ma 10/ 08

door Koen Meulenaere

Goed nieuws uit Sicilië, dat gebeurt ook niet elke dag. Het hof van beroep van Catania heeft Karel Vinck, gewezen manager van de Eternitfabriek in Targia, vrijgesproken in wat bekendstaat als ‘de asbestzaak’. Daarmee vernietigt het de uitspraak van de rechtbank van eerste aanleg die Vinck in 2006 tot drie jaar cel had veroordeeld wegens doodslag, omdat hij als ceo van de fabriek van 1973 tot 1975 zijn personeel aan asbest had blootgesteld, en zo een stuk of honderd doden en zieken op zijn geweten had.

Het is onwillekeurig, maar plots flitst door onze geest een van de roemruchte covers van Knack, met daarop de ongure tronie van Karel Vinck en de misschien iets te suggestieve kop: ‘De seriemoordenaar’. Kot te klein, dat is een eufemistische omschrijving van wat zich daarna afspeelde. Vinck brulde het hele land bijeen over wat een schandalig blad Knack wel was, nooit zou hij nog met iemand van die rioolredactie spreken, hij ging een klacht indienen, een proces aanspannen, een geding beginnen, en een ongeluk begaan. Etienne Vermeersch nam het voor hem op, wellicht ook Jef Vermassen, en als kers op de taart der tegenslag bleek meester Walter Van Steenbrugge bereid bij de klacht als zijn advocaat op te treden.

Op dat moment besefte Vinck dat hij te ver was gegaan en hij bood onze chef-Wetstraat zijn verontschuldigingen aan. Een week later was hij al eregast in Goossens & Van Cauwelaert, de personality show van onze directeur en zijn enigszins speelse assistente Veronique Goossens. Het heette toen nog wel Open Kaart, maar dat sloot minder nauw aan bij de werkelijkheid.

Volgens Vinck, in Van de redactie nog schertsend ‘blinde Vinck’ genoemd, wist hij in zijn periode als Eternitdirecteur helemaal niet dat asbest gevaarlijk was. Het was pas jáááren later, nadat hij allang terug was in België, dat de eerste wetenschappelijke vermoedens over mogelijke gezondheidsrisico’s schuchter begonnen door te sijpelen. Dit werd eerst onderschreven door Etienne Vermeersch, en nu ook door het hof van beroep in Sicilië, twee vertrouwenwekkende instituten.

Eind goed, al goed, zouden wij met onze immer optimistische inborst geneigd zijn te concluderen, ware er niet meester Jan Fermon. Verdediger der zwakkeren en der zwakker begaafden. Altijd in het getouw tegen de verpletterende almacht van de kapitalistische moloch. Meester Fermon, advocaat van een getroffen Belgische familie, was in een gesprek met De Standaard formeel: ‘Karel Vinck wist wél dat asbest schadelijk was. Het verband tussen asbest en longvlieskanker was al kort na de Tweede Wereldoorlog in universitaire studies aangetoond, eind jaren zestig wist iedereen het. Eternit en Vinck hebben met opzet de waarheid over het gevaar op kanker verzwegen. Ze hebben zelfs de opdracht gegeven om die informatie van hun etiketten te halen. En ze zijn twintig jaar gewoon verder blijven doen.’

Zodat we nu met een dilemma zitten: wie te geloven, het hof van beroep in Catania of meester Jan Fermon? Maffia of Amada? Op Knack zijn er twee kampen. Het ene kamp, het talrijkste, schaarde zich achter meester Fermon. Het andere kanp, onze chef-Wetstraat, koos partij voor zijn vriend Vinck.

‘Wie heeft er de vorige keer die schandelijke cover bedacht?’ haalde Van Cauwelaert boos uit op de redactievergadering.

‘Gij, Rik.’

‘Ik? Dat kan ik me niet meer herinneren. Dan stel ik voor om nu een mooie foto van Karel op de voorpagina te brengen met als kop: “Vinck vrij als vogel.” Wie is voor, wie is tegen, bij handopsteken.’

Dat werd zeventien tegen één. Zelfs bij ons is het dan gebruikelijk dat het standpunt van die zeventien wordt gevolgd. Onze chef-Wetstraat sloeg verbolgen zijn dossiers dicht, beschuldigde ons allen van oneerlijkheid, en ging ontstemd lunchen.

Karel Vinck werkt nu bij de BAM. Het gevaar van asbest kende hij dus niet, zou hij al over het gevaar van fijn stof hebben gelezen? Meester Fermon heeft alvast een map met documentatie opgestuurd. Aangetekend.

DI 11/ 08

Iemand op vakantie geweest in de Sahara? Of in de Sinaï? In de Kalahari? De Nefoed? De Karakoem? De Gibson, Simpson of Grote Victoria? De Kleine Victoria eventueel? In de Taklamakan, je weet maar nooit? De Thar, de Gobi, de Quarane? Kalmthout? Heeft die iemand daar dan ook Bart Somers gezien? U herinnert zich hem misschien: hij was korte tijd schertsvoorzitter van de Open VLD en is, in afwachting dat hij ook daar moet opstappen, burgemeester van Mechelen.

