Iraaks-Koerdistan: ‘De tijd is rijp voor afscheuring’

Falah Moestafa Bakir: 'Koerdistan is rijk. We hebben olie en gas.' © © Belga Image
Joanie De Rijke
Joanie De Rijke Medewerkster Knack

Op 25 september stemmen de Iraakse Koerden over de volledige onafhankelijkheid voor hun regio. ‘We willen geen deel uitmaken van de strijd tussen soennieten en sjiieten’, zegt Falah Moestafa Bakir van de Koerdische overheid in Erbil.

De Koerdische regio in het noorden van Irak valt officieel onder Irak, maar heeft wel een grote mate van autonomie. Nu de Islamitische Staat in Irak grotendeels is verslagen – een strijd waar de Koerdische strijdkrachten een fors aandeel in hadden – vinden de Koerden het hoog tijd voor volledige autonomie.

Dat streven leidde de afgelopen jaren tot grote spanningen met buurlanden Iran en Turkije die vrezen dat hun eigen Koerdische minderheid ook naar onafhankelijkheid zullen streven. Ook de regering in Bagdad kijkt met achterdocht toe. Extra pijnlijk is dat het referendum in Kirkuk zou doorgaan, een stad die officieel niet in Koerdisch grondgebied ligt maar wel onder controle van de Koerden staat.

Het laatste wat we willen, is een nieuwe oorlog.

De Iraaks-Koerdische regering van president Massoud Barzani ondervindt veel kritiek omdat haar beleid autoritair is en er veel corruptie is. Maar ondanks alle problemen staat minister Falah Mustafa Bakir, hoofd Buitenlandse Zaken van de Koerdistan Regionale Overheid (KRG), met hart en ziel achter de volksraadpleging, vertelt hij in de lokale hoofdstad Erbil: ‘Ook in de vorm van een federaal autonome regio mislukt de samenwerking met Bagdad. Daarom willen we ons volledig afscheuren. We hopen dat Bagdad begrip toont, dat we in dialoog kunnen zonder geweld. Het laatste wat we willen, is een nieuwe oorlog. Maar zover zal het niet komen. De Iraakse regering heeft immers geen alternatief. Onze samenwerking heeft gefaald, Bagdad heeft drastisch in onze budgetten gesneden zonder enig overleg, onze keel werd langzaam dichtgesnoerd. Er blijft weinig anders over dan afscheuring. De tijd is rijp.’

Iraaks-Koerdistan: 'De tijd is rijp voor afscheuring'

Kan de Koerdische regio het financieel aan straks?

FALAH MUSTAFA BAKIR: Koerdistan is rijk. We hebben olie en gas en we zijn met een nieuw, ambitieus financieel plan bezig. We hebben genoeg middelen om het te redden, daar zijn we allang van overtuigd. Behalve industrie zullen we ook de landbouw verder ontwikkelen en buitenlandse partners aantrekken om te investeren.

Daar hebt u internationale steun voor nodig. Die is er tot nu toe nauwelijks.

BAKIR: Wij zien dat anders. Er zijn grote verschillen met de regering in Bagdad. De afgelopen drie jaar hebben we de veiligheid in de Koerdische regio kunnen waarborgen. We geloven in onze mensen. Dat is onze kracht. De buitenwereld moet ons niet zeggen wat we moeten doen. Dit is in de eerste plaats onze eigen beslissing. Wíj hebben geleden onder de gifgassen tijdens de oorlog tegen Saddam Hoessein, niet de internationale gemeenschap. Wíj zoeken nog altijd naar de overblijfselen van onze mensen die gedood werden. Bagdad heeft onze verliezen in de oorlog nooit vergoed.

We willen geen deel uitmaken van de sektarische strijd tussen sjiieten en soennieten in Irak, we hopen met deze stap de cirkel van geweld in dit land te doorbreken. Wij kennen een open cultuur, we ijveren voor een scheiding van religie en staat, voor gelijkheid tussen man en vrouw en vrijheid van meningsuiting. Helaas denken onze partners in Bagdad er anders over. We weten allemaal wie de baas is in Irak (Bakir bedoelt Iran, nvdr). Maar wij willen niet onder het juk van een grootmacht leven. We willen onze eigen beslissingen nemen en een gezonde relatie opbouwen met andere landen.

Kan een mogelijke onafhankelijkheid de militaire samenwerking tussen Bagdad en Erbil in de strijd tegen het terrorisme beïnvloeden?

BAKIR: Dat is zeker niet de bedoeling. We zullen onze militaire samenwerking met het Iraakse leger en met de internationale gemeenschap voortzetten, op dezelfde wijze.

Wat gebeurt er met de grenzen van de buurlanden? Worden die hertekend?

BAKIR: We gaan uit vande grenzen van de gebieden die historisch tot Koerdistan behoorden. Een aantal gebieden zijn betwist. En het is niet omdat we het referendum in Kirkuk houden, dat we de stad bij ons grondgebied willen inlijven. Dat blijft voorlopig een open kwestie. Misschien organiseren we daar later een nieuw referendum voor. Wat de buurlanden daarvan denken, is hun zaak. Dit is een referendum voor Iraaks-Koerdistan, niet voor de omringende landen.

Bagdad heeft drastisch in onze budgetten gesneden zonder enig overleg, onze keel werd langzaam dichtgesnoerd.

Wie kan stemmen voor het referendum?

BAKIR: Iedereen in Iraaks-Koerdistan en in de betwiste gebieden, inclusief andere bevolkingsgroepen zoals de christenen en jezidi’s. Verder kunnen Koerden in Bagdad en in het buitenland stemmen. Dat geldt dus ook voor de Koerdische populatie in België en andere Europese landen.

Kan een onafhankelijk Koerdistan helpen in de strijd tegen de corruptie?

BAKIR: In het huidige federale systeem is dat een groot probleem, dat ontken ik niet. Maar Bagdad heeft ons financieel altijd in de kou laten staan. Omdat we zelf geen rechten hebben, krijgen we ook geen toegang tot de Wereldbank of het IMF. We zijn financieel aan handen en voeten gebonden, dat is een grote frustratie. Dat hopen we allemaal om te gooien tot een nieuw, transparant systeem, zodra we onafhankelijk zijn.

Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier

Partner Content