De werven van Poetin IV

Ramzan Kadyrov. De waarnemende president van Tsjetsjenië wordt stilaan een machtsfactor van nationaal belang. © Belga Image

Meer aandacht voor de mensenrechten zit er ook in Vladimir Poetins vierde ambtstermijn niet aan te komen. Maar wat zijn dan wél de prioriteiten? Een overzicht.

1. De economie stimuleren

De problemen van de Russische economie zijn al achttien jaar dezelfde. Rusland is verslaafd aan olie, heeft te veel bureaucratie, te weinig gekwalificeerde werknemers en een te lage pensioenleeftijd. Door het gebrek aan rechtsstaat kunnen banken en mensen met de juiste connecties gemakkelijk beloftevolle start-ups inpikken. Dat fnuikt het ondernemersklimaat. Voormalig minister van Financiën Aleksej Koedrin pleit al jaren voor een hogere pensioenleeftijd, gedeeltelijke privatiseringen bij staatsbedrijven en investeringen in onderwijs en gezondheidszorg.

Poetin hint wel op verandering. Tegen 2024 moet Rusland een van de vijf grootste economieën ter wereld worden (nu is het Russische bnp ongeveer even groot als dat van de Benelux). De huidige bescheiden economische groei is voornamelijk op de pof gefinancierd, doordat Russen massaal zijn gaan lenen om hun slinkende reële inkomen te compenseren.

Het is maar de vraag of Poetins intenties oprecht zijn. Staatscontrole over strategische sectoren en steun bij gepensioneerden zijn steunpilaren van het poetinisme. Om extra in onderwijs te kunnen investeren, moet er bespaard worden op militaire uitgaven. Het is weinig waarschijnlijk dat de president daartoe bereid is.

2. De veiligheid garanderen

Door de campagne in Syrië heeft Rusland zich uiterst gehaat gemaakt in jihadistische kringen. Bovendien dreigen duizenden Russische Syriëstrijders – vooral uit de Kaukasus – nu terug te keren. In oktober 2017 benoemde Poetin de Moskouse generaal Vladimir Vasiljev om law-and-order te brengen in de woelige regio Dagestan. Ruslands gul gefinancierde veiligheidsapparaat werkt bovendien verre van optimaal. Als Poetin de indruk zou geven dat hij de veiligheid in Rusland niet meer garandeert, zou dat zijn legitimiteit een knauw geven.

3. Opletten voor Tsjetsjenië

Net als Dagestan is Tsjetsjenië een traditionele broeihaard van jihadisme. Sinds 2007 houdt Poetin er Ramzan Kadyrov in het zadel, die als een patserige satraap een schrikbewind voert. Maar stilaan wordt Kadyrov een machtsfactor van nationaal belang. Tal van moorden, waaronder die op oppositiepoliticus Boris Nemtsov, worden aan de kolerieke Kadyrov toegeschreven. Voor Poetin is Kadyrov een nu al elf jaar durende noodoplossing, die in ruil voor de miljarden uit Moskou het land terreurvrij houdt: voorlopig verkiest hij met hem het kwaad dat hij kent boven het onbekende.

4. Goede relaties onderhouden

Liever een goede buur dan een verre vriend, maar Rusland heeft weinig van beide. Sinds Rusland de bescherming van Russischtaligen heeft ingeroepen om heimelijk Oekraïne binnen te vallen, hebben traditionele bondgenoten als Wit- Rusland en Kazachstan zich afgekeerd van hun ‘grote broer’. Met Iran werkt Rusland goed samen in Syrië, maar over de rest van het Midden-Oosten verschillen Moskou en Teheran van mening. Met de Chinese president Xi Jinping verhoudt Poetin zich goed, maar op lange termijn blijft China aanspraak maken op delen van het Russische grondgebied. Ook de relatie met Turkije is volatiel, niet het minst door het temperament van de Turkse president Erdogan.

In Europa streven veel regeringsleiders, onder wie onze premier Charles Michel (MR), naar een betere relatie met Rusland. Zo’n relatie zal pas mogelijk zijn als Rusland zich terughoudender opstelt in Oekraïne. Ook dat lijkt voor Poetin – voorlopig – een brug te ver.

Reageren op dit artikel kan u door een e-mail te sturen naar lezersbrieven@knack.be. Uw reactie wordt dan mogelijk meegenomen in het volgende nummer.

Partner Content