Radovan Karadzic was een doodgewone arts, echtgenoot en vader van twee kinderen, die in zijn vrije tijd gedichten schreef. Een Serviër die als jongeman van Montenegro naar het Bosnische Sarajevo verhuisde om er carrière te maken, en die daar lange tijd warme contacten onderhield met zijn moslimburen en -collega’s. Hoe komt het dat diezelfde man enkele jaren later bekend en berucht zou worden als medeaanstichter van de burgeroorlog in Bosnië-Herzegovina, de brutale belegering van Sarajevo en het bloedbad in Srebrenica?

Wanneer, waarom en hoe is Karadzic veranderd in de politieke leider die als nationalistische scherpslijper het grote Servië wilde doen her-rijzen? Die alle moslims van Bosnië wilde uitmoorden. En die zijn eigen stad, Sarajevo, liet bombarderen en door scherpschutters onder vuur liet nemen? De Nederlandse televisiejournalist George Mustert gaat in Aanklacht massamoord op zoek naar de omstandigheden en drijfveren die Karadzic hebben gebracht tot wat hij nu is: een man die in de gevangenis van Scheveningen zit, aangeklaagd voor oorlogsmisdaden.

Mustert put daarvoor uit eigen veldonderzoek, uit processtukken van het Joegoslaviëtribunaal, het Nederlandse Srebrenicarapport en uit de talloze persartikels en boeken die over Karadzic zijn verschenen. Daardoor krijgt de lezer van Mustert geen echt nieuwe informatie, maar wel een gedetailleerd overzicht van Karadzic’ leven: van zijn prille jeugd in een dorpje in Montenegro tot de dag waarop hij, na bijna dertien jaar onderduiken, door geheim agenten van een bus werd geplukt in Belgrado, waar hij een dubbelleven als alternatieve genezer had opgebouwd.

Spijtig is dat de auteur bij het verhaal over het Servische gevangeniskamp in Trnopolje vergeet te vermelden dat de graatmagere jongeman achter prikkeldraad die op de videobeelden te zien was en die aanleiding gaf tot wereldwijde ontzetting over de Servische ‘concentratiekampen’, in feite aan tbc leed, en dus niet uitgehongerd werd. Een overdrijving die aan pro-Servische kant achteraf trouwens duchtig werd aange-grepen om de slechte behandeling in de kampen te minimaliseren. En de omvangrijke karakterschets die Mustert probeert te maken, neigt soms wat naar amateurspsychologie. Lezers die zelf hun conclusies willen trekken, krijgen echter een goed totaalbeeld van Karadzic, zijn omgeving en zijn achtergrond. Wat nuttig kan zijn als introductie bij het proces tegen Karadzic in Den Haag, dat weldra van start moet gaan.

GEORGE MUSTERT, AANKLACHT MASSAMOORD, VAN HALEWYCK/STRENGHOLT, 224 BLZ., 18 EURO.

Gerry Meeuwssen

Reageren op dit artikel kan u door een e-mail te sturen naar lezersbrieven@knack.be. Uw reactie wordt dan mogelijk meegenomen in het volgende nummer.

Partner Content