Zestig procent van zijn tijd besteedt Hans Blix aan ontwapening. Voor de overige veertig procent promoot hij het gebruik van kernenergie.
‘Mijn politieke kompas is heel duidelijk’, zegt Hans Blix. ‘Ik ben een voorstander van nucleaire energie, maar een tegenstander van nucleaire wapens. Ik heb dat ook altijd gezegd, lang voor bleek dat er iets met het klimaat aan de hand is. Kerncentrales zijn een enorme bron van energie. Het is ook een technologie die zich voortdurend verder ontwikkelt. We zijn niet aan het eind. Er worden nu reactoren van de derde generatie gebouwd, terwijl de vierde er al aankomt.’
‘Ik neem de klimaatverandering heel ernstig. Die ontwikkeling is zeker zo angstaan- jagend als de spreiding van massavernietigingswapens. Die laatste dreiging kan met afspraken tussen enkele landen worden bedwongen. Bij de klimaatverandering zijn 6,5 miljard mensen betrokken.’
Hoe kan de klimaatverandering dan worden aangepakt?
HansBlix: Er zijn twee ma- nieren. De eerste is een beter, efficiënter gebruik van energie. Dat duurt een tijd, want het vraagt dat attitudes van mensen veranderen. Het duurt even voor er genoeg auto’s rondrijden met een motor die minder brandstof verbruikt. Er gaat bijvoorbeeld ook veel elektriciteit verloren bij het transport. Daar kan aan worden gewerkt. De tweede manier is nucleaire energie. De groenen hebben ons op een verkeerd spoor gezet toen ze zegden dat we op hernieuwbare bronnen moeten mikken. Hernieuwbaar is een verkeerd woord. Het juiste woord is duurzaam. Uranium is niet hernieuwbaar, maar het is wel duurzaam. En dat geldt ook voor thorium, waarvan er nog drie keer zoveel is als van uranium. Het is duurzaam en het gaat duizenden jaren mee. Dat moet volstaan.
Het gebruik van kernenergie houdt toch ook grote risico’s in?
Blix: Die zijn kleiner dan vroeger. Er was het ongeluk in de centrale van Three Mile Island in de VS en er was Tsjernobyl. Een grote ramp, ik ben er herhaaldelijk geweest. Maar kijk naar de cijfers. Het aantal kleine ongelukjes – een reactor die moet worden stopgezet – is sinds de jaren zeventig voortdurend gedaald. Centrales zijn veel betrouwbaarder geworden. De kans op een ongeluk bestaat altijd, maar ze is klein.
Behalve als een vat plutonium gaat lekken.
Blix: In Zweden is er strijd tussen gemeenten die kernafval op hun grondgebied willen opslaan. Het is mogelijk dat er over 10.000 jaar ergens wat plutonium uit een vat lekt. Vergelijk dat met het alternatief. 85 procent van onze energie komt vandaag uit fossiele brandstof. Dat afval wordt rechtstreeks in de lucht geblazen. Het fossiele afval bedreigt ons nu, meteen. Het is mee verantwoordelijk voor de opwarming van de aarde. Kernafval bevat een risico dat misschien over duizenden jaren blijkt. Dan is de keuze eenvoudig om te maken.
Landen die hun beslissing om uit kernenergie te stappen terugdraaien, zitten dus op het goede spoor?.
Blix: Zeker. Zweden heeft nu al plannen om de bestaande centrales te vervangen. Duitsland zal moeten volgen, het kan niet zonder nucleaire energie. In het Verenigd Koninkrijk besloot de socialistische regering dat er twaalf nieuwe reactoren nodig zijn, nu de gasvelden in de Noordzee stilaan opdrogen. Italië besloot om te sluiten en in Zwitserland is een moratorium van kracht, maar die landen importeren ondertussen wel nucleaire energie uit Frankrijk. Dat is toch hypocriet?
Intussen opent de grote vervuiler China elke week nieuwe kolencentrales.
Blix: De wereld heeft tien, vijftien jaar verloren. Die moeten we inhalen. Ik heb niets tegen alternatieve vormen van energie. Op het vlak van windenergie is er grote vooruitgang geboekt, maar zonne-energie heeft nog een lange weg te gaan. Er wordt gezegd dat die nieuwe technologie voor meer banen zal zorgen. Maar dat enthousiasme wil ik toch temperen. Als je stoomschepen vervangt door roeiboten, heb je ook meer banen. Onze levensstandaard is gebouwd op machines die het werk doen, niet op mensenhanden.
