De vraag naar innovatiesteun was bij de Vlaamse kmo’s nooit groter dan in het heetst van de crisis.
In 2009 gingen Vlaamse kmo’s aan de haal met 22 miljoen euro innovatiesteun van het IWT (agentschap voor Innovatie door Wetenschap en Technologie). Dat is de helft meer dan het jaar ervoor. De stijging houdt in dat gemiddeld grotere bedragen toegekend werden, maar heeft ook te maken met een toename van het aantal dossiers. Zo’n 374 ondernemingen vroegen in 2009 steun aan (voor het specifieke kmo-programma); in 2008 waren dat er nog maar 298. Van de 374 aanvragen werden er 251 (of twee derde) goedgekeurd. ‘In de praktijk,’ vult directeur Leo Van de Loock aan, ‘is het stuk van de koek dat de kmo’s voor hun rekening nemen nog iets groter. Dat komt doordat grotere kmo’s ook aanvragen doen voor andere steunprogramma’s, die niet gereserveerd zijn voor kmo’s.’
Naast de 22 miljoen euro voor het speciale kmo-programma kende het IWT ook 95 miljoen euro innovatie-steun toe aan ‘grote’ onder-nemingen. De vorige jaren was dat 96 en 97 miljoen euro. ‘Het totale budget wordt elk jaar een beetje groter. Dit keer zijn de kmo’s dus met een aanzienlijk groter deel van de koek gaan lopen.’
Het IWT beschikt zelf niet over harde gegevens om de toenemende populariteit van het kmo-programma te verklaren. Maar er liggen wel enkele verklaringen voor de hand. Vooreerst zijn er sinds 2007 provinciale innovatiecentra aan de slag, die expliciet als doel hebben de Vlaamse bedrijven te helpen bij het opzetten en uitwerken van innovatieprojecten. Die centra helpen kmo’s ook bij het indienen van subsidieprojecten, als ze denken dat ze daarvoor in aanmerking komen. Van de Loock: ‘Niet dat het indienen van een project zo ingewikkeld is. Het vergt natuurlijk een beetje huiswerk, maar er zijn toch ook aanzienlijk wat bedrijven die hun aanvraag rechtstreeks doen. De innovatiecentra vergroten uiteraard wel onze aanzuigkracht.’
De economische toestand is wellicht ook een verklarende factor. De zware omzetkrimp die veel bedrijven vorig jaar moesten incasseren, gaf hun niet alleen meer tijd om aan innovatiesteun te denken – als je geen klanten kunt helpen, kun je wel dossiers opstellen – maar maakte ook de behoefte aan cash acuter. Van de Loock: ‘Het is niet gek om te denken dat bedrijven die in betere tijden niet de moeite zouden nemen om achter innovatiesteun aan te gaan, dat nu wel doen.’
Wat wellicht, ten derde, ook meespeelt, is de vereenvoudiging van het kmo-programma begin 2009.
In haar zoektocht naar budgettaire sanering besloot de Vlaamse regering onlangs de steun aan het IWT terug te schroeven met 23 miljoen euro. Daarbij werden de steunprogramma’s voor de ondernemingen wel gevrijwaard. Volgens Voka-baas Eric Vermeylen is het optimisme over de stijgende belangstelling voor de IWT-steun gerechtvaardigd: ‘Innovatie is absoluut nodig om onze economie beter af te stemmen op wat in de wereld gevraagd wordt. En die beweging is nu echt wel bezig.’
Luc Baltussen
‘De conventionele brandstofmotor is tegen 2050 dood.’ Volgens algemeen directeur Nobuo Tanaka van het Internationaal Energieagentschap (IEA) zijn auto’s op waterstof en elektriciteit de toekomst, in ‘Trends’.
