De Koningin Elisabethwedstrijd wordt helemaal uitgezonden – maar niet op Canvas.
Tafels en stoelen hebben een vaste plek in de woonkamer. Klassieke muziek wordt in zalen gespeeld voor een eerbiedig zwijgend publiek. Waarheden als koeien, maar amper een paar eeuwen geleden zette men na het eten systematisch alle meubilair aan de kant – openbare muziekzalen bestonden nauwelijks – en werd er gegeten, gedronken, gerookt en gepraat tijdens concerten, zoals vandaag op een popconcert.
De Koningin Elisabethwedstrijd (KEW) moet integraal op de televisie worden uitgezonden. Nog zo’n waarheid waar de hardcorefan niet af wil. Vorige week kreeg ik het persbericht van de VRT over de KEW 2009 onder ogen, en na vier pagina’s weinig opzienbarende lectuur over wat ze wél zouden doen bleek duidelijk dat Canvas, net als de vorige keren, geen integrale uitzending zal verzorgen.
Dat blijft onprettig. Om te beginnen is het een beetje absurd dat zowel de halve finales als de finales volledig worden gefilmd (en behoorlijk professioneel), terwijl Canvas er maar stukken van uitzendt. Maar het belangrijkste argument ligt elders. Als u een liefhebber bent, weet u dan nog hoe u de KEW hebt leren appreciëren? Bij mij ging dat, durf ik te bekennen, mondjesmaat. Als tiener keek ik soms mee, uit een soort haat-liefdeverhouding. De verfranste gasten die het Nederlands mutileerden en elkaar altijd gelijk gaven, de juryvoorzitter die in zwart-wit zijn gebit uitspuwde tijdens de proclamatie, het protest van het publiek bij de Nederlandstalige vertaling van de aankondigingen: een openlijker voorbeeld van vermolmde culturele arrogantie was nauwelijkste vinden. Vond ik toen.
Maar ik bleef er ook aan plakken, en als student onderbrak ik er mijn blok voor. Naarmate het beeld, het geluiden de commentaren scherper werden, kwam ook de enorme spanning in de zaal uit het kastje gekropen. Niet alleen de spanning van de competitie, maar vooral die van de muziek. Gaandeweg werd de wedstrijd voor mij het hoogtepunt dat hij tot vandaag nog altijd is.
Dat groeiproces, dat veel liefhebbers waarschijnlijk ook hebben doorgemaakt, zal de huidige generatie niet meer beleven. Natuurlijk is er vandaag ook nog de kans om eindeloos weg te zappen, en bovendien moet je je afvragen of zo’n gewenningsproces wel opweegt tegenover al die dure zendtijd. Maar het gaf wel echte inhoud aan begrippen als educatie en ontvoogding, die we nu alleen nog smalend hanteren als het over de media gaat. Geen enkel communicatiemiddel heeft vandaag nog die wil of de kracht.
En dan zijn er dus de nieuwe media. Op Canvas Plus kunt u zowel de halve finales als de finales volledig volgen. Hebt u een moderne tv maar vindt u een digitaal abonnement wat te duur, schaf u dan een antenne met decoder aan en kijk gratis digitaal dankzij DVB-T. Maar het beste nieuws stond niet in het VRT-persbericht: via de site van de KEW zelf (www.cmireb.be) kunt u vanaf de halve finales alles rechtstreeks of uitgesteld volgen op de computer. De kwaliteit is naar mijn ervaring meer dan behoorlijk – en de hele wereld kijkt mee.
KONINGIN ELISABETHWEDSTRIJD VOOR VIOOL,HALVE FINALES (MET TWEE BELGISCHE KANDIDATEN) 11-16 MEI, FINALES 25-30 MEI.
door Peter Vandeweerdt