Kon zonder verpinken in het Journaal van zeven uur zwart komen zeggen, om een uur later in dat van acht met evenveel geblaat en even weinig wol wit te verdedigen. Benoemde zijn vriendin tot schepen. Begon bij de eerste parlementsverkiezing die hij als voorzitter moest leiden te wenen toen hij verplicht werd zijn eigen lijst te trekken! En verloor bij de tweede verkiezing zodanig veel kiezers dat zijn hele partij maanden later nog altijd in coma ligt. Al om vijf uur op verkiezingszondag werd hij door de ex-premier verplicht zijn ontslag bekend te maken, dezelfde ex-premier van wie hij net voordien zo zielig de hand had gelikt tijdens een propagandafilm op de VRT.

Alleen in De Morgen kreeg Somers nog een mooi eerbetoon. Persoonlijk geschreven door de commanditaire loftsocialist, wiens eigen vrouw lid is van de Mechelse Open VLD, van die partij een zitje in de Hoge Raad voor Justitie heeft gekregen, en ook lange tijd voorzitster was van een door Somers gesubsidieerde Mechelse kunstenkring. Het werd dan ook een onbevooroordeeld maar aangrijpend portret, waarin Somers aankondigde dat hij in boetegewaad gehuld door de woestijn zou trekken. Zoals Mozes. En Lawrence of Arabia.

Goed idee. Sindsdien is weinig van hem vernomen. Ja, één keer. Na de ontsnapping van drie gedetineerden uit de gevangenis van Brugge hadden ze in De Standaard geschreven dat Ashraf Sekkaki was opgegroeid in de wijk Oud Oefenplein, ‘de crapuulwijk van Mechelen’.

De volgende dag een reactie van Somers in de brievenrubriek: die wijk was helemaal geen crapuulwijk want… hijzelf was er ook opgegroeid! Van een argument pro contra gesproken. Een paar weken voordien had hij de persen van De Standaard nog laten stilleggen omdat hij zich stoorde aan een kop op hun voorpagina. Waarna die in het resterende deel van de oplage werd veranderd! Zoiets gebeurt niet eens in Libië, maar bij onze zelfverklaarde kwaliteitspers wel. Een maand later mocht dezelfde Somers amper nog in de brievenrubriek. Ook Mia Doornaert moest trouwens via diezelfde achterdeur haar eigen krant in sluipen, om van leer te kunnen trekken tegen een booswicht die een column van haar op de korrel had genomen.

Sic transit gloria mundi. Als iemand Somers zou opmerken: gelieve Child Focus te verwittigen.

WO 12/ 08

Yves Leterme, kortstondig premier van dit land en thans opgevist als minister van Buitenlandse Zaken, heeft de oorlog verklaard aan Knack. Wat is gebeurd? U hebt ongetwijfeld opgevangen dat de heer Leterme zijn eerste grote reis als minister van Buitenlandse Zaken heeft gemaakt: Vietnam. De pers werd uitgenodigd om hem op deze trip te vergezellen, en voor Knack schreef Piet Piryns zich in.

Piet is een van de laatste nog in leven zijnde soixante-huitards, en kent Vietnam beter dan wie ook. Niet moeilijk: hij heeft het land destijds helpen bevrijden van de Amerikaanse bezetter. Aan het hoofd van een eenheid voor niets bevreesde Vietcongguerrillero’s opereerde hij in een oerwoudgebied dat zich uitstrekte van de Mekongdelta tot voorbij het vredige My Lai, legde minstens tweeduizend hectare rijst- en maïsvelden vol landmijnen en wolfsklemmen, en ondersteunde zo indirect de Amerikaanse rolstoelindustrie. Hij is nu nóg allergisch voor napalm en agent orange.

Piet werkte nauw samen met de beruchte Noord-Vietnamese generaal Giap, een ijzervreter van de klassieke school, en mag een groot aandeel opeisen in het welslagen van het Tet-offensief waarmee de Amerikanen zware verliezen werden toegebracht. In de VS deed dat de stemming ten aanzien van de oorlog in Indochina definitief omslaan. Grote betogingen werden georganiseerd. Tijdens de beroemdste, de mars op het Capitool in Washington, klom Piet zelf op het podium en zweepte de massa op tot het ritmisch scanderen van ‘Ho Ho Ho Chi Minh’. Daarna nam Pete Seeger helaas zijn gitaar en begon aan ‘ We shall overco-ho-home‘. Jaja, de volgende alstublieft.

