ma/ 03/ 08

Oeioei, fout gemaakt. Kan de beste overkomen, dus zeker de slechtste. Het is eigenlijk een gevolg van een roekeloos experiment. Vorige maand werden wij door onze chef-Wetstraat voor het eerst ingeschakeld in de ‘buitendienst’ van Knack. ‘We zullen eens proberen of gij niet meer in uw mars hebt. Of er niet zelfs en vous plus est‘, toonde Van Cauwelaert zich van zijn grootmoedigste zijde. ‘Ik zal u iets eenvoudigs geven om mee te beginnen.’

Dat werd het huwelijk van Bart De Wever, waarvan een kort verslag verwacht werd voor onze veelgelezen rubriek ‘Mensen’. Dat laatste hebben wij ook gedacht: mensen! Wat was me dat? Nooit zo’n treurige bijeenkomst geweten als het huwelijk van Bart De Wever. Dat overtrof moeiteloos de laatste matchen van de Rode Duivels.

Mocht men aan een toevallige voorbijganger die niet wist wat er aan de hand was, hebben verteld dat die corpulente man in zijn blauwgrijze pak net zijn dierbaarste drie vrienden had begraven, hij had het makkelijker geloofd dan wanneer men hem probeerde diets te maken dat die corpulente de gelukkigste dag van zijn leven beleefde. Zoals wij moesten doen met een Japanse toerist, die gelokt door een paar Romeinse legionairs en een Schotse doedelzakspeler verwonderd om uitleg vroeg.

‘Is vier bruidskinderen niet wat veel?’ wenste de Jap nog te weten.

‘Dat zijn geen bruidskinderen, dat zijn zijn eigen kinderen.’

‘Hoezo,’ drong onze gele vriend aan, ‘is het dan zijn tweede huwelijk?’

‘Nee, zijn eerste. Er zijn zelfs in dit land geen twee vrouwen zo dom om met hem daar te trouwen. Bezie hoe blij deze kijkt.’

‘Jamaar,’ hield de Japanner hardnekkig vol, ‘is het niet gebruikelijk dat men eerst trouwt en pas dan kinderen krijgt, en niet omgekeerd?’

‘Hij is een separatist.’

‘Ha, dat is iets anders. Die hebben we in Japan ook. In gesloten instellingen. Maar misschien is uw systeem van begeleide vrijheid niet zo slecht.’

Toen begon de Schot in zijn zak te blazen en sprintte de Japanner tot onze opluchting weer weg.

Wij hebben er het beste van proberen te maken, van die eerste buitenopdracht, en hebben zoals dat op Knack hoort in eer en geweten de waarheid enigszins vervormd. ‘Gelukkig gezin’ was de teneur van het artikel, wat helaas flagrant werd tegengesproken door de foto die erbij stond. Beelden liegen niet, zoals woorden doorgaans wel plegen te doen: de treurigheid van alle zes de De Wevers op die huwelijksfoto was met geen inkt weg te moffelen.

Nu blijkt evenwel dat er in onze reportage een fout is geslopen. Wij hadden geschreven dat een delegatie Oeigoeren onder leiding van VU-eresenator Willy Kuijpers aan de verkeerde kerk had postgevat. Brief in onze bus, meer een dossier, van het college van burgemeester en schepenen van Herent: ‘Beste vriend. Twee opmerkingen in verband met uw recentste artikel. Ten eerste stond ik aan de juiste kerk, maar is De Wever de verkeerde binnengestapt. En ten tweede was ik daar niet met een delegatie Oeigoeren, maar met een groep Hangchinezen.’

Dat is een kemel natuurlijk, zij het onder verzachtende omstandigheden. Wij hadden namelijk van dat opdondertje dat voor de VRT in China rondstruint, begrepen dat de Oeigoeren het uitgebuite volk waren en de Hangchinezen de onderdrukkers, gesteund door het centrale bestuur uit Peking. Vandaar dat wij er goedschiks van uitgingen dat Willy Kuijpers aan de kant van de Oeigoeren zou staan. Maar het is dus aan die van de Hangchinezen, gele variant van onze hangjongeren en hangbejaarden.

Dat die Tom Vandeweghe ongestoord zijn gang mag blijven gaan, snappen wij niet. De persvrijheid moet in China absoluut en onaantastbaar zijn. Onze Belgische regimepers had hem al lang het zwijgen opgelegd. Eén telefoontje van een politicus naar een marketeer en hij lag er uit. Zoals Derk Jan Eppink. In ons land leggen ze de persen van een kwaliteitskrant al stil als een nitwit als Bart Somers ( voormalig Open VLD-voorzitter, nvdr) boos belt.

