Dromen van een museum

SUSAN HILLERS HOMMAGE AAN BROODTHAERS Geroemd in Tate, geen plaats in Brussel. © IMAGE GLOBE
Karl van den Broeck
Karl van den Broeck Karl van den Broeck is hoofdredacteur van nieuwswebsite Apache.

De Belgische banken en (semi-)overheidsbedrijven zijn eigenaar van schitterende kunstcollecties. Zit daar geen museum in? Yamila Idrissi (SP.A) vindt van wel.

Toen bekend raakte dat de Koninklijke Musea voor Schone Kunsten van België hun afdeling moderne kunst zouden sluiten, schreef Vlaams Parlementslid Yamila Idrissi een vlammende vrije tribune. Daarin pleitte ze ervoor om de collectie van deze federale instelling, samen met stukken uit andere collecties, te bundelen tot een nieuw museum. Brussel, dat van oudsher een centrale plaats bekleedt in de internationale kunstwereld, heeft geen museum voor hedendaagse kunst. Buitenlandse voorbeelden als het Tate Modern, het Centre Pompidou en het MoMA tonen aan dat zo’n museum nochtans een enorme attractiepool kan zijn.

Idrissi stelde nogal driest voor om het museum te huisvesten in het Brusselse beursgebouw. Daarmee kaatste ze de bal terug naar de Belgische banken, die allemaal topcollecties bezitten die nu niet toegankelijk zijn voor het publiek. ‘Zo heeft Dexia de grootste private collectie moderne en hedendaagse Belgische kunst, met onder meer Marcel Broodthaers, Roger Raveel, Luc Tuymans, Jan Fabre en Berlinde De Bruyckere. Ook KBC nam met Cera, ABB en Investco een verzameling met zo’n 600 kunstwerken over. Een enorm potentieel voor een collectie met internationale naam en faam in Brussel’, zei Idrissi vorige week op een persconferentie.

Professor Hans De Wolf (VUB), die Idrissi adviseert, wees ook op de topcollecties die in het bezit zijn van Belgische collectioneurs zoals Herman Daled of Anton Herbert. Die dreigen uit elkaar te vallen als er niet snel een regeling komt voor de successie. Een museum kan daarbij soelaas bieden.

Soms zitten de schatten op onvermoede plekken: de NMBS heeft zes werken van Delvaux… omdat er treinen op staan. En weinigen weten dat ook de Nationale Bank van België een kunstcollectie van 1800 stuks heeft.

Het plan van Idrissi is nog niet meer dan een plan, maar weekt al veel reacties los. Luc Tuymans en Angel Vergara willen mee op de kar springen, en ook in het Brussels Gewest en de stad Brussel beweegt er wat.

Blijft het institutionele kluwen dat Brussel is. Het gewest is niet gevoegd voor cultuur en kan geen museum uitbaten. Niemand staat te springen om een nieuwe cocommunautaire constructie op te zetten zoals Flagey, en een nieuwe federale instelling oprichten is in deze tijden niet evident. Blijft over: de stad Brussel. Die is wél bevoegd voor cultuur en lijkt wel bereid om mee te denken. Maar heeft ze genoeg geld?

Het project zit duidelijk nog in een droomfase, maar de eerste contacten met de banken waren alvast niet negatief, zegt Idrissi. ‘Er moet een publiek-private samenwerking worden opgezet’, zegt De Wolf. ‘Maar toch is het ondenkbaar om een museum voor hedendaagse kunst te runnen zonder subsidies.’

Karl van den Broeck

Reageren op dit artikel kan u door een e-mail te sturen naar lezersbrieven@knack.be. Uw reactie wordt dan mogelijk meegenomen in het volgende nummer.

Partner Content