In Ho Chi Minhstad, het vroegere Saigon, werd nadien een straat naar Piryns genoemd: de Pi Pi Pietallee. Dat is nog wat anders dan een sluis in de haven van Antwerpen, zoals onze chef-Wetstraat. Als er dus iemand van het journaille recht had om mee te reizen naar Vietnam, als de plaatselijke bevolking één Belg graag nog eens had teruggezien om hem met de nodige eer en dank te overladen, dan was het wel Piet Piryns. En wat zegt die bermkikker van een Leterme, al dan niet op advies van zijn nieuwe souffleuse Mia Doornaert? Knack mag niet mee! Omdat onze chef-Wetstraat in het verleden te veel slechts over hem had geschreven.

Nee maar, hebt u het al iemand zó bruin weten bakken? Die ministeriële trips worden betaald met belastinggeld, van u en mij, en in mindere mate ook van Piet, dus het is niet de toevallige minister die te bepalen heeft dat enkel de hem goedgezinde journalisten daarvan mogen genieten. Ook dit gebeurt niet eens in Libië, maar in België dus weer wel.

Goed, Leterme zal krijgen wat hij vraagt: oorlog. Zoals gezegd is Piryns daarin zeer bedreven. Na zijn tijd in de killing fields vervulde hij nadien ook nog zijn dienstplicht in het Belgisch leger, waar hij vakkundig werd opgeleid in de technieken van het al dan niet draadloos seinen. Piet heeft in Knack lange tijd zijn artikels ondertekend met ‘.-…. -‘. Hij werd nadien ook nog reserveofficier bij de genie, een wat misleidende militaire benaming waaraan hij zich lelijk mispakte maar die hem wel bekwaamde in de kunst van het spannen van kabels tussen telegraafpalen. In avondles volgde hij ook nog een cursus waterboarding.

Wij vrezen dus een beetje dat een schrielkip als Yves Leterme, ocharme die armpjes, geen partij zal zijn voor een gewezen brigadecommandant van de communistische guerrilla, én een boefer van de Belgische strijdmacht. Piet is er al meteen in geslaagd om vanachter zijn bureau in het BMC de Blackberry van Leterme te kraken. Heeft nu een nauwkeurig overzicht van al diens uitgaande gsm-gesprekken, waarvan gemiddeld 25 per dag met Inge Vervotte! En heeft als ex-marconist van de Jassen ook een resem aangebrande sms-berichten naar een journaliste van de RTBF gedecodeerd. Wat daarin stond!

Waren wij Leterme, horesco referens, wij zouden Piet snel als eregast uitnodigen op de eerstvolgende trip. In businessclass op het vliegtuig en in de mooiste suite van het hotel.

VR 14/ 08

Wie ligt er ondertussen al buiten op de openbare nieuwsdienst? Te veel om op te noemen, maar in elk geval niet Jef Lambrecht. Nochtans hadden wee wee wee punt de drie idioten plus Rudi Vranckx punt bee ee in hun eerste vertrouwelijke interne nota expliciet laten weten dat er voor Jef ‘een elegante oplossing gezocht zou worden’. Vakjargon voor vervroegd pensioen, detachering of desnoods ontslag.

Maar dat was buiten Jef gerekend. Wie ooit de degens heeft gekruist met een gigant als Peter Stuyvesant, wie actief heeft deelgenomen aan alle oorlogen rond de Perzische Golf, en wie na een vier maanden durende grottentocht Saddam Hoessein vanonder de grond heeft gehaald, is uiteraard niet bevreesd voor een college van hoofdredacteurs, en al zeker niet voor een van de VRT.

De voorbije weken was Jef in alle nieuwsprogramma’s. Van ’s morgens vroeg tot ’s avonds laat. Verkiezingen in Iran (Jef opgesloten!), een afrekening bij Fatah, een talibanleider op zijn dak aan flarden geschoten door de Amerikanen, onrust bij Al-Qaeda… Telkens was Jef al in de studio met namen, achtergronden en verbanden nog vóór de internationale persagentschappen de tijd hadden gehad om het bericht de wereld in te sturen.

De Noord-Waziren, eerlijk blijven: wie van u had ooit al gehoord van de Noord-Waziren? Wij wisten nauwelijks af van het bestaan van de Zuid-Waziren. Jef wel. Waziristan ligt op de grens van Afghanistan en Pakistan en is een soort bejaardenresort voor gepensioneerde terroristen. De taliban zitten er, Al-Qaeda, Lesley Deckers, meester Rieder… Jef vertelde erover alsof hij iedereen persoonlijk kende, en waarschijnlijk is dat ook zo.

Deze week wordt in Afghanistan een nieuwe president verkozen. Jef zal ter plaatse zijn voor de radio. De vraag is nu of Rudi Vranckx durft te gaan. Indien niet lijdt hij zwaar gezichtsverlies, indien wel moet hij opletten dat Jéf geen ‘elegante oplossing’ heeft gezocht.

Iemand op vakantie geweest in de Sahara? Toevallig Bart Somers gezien? U herinnert zich hem misschien: korte tijd schertsvoorzitter van Open VLD.

Reageren op dit artikel kan u door een e-mail te sturen naar lezersbrieven@knack.be. Uw reactie wordt dan mogelijk meegenomen in het volgende nummer.

Partner Content