Het noodlijdende General Motors verkoopt Opel aan Magna, maar blijft zelf wel een belangrijke aandeel-houder. Het hele dossier-Opel verhuist nu naar Europa. Letterlijk en figuurlijk.
Het is dan toch Magna geworden, de Canadees-Oostenrijkse autotoeleverancier die de Russische staatsbank Sberbank als financiële partner heeft. Na veel aarzeling koos de raad van bestuur van General Motors vorige week eindelijk eieren voor zijn geld. GM verkoopt 55 procent van zijn aandelen aan Magna-Sberbank en houdt 35 procent in eigen handen. 10 procent van de aandelen gaat naar de werknemers van Opel. Magna betaalt daarvoor 450 miljoen euro in cash en 50 miljoen euro in achtergestelde leningen, aldus GM. Aan het gedweep met de gedachte dat Opel misschien helemaal niet verkocht hoefde te worden, kwam een bruusk einde toen de Duitse regering onomwonden stelde dat in dat geval 1,5 miljard euro overbruggingskredieten onmiddellijk terugbetaald moesten worden.
Nauwelijks was bekend gemaakt wie Opel binnenhaalde, of er viel al te lezen en te horen dat Opel Antwerpen zou sluiten. Opmerkelijk: dat verdict werd niet uitgesproken door de nieuwe eigenaar, maar door de ex-eigenaar.
Voor de Duitse bondskanselier Angela Merkel kon de beslissing niet beter vallen, luttele weken voor de Bondsdagverkiezingen. Op tijd om de electorale vruchten te plukken van de overwinning, en laat genoeg om een paar dingen nog in het ongewisse te laten.
De hamvraag is nu immers: hoe zal Opel de productie afstemmen op de sterk verminderde vraag? Iedereen gaat er voetstoots van uit dat Merkel het openhouden van de Duitse vestigingen bij Magna heeft afgekocht, en dat dat ten koste zal gaan van vestigingen als Antwerpen, zelfs als die economisch gesproken rendabeler zijn. Maar uren na de overname kwam Merkel zelf vertellen dat de herstructurering zou verlopen met respect voor de Europese regels en in dialoog met de regeringen van andere landen waar Opel gevestigd is. Gezien de Europese concurrentieregels kón ze niets anders zeggen. Toch geeft het ook aan dat Merkel de dwingende eis van de Vlaamse minister-president om niet in plat protectionisme te vervallen wel heeft gehoord.
Opel wordt nu een hete aardappel voor Europa. Nadat eerder grote multinationals monsterboetes aangesmeerd kregen omdat ze de regels van de vrije markt aan hun laars lapten, moet nu blijken of die vrijemarktlogica ook geldt voor de lidstaten. Voor Europees commissaris Neelie Kroes wordt het dansen op een slappe koord. Autosectorexpert Vic Heylen schotelt haar alvast de raad van haar voorganger Etienne Davignon voor. Die suggereerde in februari in Trends dat de Europese Commissie de Europese auto-industrie ‘in crisis’ kan verklaren. Dat zou betekenen dat steunmaatregelen gewettigd zijn – maar meteen ook moeten passen in een gemeenschappelijke strategie op Europees niveau.
Voor vakbonden en Vlaamse politici zal het er dus op aankomen zorgvuldig vriend en vijand te kiezen, en niet te gauw de handdoek in de ring te gooien.
Luc Baltussen
