Knacks boekensite heeft een boontje voor het betere boek, ook al is dat bijna vergeten of 50 jaar oud.
Joris Note, romanauteur maar ooit legendarisch criticus, is terug van weggeweest en vraagt in ‘Nagelezen’, een nieuwe rubriek op Knacks boekensite, regelmatig aandacht voor boeken van auteurs die ten onrechte vergeten dreigen te worden, zoals Negerhuttenweg van Joseph Zobel. Een uittreksel.
‘Laten we het ver van huis zoeken, bijvoorbeeld bij de Martinikaan Joseph Zobel (1915-2006). In 1950 publiceerde hij La rue Cases-Nègres, een van de klassieken van de Antilliaanse literatuur, later met succes verfilmd. Begin jaren negentig kreeg het boek zowaar een Nederlandse vertaling, in de reeks derdewereldromans die gepatroneerd werd door de ontwikkelingsorganisaties NOVIB en NCOS. Hoewel er soms wat neergekeken werd op die serie, gaf ze aan menige goede auteur de kans om onze ogen te openen: Wole Soyinka, Sembène Ousmane, Patrick Chamoiseau. Negerhuttenweg is deels geïnspireerd door Zobels eigen jeugd, en voelt (bedrieglijk) meer aan als een autobiografie dan als een roman. Maar het boek is niet klagerig of sentimenteel, en het blijft voortdurend de moeite waard, niet in de laatste plaats als een getuigenis over onheil dat nog geen eeuw geleden plaatsvond onder West-Europese auspiciën. Het is beter daar iets van te weten dan er niets van te weten. Het is beter dat we daar af en toe over lezen om het te onthouden.’
Bart Van Loo moest als vijftienjarige niets hebben van de pedagogische terreur van Le petit prince of Le petit Nicolas, schoolklassiekers voor de gevreesde/ gehate (?) Franse cursorische lectuur. Nu deze laatste kinderheld 50 is geworden, herziet hij echter zijn mening. Een fragment uit zijn ‘Outsider’-blog.
‘Het mag een wonder heten dat niemand in Frankrijk bij Le petit Nicolas aan president Nicolas Sarkozy denkt. Het bewijst de kracht van het personage dat in 1959 aan het brein van René Goscinny (ook al tekstschrijver van Asterix en Lucky Luke) en tekenaar Jean-Jacques Sempé is ontsproten. Vandaag maakt de kleine lolbroek ontegensprekelijk deel uit van het Franse collectieve geheugen en heeft hij een aardig stuk van de wereld veroverd: 10 miljoen verkochte exemplaren in 30 verschillende landen. Nu de strapatsen van Frankrijks beroemdste leerling in vertaling zijn verschenen, duikelde ik mijn oude pocketjes nog eens op, herlas in een hartvertederende roes de belevenissen van de kleine Nicolaas en droomde weg bij de tijdloze illustraties van Sempé. Hieronder nog een laatste fragment. Daarna mag u als een uitgelaten belhamel naar de boekhandel rennen. “Toen ik in de tuin kwam, zag ik dat papa bezig was de heg te knippen met een grote schaar. Om hem te verrassen liep ik zonder geluid te maken naar hem toe, en ik blies heel hard op mijn trompet. Papa gaf een schreeuw, maar niet vanwege de trompet. Hij schreeuwde omdat hij met de schaar in zijn vingers had geknipt.”‘
Frank Hellemans
