Waarom hielp Serge Kubla zijn buurman Patokh Chodiev om Belg te worden? De MR-politicus vroeg de Kazachse zakenman een gunst over een doorgangsweg.
De parlementaire onderzoekscommissie over de totstandkoming van de zogenaamde afkoopwet buigt zich dezer dagen over de manier waarop de Kazachse zakenman Patokh Chodiev de Belgische nationaliteit verkreeg. Knack kon het naturalisatiedossier van Chodiev inkijken. Begin 1996 diende hij een aanvraag in bij de commissie, waarna de Staatsveiligheid, de Dienst Vreemdelingenzaken, de politie van Waterloo en het parket van Nijvel allemaal een positief advies gaven. Al in 2015 onthulde de groene fractie in de Kamer dat voormalig Waals minister van Economie Serge Kubla (MR), van 1983 tot 2015 ook burgemeester van Waterloo, tussenbeide was gekomen bij de naturalisatie van Chodiev. Op 16 mei 1997 had Kubla aan commissievoorzitter Claude Eerdekens (PS) een brief geschreven waarin hij aandrong op de behandeling van Chodievs dossier. Een paar maanden later werd Chodiev officieel Belg.
Wat nooit duidelijk was, is waarom Kubla zo welwillend was geweest. Bijna twintig jaar geleden ontwikkelden Brusselse speurders daarover al een hypothese. In september 1996, dus nadat Chodiev zijn naturalisatieverzoek had ingediend, stelde Kubla aan Chodiev in een schrijven voor om een servitude de passage (vrij vertaald: doorgangsweg) te regulariseren. De twee waren directe buren in de Ridderhoflaan in Waterloo, en om zijn eigen huis te bereiken moest Kubla deels over het terrein van Chodiev. Dat blijkt uit documenten die onderzoeksrechter Damien Vandermeersch op 17 maart 1998 in beslag liet nemen tijdens een huiszoeking bij het bedrijf Euro Asian Travel, waar Chodiev even later aantrad als gedelegeerd bestuurder. De huiszoeking paste in een onderzoek naar corruptie door een toenmalig lid van het Brussels Parlement. Chodiev werd daarin als getuige gehoord. In dat gerechtelijk dossier zit ook het ontwerp van notariële akte tussen Kubla en Musana Corporation (officieel eigenaar van Chodievs huis) over de doorgangsweg, die door Chodiev ‘gratis en eeuwigdurend’ ter beschikking zou worden gesteld. Op 12 december 1996 stuurde een notaris het ontwerp door naar een medewerkster van Chodiev, met daarbij de uitnodiging om een dag later de akte te tekenen. De ondertekende akte zelf zit niet in het dossier. Toch schreven twee Brusselse speurders op 14 april 1998 aan onderzoeksrechter Vandermeersch: ‘In het licht van bovenvermelde elementen, de servitude die gratis ter beschikking werd gesteld door Chodiev aan Kubla (december 1996), zou je kunnen vermoeden dat die laatste in ruil daarvoor tussenbeide is gekomen in de naturalisatieaanvraag van Chodiev.’
Bovendien zit in het gerechtelijk dossier een brief die Kubla op 13 oktober 1997 schreef naar commissievoorzitter Eerdekens, over de meerderjaardige dochter van Chodiev die ook de Belgische nationaliteit had aangevraagd: ‘Het zou me plezieren als u aan deze aanvraag welwillende aandacht zou geven.’ In juni 1998 kreeg ook Chodievs dochter de Belgische nationaliteit.
Knack legde deze elementen voor aan de advocaat van Kubla, die laat weten dat zijn cliënt momenteel in het buitenland verblijft, maar met betrekking tot feiten gelieerd aan ‘Chiodev’ (sic) alleen zal antwoorden op ‘eventuele vragen van parlementsleden van de onderzoekscommissie of een andere gevestigde autoriteit’.
Door KRISTOF CLERIX
De doorgangsweg zou ‘gratis en eeuwigdurend’ ter beschikking worden gesteld.
