Pascal Smet zal op 2 september moeten aftreden, maar de problemen in het onderwijs zullen nu wel aangepakt worden.

Meer dan vierduizend Antwerpse kinderen uit het basisonderwijs weten op dit moment nog niet waar ze op 1 september naar school zullen kunnen gaan. Ook in Brussel en Gent zijn er problemen gemeld. De storm van protest is zo groot dat Vlaams minister van Onderwijs Pascal Smet (SP.A) niet anders kon dan zijn volledige politieke gewicht in de schaal werpen. Hij beloofde vorige week ‘dat elk kind op 1 september plaats heeft op school’. Daarmee tekende hij waarschijnlijk al zijn ontslagbrief voor 2 september, want niemand gelooft dat hij die belofte ook zal kunnen nakomen.

Hoeveel plaatsen er precies te kort zijn, is nog onduidelijk. Het getal 4233 in Antwerpen slaat alleen op kinderen die nog niet zijn ingeschreven in de school van hun keuze. De minder gegeerde of verafgelegen scholen hebben dus vaak nog wel plaatsen. Bovendien vertoont het systeem van aanmelden via internet ernstige kinderziektes. Toen op 6 januari om 14.05 uur stipt de inschrijvingen begonnen, ging er veel mis. Marc Lacquière, pedagogisch raadgever van de Federatie van Marokkaanse Verenigingen in Antwerpen, beschrijft in een nog te publiceren artikel in Samenleving en politiek de hectische taferelen bij organisaties die allochtone ouders hielpen bij de procedure: ouders die niet ingelogd raakten, vragen die niet begrepen werden, straatnamen die niet herkend werden, vergissingen die niet gecorrigeerd konden worden. ‘De gevolgen van dit alles laten zich raden’, schrijft hij. ‘Onmacht, frustratie, woede, schelden op het inschrijvingssysteem. Onzekerheid of hun kind nu wel is aangemeld.’ Ook veel autochtone Antwerpenaars hadden, thuis achter hun computer, vaak grote problemen om correct in te schrijven.

Pas volgende maand zal duidelijk worden in hoeveel scholen er nog plaatsen zijn. Waarnemers schatten dat er in de Scheldestad uiteindelijk een tekort zal zijn van zo’n 600 plaatsen. Zeshonderd extra plaatsen creëren in een half jaar tijd, vergt een operatie van militaire envergure en is volgens diezelfde waarnemers onmogelijk voor 1 september.

En toch is deze crisis zeer goed nieuws voor de gelijke kansen in het Vlaamse onderwijs. Voor het eerst is duidelijk geworden dat zowel autochtonen als allochtonen evenveel kans hebben op… geen school. Vroeger waren er elk jaar in elke grootstad tientallen allochtonen die nergens konden worden ingeschreven. Geen haan die ernaar kraaide. Nu blijkt uit de eerste tellingen dat er procentueel evenveel allochtone als autochtone leerlingen hebben aangemeld. Een pluim voor het allochtone middenveld dat wonderen verrichtte om de digitale kloof te dichten. Iedereen – blank of zwart – vertrekt dus voortaan met dezelfde kansen op (niet)inschrijving.

Nu de blanke middenklasse ook geconfronteerd wordt met het flagrante falen van het beleid, is er hoop op beterschap. Een minister kan het zich permitteren kritiek uit allochtone hoek te negeren. Dat levert hem in sommige kringen zelfs stemmen op. Maar de woede van de blanke middenklasse negeren, betekent zoveel als politieke zelfmoord. Vandaar de blinde paniek bij Pascal Smet.

Eén man glundert: Frank Vandenbroucke. Zijn beleid moest de gelijke kansen in het onderwijs vergroten en het onzalige spreidingsbeleid doen vergeten. Wat er de laatste weken gebeurt, bewijst zijn gelijk. Zijn peperdure gelijk, evenwel.

door Karl van den Broeck

Een pluim voor het allochtone middenveld dat wonderen verrichtte om de digitale kloof te dichten.

Reageren op dit artikel kan u door een e-mail te sturen naar lezersbrieven@knack.be. Uw reactie wordt dan mogelijk meegenomen in het volgende nummer.

Partner Content