Europa maakt Kenia high

© Reuters

Het aantal Keniaanse heroïneverslaafden loopt schrikbarend snel op. Oorzaak: harddrugs worden nu via Kenia en Tanzania vervoerd naar West-Europa. De handelaren laten daar wat achter voor de lokale handel.

Drugsgebruik komt voor in alle lagen van de Keniaanse bevolking’, vertelt Calleb Angira. Hij is directeur van Noset, een organisatie die verslaafden helpt. ‘Het grootste probleem in Kenia is heroïne. Het aantal mensen dat daaraan verslaafd is, neemt de laatste tijd beangstigend snel toe.’

Officiële schattingen spreken van zo’n 18.500 heroïneverslaafden, maar Angira vermoedt dat het er vier keer zoveel zijn. Het goedje is relatief goedkoop. Een shot heroïne kost 150 Keniaanse shilling (1,50 euro). Dat is evenveel als een blikje bier.

Er is onvoldoende hulp voor verslaafden. Pas sinds kort worden op beperkte schaal methadon en schone injectienaalden verstrekt.’Het ergste is dat mensen niet weten hoe ze met verslaafden moeten omgaan. Families zoeken zelden hulp. Ze zetten verslaafden het huis uit’, merkt Angira op. Hij wijt het groeiende aantal gebruikers aan het feit dat Kenia en buurland Tanzania tot de belangrijkste doorvoerhavens voor heroïne uit Afghanistan met eindbestemming Europa behoren. ‘Drugshandelaren zijn slim. Ze laten hier wat achter voor de lokale verkoop. Dat zorgt voor meer verslaafden en een nieuw afzetgebied.’

Er bestaan drie routes voor de Afghaanse heroïne naar Europa. Een ervan voert via Turkmenistan naar Rusland en West-Europa. Die route is deels afgesneden door verscherpte grenscontroles na de internationale sancties tegen Rusland. De andere weg voert via Iran en Turkije, maar die route wordt beïnvloed door de oorlog in Syrië en brengt de drugshandelaars weinig op.

‘Blijft over: de weg via Oost-Afrika’, concludeert Shanaka Jayasekara van het VN-drugs- en misdaadbureau UNODC. ‘We constateren een enorme toename van heroïnetransport door de regio. In de afgelopen drie jaar zijn 9300 kilo pure heroïne onderschept op weg naar Oost-Afrika. Dat is veel, maar slechts zo’n 15 procent van wat er in totaal is vervoerd.’

De heroïne wordt voor een groot deel geproduceerd in Afghaanse gebieden waar de radicaal-islamitische taliban het heft in handen hebben. De drugs worden ingescheept in Pakistan en naar Kenia en Tanzania vervoerd. Daar wordt de heroïne versneden of in kleinere hoeveelheden verpakt voor vervoer naar Europa.

Jayasekara vreest niet alleen dat Oost-Afrika een afzetgebied voor heroïne zal worden, maar ook dat de narcoticacriminaliteit, zoals in Zuid-Amerika, er post zal vatten. Nu al hebben drugshandelaren personeel in havens en grensposten omgekocht.

De internationale zeemacht die in de Indische Oceaan opereert om piraterij en andere illegale activiteiten te bestrijden, helpt mee om heroïnetransporten tussen Azië en Afrika te onderscheppen. De drugs worden meestal vervoerd op dhows, traditionele houten zeilschepen, verborgen tussen legale handelswaar.

Juridisch zijn er echter beperkingen want in internationale wateren geldt zogeheten universele jurisdictie voor maritieme piraterij en oorlogsmisdaden. Daarmee kunnen die misdaden overal ter wereld, ongeacht waar ze plaatsvinden, worden vervolgd. Maar drugssmokkel valt daar niet onder. Als schepen van de internationale zeemacht drugs onderscheppen, kunnen ze vaak niet meer doen dan de heroïne overboord kieperen en de bemanning laten gaan.

© Trouw

Reageren op dit artikel kan u door een e-mail te sturen naar lezersbrieven@knack.be. Uw reactie wordt dan mogelijk meegenomen in het volgende nummer.

Partner Content