‘Jongeren vormen een sociale tijdbom.’ De titel op de voorpagina van de Volkskrant liet vorige week dinsdag weinig aan de verbeelding over.

De zogenaamde ‘grenzeloze generatie’ (geboren na 1986) is niet solidair, niet milieubewust, niet politiek betrokken, niet geduldig, niet gezond. Dat blijkt uit het gelijknamige boek van onderzoekers Martijn Lampert en Frits Spangenberg.

‘Het beeld dat de auteurs schetsen van de Nederlandse jeugd (…) heeft een hoog gehalte van “tuttut, die jeugd van tegenwoordig”‘, schrijft de Volkskrant. ‘Maar volgens Lampert en Spangenberg is dit probleem groter dan de traditionele kloof tussen generaties die elkaar niet begrijpen.’ Vandaar de ‘sociale tijdbom’ in de titel, natuurlijk.

Minister-president Jan Peter Balkenende sprak als een bezadigde Sinterklaas toen hij het rapport in ontvangst nam. ‘De jeugd is misschien wat op drift, maar wij kunnen een anker uitgooien.’

Dat antwoord heeft niet zozeer een hoog ’tuttut’-gehalte, het verdient gewoon een welgemeende fuck you.

Hoor al die volwassen heren en dames – met diploma en/of mandaat – afgeven op de losgeslagen jeugd van tegenwoordig. Hun grafiekjes moeten hun grote gelijk bewijzen. De onderzoekers zoeken de oorzaak van de problemen van de jeugd bij het ‘moderne onderhandelingshuishouden’. Ouders leiden aan het peterpansyndroom en willen zelf jong blijven. Ze roken joints waar hun kinderen bij zijn, zoiets. Nog een stapje verder en het is weer allemaal de schuld van Piet Piryns en die andere soixante-huitards.

‘Herneem regie, autoriteit en gezag’, is de belangrijkste aanbeveling van het boek. Was het maar zo eenvoudig.

Dat de jeugd van tegenwoordig het moeilijk heeft, is geen nieuws. Praat met een jeugdrechter, een hulpverlener van het JAC. Praat met leraars en ouders. Allemaal zullen ze een deel van het verhaal herkennen. De vraag is echter of je met een strengere opvoeding de problemen zult oplossen.

Waarom is het zo moeilijk voor – ons – volwassenen om eens in eigen boezem te kijken? Waarom zouden onze kinderen minder narcistisch zijn dan wij? Het zijn wij die hen voortdurend inpeperen dat ze ‘zichzelf’ moeten zijn, dat ze ‘hun eigen ding moeten doen’, dat een titel van Miss België meer waard is dan een masterstitel en dat ze een beugel moeten dragen om een perfect gebit te hebben. Waarom zou de jeugd van nu milieubewust zijn wanneer hun ouders decennialang de alarmkreten negeerden en iedereen die opriep tot meer milieubewust gedrag uitscholden voor ‘groene hoer’ of ‘geitenwollensok’? Waarom zou de jeugd minder consumptiegericht zijn wanneer hun ouders amper met twee maandlonen toekomen om hun gezin te ‘runnen’? Niet omdat het leven zoveel duurder geworden is, maar omdat de honger naar luxe onstilbaar geworden is.

De kredietcrisis is de crisis van de hebzucht. Ze is niet veroorzaakt door de ‘grenzeloze generatie’. Het is wel die generatie die zal opdraaien voor de financiële, economische, ecologische en sociale kosten ervan. En die ook nog eens zal moeten betalen voor de pensioenen van de gene-ratie die ze veroorzaakt heeft.

Douglas Coupland schreef in 1991 in Generation X dat de jongeren die voor 1981 werden geboren, de eerste generatie vormden sinds de oorlog die opgroeide met het besef het slechter te zullen hebben dan de generatie vóór haar. Voor de tieners en twintigers van nu is dat besef een voedingsbodem geworden voor gevoelens van afgunst, woede en wraak.

Die hou je niet in toom met het anker van Balkenende. Enkel een waarachtige solidariteit – zowel moreel als financieel – met de jeugd van vandaag kan onze samenleving nog behoeden voor een generatieoorlog in regel.

BLOG! Reageer op blogs.knack.be/opinie

door Karl van den Broeck

Hoor al die volwassen heren en dames – met diploma en/of mandaat – afgeven op de losgeslagen jeugd van tegenwoordig.