De discussie over de boerka leidt de aandacht af van de echte, sociale problemen in Frankrijk.

De partij van de Franse president Nicolas Sarkozy, de Union pour un Mouvement Populaire (UMP), heeft een comfortabele meerderheid in het parlement. Maar zeer gerust op de afloop van de regionale verkiezingen in maart is ze niet. Het gaat niet goed in Frankrijk, zoals het niet goed gaat in een groot deel van de geïndustrialiseerde wereld. Veel kandidaten willen liever niet te veel aan de zijde van de president worden gezien, en dus moet de UMP het geweer in volle campagne van schouder veranderen.

En dan schoot Sarkozy zichzelf nog in de voet met de rechtszaak tegen de voormalige premier Dominique de Villepin, een partijgenoot en politieke rivaal. Villepin werd vorige week vrijgesproken van de klacht dat hij Sarkozy vals zou hebben beschuldigd van het witwassen van zwart geld. Sarkozy beloofde dat hij hem daarvoor ‘aan een vleeshaak zou hangen’ – om maar te zeggen. Er volgt nog beroep in de zaak. Maar het gevoel is dat de president er in zijn eigen kamp een concurrent bij heeft die er alles aan zal doen om te verhinderen dat hij straks een tweede mandaat in het Elysée krijgt.

Het lijkt er daarom steeds meer op dat de president en zijn partij de doorgedreven discussie over de nationale identiteit – Qu’est-ce qu’être Français? – gebruiken om de aandacht af te leiden van de problemen waarmee het land echt worstelt. Om te beginnen de economische crisis en de werkloosheid. Er worden daarbij bijna vanzelfsprekend vooral moslims in het vizier genomen. Een commissie in de Assemblée stelde voor om het dragen van de boerka, een kledingstuk dat vrouwen van kop tot teen bedekt, te verbieden in scholen, ziekenhuizen en op het openbaar vervoer. De UMP denkt aan een wet die de boerka verbiedt op straat. Frankrijk nam niet zolang geleden een wet aan die het dragen van de sluier verbiedt op openbare scholen.

De hele discussie is de overheid ondertussen allang ontglipt en ontaardt in een lelijk partijtje moslimbashen. Van de goed vijf miljoen moslims in Frankrijk gaan er minder dan 2000 gehuld in een boerka op straat. Zij brengen, volgens de UMP, het voortbestaan van de republiek zelf in gevaar. Het debat daarover woedt niet alleen in Frankrijk. Een ernstige krant zoals de Amerikaanse International Herald Tribune vindt dat argument te gek voor woorden. Ze accepteert ook de vergelijking niet die de Fransen met de taliban in Afghanistan maken. De taliban verplichten vrouwen om die kledij te dragen. In Frankrijk gaat het om enkele vrouwen, die zich uit vrije wil zo kleden.

Maar zoals in andere Europese landen geldt ook in Frankrijk dat schelden op vreemdelingen politieke winst oplevert. Jean-Marie Le Pen en het Front National hebben er een carrière op gebouwd. Fransen die in het buitenland geboren zijn, wordt het moeilijk gemaakt om een nieuw paspoort te krijgen. De manier waarop ze hun afkomst moeten bewijzen, roept soms akelige herinneringen op aan de jaren dertig. Het maakt deel uit van het politieke spel om te proberen kiezers van andere partijen te overtuigen. Als hele bevolkingsgroepen daarvoor een stigma opgekleefd krijgen, zijn de grenzen van het politieke fatsoen ruim overschreden.

door Hubert van Humbeeck

De discussie over de nationale identiteit ontaardt in een lelijk partijtje moslimbashen.

Reageren op dit artikel kan u door een e-mail te sturen naar lezersbrieven@knack.be. Uw reactie wordt dan mogelijk meegenomen in het volgende nummer.

Partner Content