Vorige week overleed de conservatieve denker Pieter Huys, een persoonlijke vriend van paus Johannes Paulus II. Een portret.
In 1990 richtte de Brugse advocaat Pieter Huys het conservatieve opinieblad Nucleus op. Net als dat blad ging hoofdredacteur en uitgever Huys consequent in tegen de heersende politieke correctheid. Als uitgesproken conservatief werd hij nogal vaak bij extreemrechts ingedeeld. Onterecht, zeggen zijn vrienden, want Huys was alleen op ethisch vlak uitgesproken rechts. Zo bleef hij zich verzetten tegen de legalisering van abortus. ‘Wij hebben het christendom overschat’, zei hij daar onlangs over in het Nederlandse Katholiek Nieuwsblad. ‘Er zat geen veerkracht achter. We dachten dat de abortuskwestie als een ontsteker zou werken, maar toen bleek dat men dit tot op de hoogste plaatsen als een soort contraceptie zag.’ Huys had gehoopt dat de Europese christenen zich in de abortusdiscussie weerbaarder zouden opstellen en dat ze met het oog op de instortende demografie meer kinderen op de wereld zouden zetten.
Hij had het er ook zeer moeilijk mee dat het christendom in Europa op een laag pitje stond, terwijl de islam sterk in opgang was. Niet dat hij de moslimgemeenschap iets verweet. ‘Niet de migranten zijn de aanstokers van de problemen’, aldus Huys. ‘Men moet zich verzetten, maar men mag nooit vergeten dat zij slechts het voorwerp zijn van een proces waarvoor wij uiteindelijk zelf verantwoordelijkheid dragen.’
Pieter Huys was een diepgelovig man, en hij zette zich ook in voor de Kerk. Zo waakte hij over de belangen van de Brugse zusters arme klaren, die in moeilijkheden waren gekomen. Dat lag volgens intimi helemaal in de lijn van zijn streven om mensen te helpen. Als advocaat was hij bijvoorbeeld juridisch raadgever en soms zelfs voogd van patiënten uit het psychiatrische centrum in Beernem.
Huys was ook jarenlang voorzitter van de vzw van de Edele Confrérie van het Heilig Bloed, die de Brugse relikwie bewaart. Minder bekend is dat hij goed bevriend was met paus Johannes Paulus II. Het was via een jeugdvriendin van Karol Wojtyla dat Huys de latere paus leerde kennen. De twee mannen zouden een leven lang contact houden.
Zelf deed hij niet aan politiek, maar achter de schermen probeerde Huys af en toe wel wat in beweging te brengen. Zo had hij eind jaren tachtig veel sympathie opgevat voor het verruimingsproject van Guy Verhofstadt, dat uiteindelijk in de oprichting van de VLD zou uitmonden. Samen met Lode Claes organiseerde hij verkennende vergaderingen met onder anderen de christendemocraten Leo Tindemans, Tony Van Parys, Bob Gijs en Stefaan De Clerck. Maar toen bleek dat Verhofstadt alleen zijn eigen partij wou verruimen en niet geïnteresseerd was in een nieuwe beweging, haakten de meesten af.
De laatste jaren had Pieter Huys het veel moeilijker met de politiek. Zo laakte hij het gebrek aan moed en daadkracht van de politieke klasse, die vervreemd zou zijn geraakt van haar eigenlijke taak. ‘Er zit geen rem meer op de bevolking, maar ook niet op de staatsmacht’, concludeerde Huys.
Ann Peuteman
