Israël bouwt nieuwe woningen in Oost-Jeruzalem. De Amerikaanse diplomatie staat erbij en kijkt ernaar.

‘We zijn onthutst!’ Het gebeurt niet vaak dat een spreekbuis van het Witte Huis zo weinig diplomatiek klinkt. Van het Witte Huis wordt niet verwacht dat het zich door ontwikkelingen laat verrassen. De woordvoerder reageerde op een mededeling van de Israëlische premier Benjamin Netanya-hu, dat zijn regering de bouw van 900 extra woningen voor Joodse kolonisten in Oost-Jeruzalem had goed-gekeurd.

Het gaat over het Midden-Oostenen dus weet je nooit wat er achter de schermen precies speelt. Oost-Jeruzalem hoort bij de gebieden die Israël tijdens de oorlog van 1967 veroverde en sindsdien bezet houdt. Het gaat ervan uit dat het dit stadsdeel bij een even-tuele vredesregeling mag aanhechten, maar dat verandert voorlopig niets aan zijn statuut. De bouw van nederzettingen in bezet gebied is in strijd met het internationale recht. Er wonen op de Westelijke Jordaanoever en in Oost-Jeruzalem ondertussen al honderdduizenden Joodse kolonisten op gronddie tevoren Palestijns was.

De Amerikaanse president Barack Obama vraagt Israël al maanden expliciet dat het met de bouw van nieuwe woningen in bezette gebieden stopt. Dat kan een gebaar zijn dat een ernstig gesprek over vrede en over een tweestatenoplossing mogelijk is. Israël weigert op die vraag in te gaan. Het vindt dat de nederzettingen ‘natuurlijk’ moeten kunnen groeien. De kolonisten die er wonen, vormen de politieke ruggengraat die de partij van premier Netanyahu recht houdt.

Het gevolg is dat Israël gematigde Palestijnen geen kans geeft en elke vorm van gesprek onmogelijk maakt. President Mahmoud Abbas van de Palestijnse Autoriteit liet weten dat hij in die omstandigheden niet meedoet aan de Palestijnse verkiezingen, die in januari zouden worden gehouden. Als ze worden gehouden, want zolang de seculiere Fatah en de moslimbeweging Hamas, die de Gazastrook beheerst, het niet met elkaar eens worden, hebben verkiezingen gewoon geen zin.

Hoe dan ook, de Palestijnen hebben geen alternatief voor de gematigde Abbas en dat weet Netanyahu ook. Toch lijkt de Israëlische premier alleen op zijn voorwaarden te willen praten, zelfs als hij de mensen die zijn bondgenoten zouden moeten zijn daarmee verzwakt. En dus gaan er ook weer meer radicale Palestijnse stemmen op.

Tegelijk staat Barack Obama met lege handen. Zijn toespraak tot de Arabische wereld in Cairo kreeg geen gevolg op het terrein. Daar waar het om de knikkers gaat. Er zijn trouwens meer tekenen dat de internationale politiek van Obama niet aanslaat. Ook van zijn nochtans zorgvuldig geplande reis naar Azië keerde hij zo goed als met lege handen naar Washington terug. Hij kreeg in Peking van de Chinese leiders nul op het rekest in verband met de opwarming van de aarde, de te lage waardering van de Chinese munt en het Iraanse nucleaire probleem. Obama wordt nu al vergeleken met zijn voorganger Jimmy Carter,die eind jaren zeventig van de kiezers maar één termijn kreeg omdat het leek alsof hij de Amerikaanse belangen in de wereld slecht verdedigde. De president is daarom aan een koerswijziging toe. Van zijn mooie woorden wordt voorlopig niemand beter.

door Hubert van Humbeeck

Van het Midden-Oosten tot China: de internationale politiek van Barack Obama slaat niet aan.

Reageren op dit artikel kan u door een e-mail te sturen naar lezersbrieven@knack.be. Uw reactie wordt dan mogelijk meegenomen in het volgende nummer.

Partner Content