‘Er is geen enkel Oeigoers restaurant in Herent, dat had een aanwijzing moeten zijn’, besloot Kuijpers zijn schrijven, dat vergezeld ging van een dikke documentatiemap over het Ottomaanse Rijk, de Mongolen van Djengis Khan, Dana Winner, en de toestand in de provincie Xinjiang. Dat van Dana Winner moet er per ongeluk zijn tussen gesukkeld en was veruit het interessantste. Voor de rest: zie morgen.

di/ 04/ 08

Wat nu volgt, is voor gevorderden. Voor lezers die zich al eens voorzichtig durven te wagen aan onze rubriek ‘Buitenland’. Om in de oorlog tussen de Oeigoeren en de Hangchinezen het juiste kamp te kiezen, is een grondige kennis van de vele subtiliteiten van het nationalisme vereist. Alleen Willy Kuijpers moet nog bij machte zijn om alle nuances aan te voelen van een complexe materie als deze.

De Oeigoeren vestigden zich eeuwen geleden in Mongolië en verdreven daar de plaatselijke bewoners, een mengeling van Zuid-Mongolen, Oost-Kazachen en Centraal-Djoengaren. Wij herhalen: Djoengaren. Het gaat dan niet over een Antwerpenaar die ‘Hongaren’ bedoelt, maar wel degelijk over een apart volk, waarvan het streven naar autonomie altijd actief is gesteund door Kuijpers. Die koos met enig voorbehoud ook partij voor de Oost-Kazachen. Dat voorbehoud heeft te maken met een oude vete tussen Oost-Kazachen en Noord-Kirgiezen, maar het zou ons te ver leiden daar nu op in te gaan. Onthoud voorlopig dat de Oeigoeren in de periode waarvan wij spreken al dansten op het slappe koord tussen volksnationalisme en imperialisme waar later ook de Duitsers af zijn getuimeld.

Rond de jaren God mag weten hoeveel werden de Oeigoeren op hun beurt door de Kirgiezen uit Mongolië verdreven, waarna ze zelf de nomaden uit het Tarimbekken op de vlucht joegen en het nieuw veroverde gebied Oost-Turkestan doopten. In afwachting dat iemand West-Turkestan zou oprichten.

Belangrijk om te weten is dat dat Tarimbekken in het westen grenst aan Tadzjikistan, waar Willy Kuijpers tal van vrienden heeft wonen, en in het zuiden aan Tibet. In dat geschil steunde Kuijpers dan ook zonder veel aarzelen de vervolgde Tarimnomaden. Van wie hij er trouwens nog enkelen in zijn huis in Herent heeft opgevangen, naast zes eigen nazaten, veertien gerechtskinderen, en nog een paar gehandicapte ETA- en IRA-leden die zich hadden vergist in de looptijd van hun ontstekingsmechanismen.

Het Tarimbekken paalt ook aan de noordoostelijke grens van Kashmir, slagveld van moslims en hindoes, zodat plots ook een religieuze component de geschiedenis van de Oeigoeren komt binnengewaaid. Nu is Willy Kuijpers, in weerwil van wat zijn losbandige en soms gewelddadige levenswandel zou suggereren, een christen. Maar natuurlijk geen rooms-katholiek, dat zou té gemakkelijk zijn. Ook geen gereformeerde droogstoppel in een zwarte jas. En, hoewel daar in het verleden soms twijfel over rees, evenmin een jood. Nee, Willy is een Chaldese christen. De enige in België. Hij erkent enkel het gezag van de patriarch van Bagdad.

Kuijpers heeft vroeger meer dan één Vlaamse witte of bruine pater naar Irak gebracht, en sprak met Saddam Hoessein af dat deze zendelingen in alle rust en veiligheid hun werk konden doen. Hij kreeg van Saddam zelfs drie kloosters in Mossoel in erfpacht. Terwijl sjiieten en soennieten elkaar uit alle hoeken en kanten onder vuur namen, werden de kerkjes van ‘de paters op sandalen’met rust gelaten. Niet zodra kwamen de Amerikanen zich moeien, of het was gedaan met deze enclaves van het christelijke geloof. Het was dat Kuijpers toen na zijn zevende hartaanval op de dienst intensieve zorg van Gasthuisberg lag, of hij was in Bagdad met eigen hand en tand zijn missieposten gaan verdedigen.

Chaldese christenen worden ook ‘nestorianen’ genoemd, in tegenstelling tot de Assyrische christenen, die ‘Assyrische christenen’ heten. Een deel van de Oeigoeren is net als Kuijpers vandaag nog altijd nestoriaan, maar het is een steeds kleinere minderheid, meer en meer gediscrimineerd door de rest van de bevolking die bestaat uit moslims en voormalige boeddhisten.

Bon, waar waren we? Willy steunde dus de Tarimnomaden in hun verzet tegen de Oeigoeren, en toen deze laatsten daarna met bruut geweld ook de Tocharen onder de voet liepen, leidde Kuijpers persoonlijk een opstand van Tochaarse rebellen, die op hemzelf na allemaal werden uitgemoord. Willy werd gevangen gezet, maar korte tijd later alweer bevrijd toen de Oeigoeren een koekje van eigen deeg kregen en bijna werden verpletterd door de huurlingenlegers van Djengis Khan, de Mongoolse Pieter De Crem.

