Ewald Pironet

Electricité de France neemt SPE-Luminus over. Zo wordt na het dominante Electrabel ook de op een na grootste elektriciteitsleverancier in België Frans eigendom. De liberalisering van de energie draait uit op een fiasco.

‘De Belgische energiemarkt wordt voor buitenlandse groepen een wingewest dat geruild kan worden op dezelfde manier als Europese landen vroeger de koloniale gebieden in Afrika onder elkaar verdeelden’, zo schreef onlangs de anders zo ingetogen beurskrant De Tijd. Maar ze had er alle reden voor, zeker nu SPE-Luminus in handen komt van Electricité de France (EDF) en België op energievlak helemaal afhankelijk wordt van Parijs.

De Britse energiegroep Centrica verkocht afgelopen weekend haar 51 procent in SPE-Luminus voor 1,3 miljard euro aan EDF. De overige 49 procent in SPE zit bij een reeks Belgische gemeenten, intercommunales en financiële partijen. SPE-Luminus is na Electrabel de grootste elektriciteitsleverancier in België. Electrabel was al in handen van de Franse groep GDF Suez, waarin de Franse staat met 36 procent veruit de grootste aandeelhouder is. De Franse staat controleert ook 85 procent van EDF. En aangezien Electrabel en SPE-Luminus instaan voor bijna 90 procent van de Belgische elektriciteitsproductie is er maar één conclusie mogelijk: de Franse overheid bezit een bijna-monopolie over de Belgische elektriciteitsmarkt.

België heeft niets meer in de pap te brokkelen als het om zijn energiebevoorrading gaat: het overnameakkoord tussen Centrica en EDF werd in Londen en Parijs onderhandeld. De overname van SPE-Luminus door EDF zet ook enkele Belgische politici in hun blootje. Toen Suez in 2005 Electrabel in handen kreeg, maakte premier Guy Verhofstadt (Open VLD) zich sterk dat het met de Franse invloed zou meevallen: hij had met de topman van Suez afgesproken dat België een gouden aandeel zou krijgen in GDF Suez, een vetorecht om de nationale strategische energiebelangen te verdedigen. Verhofstadt en daarna premier Yves Leterme (CD&V) verklaarden dat ze beloften en garanties hadden van de Franse president. Recentelijk bleek dat België naar dat gouden aandeel kan fluiten, er komt slechts een ‘permanent overlegcomité’. Na de Franse overname van SPE-Luminus wordt dit nog pijnlijker.

De vraag rijst wat de Belgische gemeenten, intercommunales en financiële partijen na de overname door EDF gaan doen met hun blokkeringsminderheid van 49 procent in SPE-Luminus. Voor banken en verzekeraars als Dexia en Ethias is de energiesector geen essentiële activiteit. De burgemeesters kunnen ook geld gebruiken nu ze zware verliezen lijden door de koersval van Dexia. De kans bestaat dan ook dat ook zij zullen verkopen.

De overname bewijst ook het failliet van de liberalisering van onze elektriciteitsmarkt: het is zeer onwaarschijnlijk dat Electrabel en SPE-Luminus elkaar sterk zullen beconcurreren. En uit een recente vergelijkende studie van de Europese Commissie bleek al dat de Belgische gezinnen erg veel betalen voor hun gas en elektriciteit. In slechts twee landen liggen de energieprijzen nog hoger: Ierland en Cyprus. Bovendien stegen de tarieven in ons land in 2008 nog sterk. De elektriciteitsprijzen zullen niet dalen nu de Franse overheid de baas is over onze twee voornaamste energieleveranciers.

Ewald Pironet

Reageren op dit artikel kan u door een e-mail te sturen naar lezersbrieven@knack.be. Uw reactie wordt dan mogelijk meegenomen in het volgende nummer.

Partner Content