wilde graag alle 22 regio’s van het Franse moederland besturen. Maar in Languedoc-Roussillon werd de officiële kandidaat van de PS weggeblazen door het stemmenkanon Georges Frêche, een voormalig socialist die door Aubry persoonlijk uit de partij is gezet. In 20 van de 22 regio’s blijft links sowieso de baas. In Elzas en Corsica wordt het in de tweede ronde een dubbeltje op zijn kant en kan het zondagavond nog best spannend worden.
Met het oog op de presidentsverkiezingen van 2012 zegt dit resultaat weinig. De PS won de regionale verkiezingen ook in 2004, waarna Sarkozy de PS-kandidate Ségolène Royal drie jaar later toch met de vingers in de neusgaten versloeg. Martine Aubry komt beter uit de verf dan oorspronkelijk van haar was verwacht. Maar Ségolène Royal haalde met 39 procent van de stemmen in haar regio Poitou-Charentes de beste score van de PS in het hele land. In New York wacht IMF-baas Dominique Strauss-Kahn als een derde hond op zijn kans. Peilin-gen leren nog altijd dat hij het als kandidaat tegen Sarkozy in 2012 beter zou doen dan Aubry en Royal.
Nicolas Sarkozy is van zijn kant aan bezinning toe. Voor zondag kan hij alleen proberen om er de kiezers van groen en extreemrechts van te overtuigen om in de tweede ronde toch voor een kandidaat van centrumrechts te kiezen. Ze zijn daar van nature geen van beide zeer toe geneigd. Duidelijker nog dan voor Sarkozy was het resultaat voor de centrumpartij MoDem van François Bayrou. In 2007 leek het er nog even op dat hij een rol zou kunnen opeisen in het grote spel tussen rechts en links. Met 4 procent van de stemmen is zijn partij nu helemaal weggezakt. En daarmee wellicht ook zijn grote ambitie.
PP/HvH