Het gebied van de Oeigoeren, in en om het Tarimbekken, is daarna stelselmatig ingepalmd door de Chinezen, al bleef het altijd wel een soort van buitenprovincie met eigen rechten en bevoegdheden. In de hoogdagen van de communistische broederstrijd tussen de ‘strekking Moskou’ en de ‘strekking Peking’, trokken de Oeigoeren de kaart van de Russen, van wie ze geldelijke en militaire steun ontvingen om hun onafhankelijkheid uit te roepen. Dat ging ten koste van de Chinese inwoners, van wie een groot deel werd opgehangen, vandaar de naam Hangchinezen.

Tijdens de jaren vijftig en zestig stelde het Volksbevrijdingsleger van Mao orde op zaken, zoals het dat ook deed in het nabijgelegen Tibet. Peking organiseerde volksverhuizingen naar wat het zelf beschouwt als ‘de Chinese provincie Xinjiang’, er werd olie opgepompt en naar aardgas geboord, en er werd een indrukwekkend netwerk van pipe- en andere lines in de grond gestopt dat rijkdom en welstand bracht in de hele streek.

Sindsdien zijn de kansen gekeerd, en worden de Oeigoeren gedomineerd door de Hangchinezen. Maar om de historische, culturele en religieuze redenen die wij hebben geschetst, is Willy Kuijpers dus voor één keer niet op de hand van de uitgebuite minderheid. Voor de rest was alles wat in dat artikel over het huwelijk van Bart De Wever stond juist. Jammer dat we geen foto hadden waarop bruid en bruidegom al was het maar een poging deden om wat vrolijker te kijken.

ZA/ 08/ 08

Er zijn er die best wat meer respect zouden mogen hebben voor de privacy. Om te beginnen voor hun eigen privacy. Yves Desmet, bijvoorbeeld, de commanditaire loftsocialist van De Morgen, die er niet voor terugschrikte om in zijn eigen blad aan het hele land te vertellen waarom zijn huidige vrouw zoveel aangenamer is dan zijn eerste. Fijn voor die eerste om dat zonder wederwoord in de krant te mogen lezen.

Naast Desmet is ook Miet Smet besmet. Van haar onophoudelijke gekakel over haar prille geluk met Wilfried Martens krijgt een normaal persoon eczeem. Is door die vent dertig jaar lang op alle mogelijke manieren bedrogen, belogen en tegengewerkt. Eerst moest ze zijn geheime maîtresse zijn en op een piepklein studiootje zijn bizarre wensen vervullen. Ondertussen mocht zijn eerste vrouw de publieke honneurs waarnemen en scharrelde hij er ook nog met anderen op los, onder wie vrouwen van journalisten.

Toen hij dan zijn eerste echtgenote eindelijk ook officieel had gedumpt, of beter gezegd: toen hij zijn dochter had verplicht om haar moeder in te lichten dat hij er met een ander vandoor was want die moed had hij zelf niet, was de nieuwe uitverkorene tot haar eigen stomme verbazing niet Miet Smet, maar wel zijn jonge woordvoerster. Met haar maakte hij op zijn 60e nog drie kinderen, naar Miet keek hij niet meer om. Toen zij in 1999 de eerste plaats kreeg op de Europese lijst van de CVP zorgde hij voor stampei van hier tot in Tokio. En nadat hij dan zelf door zijn tweede vrouw aan de kant was gezet en van geen hout meer pijlen wist te maken met die drie kleine gabbers, mocht Smet plotseling toch nog opdraven. En die gans doet dat dan nog ook. Stiekem getrouwd, zijn eigen kinderen hebben het via de radio moeten vernemen.

Dat Miet Smet zichzelf iets wil wijsmaken, moet zij weten. Maar het zou prettig zijn mocht ze haar stuitende intimiteiten niet via tal van televisieprogramma’s en kranteninterviews aan ons opdringen. Vorige week stonden ze alweer in Het Laatste Nieuws, over twee volle pagina’s. Uitgestrekt op zomerse ligstoelen in Apt, een gat in de Provence waar Smet blijkbaar een buitenverblijf heeft gekocht. De foto’s! Pootjebadend in het zwembad, champagne klinkend op hun terras, arm in arm op een vensterbank… Het artikel! Schatteke, poeske, zoetje… om ziek van te worden.

Wij citeren uit de inleiding: ‘Ik heb er drie kinderen bij gekregen’, zucht tante Miet. ‘Hoe graag ik hen ook zie, dat kruipt niet in de kleren.’ Hoe naïef kan een mens eigenlijk zijn?

door Koen Meulenaere

Nooit zo’n treurige bijeenkomst geweten als het huwelijk van Bart De Wever. Dat overtrof de laatste matchen van de Rode Duivels.