‘Door wiskunde worden kinderen schoolmoe’

Wanneer hebt u voor het laatst een integraal of vectorruimte berekend? Wellicht doet u dat nooit, net als 95 procent van de bevolking. Daarom pleit professor Andrew Hacker tegen hogere wiskunde op school.

Wat kan ons onderwijs, onze economie en bij uitbreiding de wereld redden? STEM! Tenzij u de afgelopen jaren op een andere planeet hebt geleefd, bent u vast vertrouwd met Science, Technology, Engineering en Mathematics, de heilige viervuldigheid van het onderwijs. Vroeger moesten slimme kinderen absoluut Latijn studeren, vandaag zijn wiskunde en de wetenschappen van cruciaal belang. Want als het oude continent wil overleven in de internationale concurrentiesfeer, zo luidt het, dan hebben we getrainde STEM-soldaten nodig. Ook in de Verenigde Staten is de STEM-mantra volledig ingeburgerd. Dat bracht Andrew Hacker ertoe om een interessant boek te schrijven: The Math Myth and other Stem Delusions. Vertaald: De wiskundemythe en andere STEM-waanbeelden. De 86-jarige (!) Hacker is een vooraanstaand opiniemaker, schrijver en professor politieke wetenschappen aan het New Yorkse Queens College. De afgelopen drie jaar heeft hij zich verdiept in het nut van wiskunde, vertelt hij aan de telefoon. ‘Het begint allemaal prima: kinderen leren op school optellen, aftrekken, delen en vermenigvuldigen. Maar niet veel later laten we hen verzuipen in abstracte wiskundige disciplines als meetkunde en algebra. Bovendien leggen we zelden uit waarom we dat doen. Met als resultaat dat heel veel jongeren schoolmoe worden en zelfs afhaken. Uit onderzoek blijkt dat problemen met wiskunde de belangrijkste schoolse oorzaak zijn waardoor jongeren geen diploma behalen.’

‘Nochtans heeft slechts 5 procent van de bevolking die hogere wiskunde nodig’, zegt Hacker. ‘Ingenieurs, architecten of luchtvaartspecialisten moeten de wiskunde beheersen. Maar dat wil niet zeggen dat we de overige 95 procent daarmee moeten lastigvallen. Nu doceren we te veel wiskunde aan te veel mensen. Er zijn bitter weinig connecties tussen pakweg algebra en de wereld rondom ons. En die paar uitzonderingen zijn veel te esoterisch voor schoolgaande kinderen.’ Bovendien is er volgens Hacker helemaal geen tekort aan STEM-profielen, wat beleidsmakers en industriëlen ook beweren. ‘Enkel bedrijven die graag goedkope STEM-arbeid willen, hebben baat bij meer geschoolde krachten die ze kunnen laten werken voor een laag loon. Microsoft heeft vorig jaar 14.000 mensen ontslagen, en dat waren vooral STEM-profielen. Zoveel hebben we er echt niet nodig.’

Cijfers zijn een taal

Als het van Hacker afhangt, mag complexe wiskunde uit het verplichte curriculum worden geschrapt. ‘Begrijp me niet verkeerd, we moeten wiskunde niet afschaffen. Ik heb heel veel respect voor wiskundigen en onze samenleving heeft wiskunde nodig. Maar het mag gerust een keuzevak worden. Dat zou wiskundeleerkrachten verplichten om hun vak interessant te maken, wat ze nu veel te weinig doen.’ Hacker heeft een goed alternatief voorhanden: genummerdheid, naar analogie met geletterdheid. ‘Cijfers zijn een taal die we moeten leren beheersen, net als het Engels of het Frans. Ik vind het veel belangrijker dat jongeren de federale begroting begrijpen, dan dat ze geometrische formules kennen. Of dat ze echt begrijpen wat er in rapporten over de opwarming van de aarde staat, inclusief complexe grafieken. Nu verspillen we onze tijd aan hogere wiskunde, terwijl jongeren geen grafiek kunnen lezen, laat staan er zelf een tekenen. We moeten hen gevoel geven voor cijfers. En daar beginnen we best zo snel mogelijk mee, wat mij betreft wanneer ze vijf jaar zijn.’

Maar de tegenstanders van Hacker – onder wie heel wat wiskundigen – zijn scherp. Als we complexe wiskunde uit het curriculum schrappen, dan kunnen we precies hetzelfde doen met Shakespeare. Hacker gebruikt dat argument tegen hen. ‘Je moet weten dat ik wiskunde vereer: het is een menselijke kunst, net als de literatuur van Shakespeare. Maar misschien moeten we het onderwijzen zoals we dat met Shakespeare doen. Niet elke versregel – of in het geval van wiskunde: elke formule – laten blokken, maar uitleggen waarover het gaat en wat het belang ervan is voor onze samenleving. Terwijl we jongeren nu wel bekogelen met al die abstracte formules. Dat zou hetzelfde zijn als hen leren spellen, zonder dat ze de woorden begrijpen.’

DOOR STEFANIE VAN DEN BROECK

‘Ingenieurs of architecten moeten de wiskunde beheersen, maar de rest van de mensheid moet dat niet.’

Reageren op dit artikel kan u door een e-mail te sturen naar lezersbrieven@knack.be. Uw reactie wordt dan mogelijk meegenomen in het volgende nummer.

Partner Content