De manier waarop de wet u als consument beschermt, is nog maar eens veranderd. Meer van hetzelfde, maar dan anders. Wie het nu nog weet, mag het zeggen.

Op 6 juni begint de sperperiode, de tijd dat winkels prijsverminderingen wel mogen toekennen, maar ze niet mogen aankondigen. Dit jaar duurt die perio-de zowat de helft korter dan vorig jaar. De nieuwe wet op de marktpraktijken en de consumentenbescherming, die de sperperiode verkort tot drie weken, stond nog net op tijd in het Staatsblad om deze zomer van toepassing te zijn. Een pak van het hart van de middenstandsorganisaties, die in april nog de alarmbel luidden: een vertraging in de publicatie van de wet zou de koopjesperiode in een tomeloze chaos storten. Iedereen had zich er immers op voorzien: de regering keurde het ontwerp in juli vorig jaar al goed en het parlement was er op 18 maart mee klaar. Maar eind goed, al goed: de ministers Paul Magnette (Consumentenzaken), Sabine Laruelle (Middenstand) en Vincent Van Quickenborne (Ondernemen) zetten nog net op tijd hun handtekening.

De Unizo’s en NSZ’en van deze wereld zijn blij met de nieuwe wet. Het belangrijkste, voor hen, is dat de koopjesperiode – redelijk uniek in de wereld – behouden blijft. In feite wordt die zelfs uitgebreid. Voortaan mogen namelijk álle producten in die pe-riode tijdelijk met verlies verkocht worden. Ook de sperperiode wordt dus behouden, zij het korter, en ook alleen voor kleding, schoenen en lederwaren.

Bij Test-Aankoop zijn ze er heel wat minder zeker van, dat de nieuwe wet ook gunstig is voor de bescherming van de consumenten. Om te beginnen is er de langverwachte (want door Europa opgelegde) doorbraak van de koppelverkoop. Voortaan is het toegestaan om producten tegen verminderd tarief en zelfs gratis aan te bieden aan consumenten die ook een ander goed of dienst afnemen. Wie de voorbije maanden de telecomadvertenties zag – en wie zou ze over het hoofd kunnen zien – heeft gemerkt dat spelers als Telenet niet op de nieuwe wet hebben gewacht. De koppelverkoopaanbieding moet wel in lijn blijven met de ‘eerlijke marktpraktijken’ en ze mag ook geen verkoop met verlies inhouden.

Een andere nieuwigheid die bij Test-Aankoop wordt betreurd, is de verlenging van de opzeggingstermijn die u als consument moet respecteren als u een contract wilt opzeggen dat eerder stilzwijgend was verlengd voor onbepaalde duur. Zoals uw gas- of elektriciteitsleverancier. Vroeger kon u in één maand weg. Voortaan in twee maanden.

Koopt u iets online (of te-lefonisch of op een andere manier buiten de normale winkel om), dan kan men voortaan al een voorschot of betaling van u eisen vóór de wettelijke bedenktermijn verstreken is. Die bedenktermijn wordt wel verlengd, van 7 tot 14 werkdagen. Bij Test-Aankoop denken ze dat u het niet onder de markt zult hebben uw voorschot terug te krijgen, als u zich effectief zou bedenken.

De vraag is vooral, in welke mate mensen nog zullen weten wat eigenlijk hun rechten zijn. Elke keer dat een wet veranderd wordt, gaat ook veel van de kennis die mensen over hun rechten hebben, de prullenmand in. Zeg nooit ‘handelspraktijken’ tegen wat nu ‘marktpraktijken’ heten. In de ‘politieke praktijk’ hebben tradities en gewoontes duidelijk niet veel bestaansrecht.

Luc Baltussen

‘De EU wordt geconfronteerd met de grootste test sinds het ineenstorten van het communisme.’

De Duitse bondskanselier Angela Merkel, over de speculatie tegen de euro, bij de uitreiking van de Karel De Groteprijs in Aken.