‘Bijna nergens in Europa zijn er zo veel klinische studies als in België’

Na Denemarken staat België aan de spits van innovatieve preventieve en curatieve therapieën tegen belangrijke aandoeningen, weet Marleen Finoulst.

Ondanks doemberichten over vleesschandalen, vervuilende dieselmotoren en de obesitasepidemie blijft de gemiddelde levensverwachting in ons land stijgen. Dat tonen de jongste cijfers van de federale overheidsdienst Economie (2016) aan. Die stijging hebben we deels te danken aan de farmaceutische sector, of we dat nu graag horen of niet. Vandaag zijn meer dan de helft van alle kankers te genezen, is hiv een chronische ziekte geworden en zijn we in staat dankzij vaccinatie gevaarlijke infectieziekten onder de duim te houden. Na Denemarken staat België aan de spits van innovatieve preventieve en curatieve therapieën tegen belangrijke aandoeningen.

Nieuwe geneesmiddelen beschikbaar maken voor patiënten is een lang, complex en duur proces. Duizenden moleculen moeten gescreend worden om 1 potentieel geneesmiddel te vinden. Iedere potente molecule doorloopt vervolgens een jarenlang onderzoekstraject. Zo’n klinische studie is een wetenschappelijk onderzoek waarbij potentiële medicijnen worden getest bij mensen, van gezonde vrijwilligers tot grote groepen patiënten. Bijna nergens in Europa zijn er zo veel klinische studies als in België.

Veel mensen, op jaarbasis zo’n 170.000, nemen deel aan klinische proeven om die innovaties mogelijk te maken. Ze doen dat steeds vrijwillig en goed geïnformeerd, als gezonde testpersoon of als patiënt met de aandoening waarvoor het middel bedoeld is. Sommigen om anderen te helpen, anderen om vroeg en kosteloos toegang te krijgen tot de nieuwste behandelingen voor hun aandoening. Het belang van hun inzet kan niet genoeg onderstreept worden: ze vormen een cruciale schakel in de ontwikkeling van elk nieuw medicijn. Ons dossier klinische studies zoomt in op dat hele proces en laat de mensen aan het woord die erbij betrokken zijn.

In april 2017 werd een nieuwe Belgische wet over klinische proeven goedgekeurd die dit onderzoek naar een nog hoger niveau zal tillen qua veiligheid en kwaliteit. In de schoot van de federale overheidsdienst Volksgezondheid komt een onafhankelijk college dat aanvragen voor klinische studies zal toewijzen en waarin ook patiënten hun zitje zullen hebben. Deze en andere maatregelen bereiden het terrein voor een Europese verordening (EU536/2014) inzake klinische studies die van kracht zal zijn in 2019. Daarin spelen burgers en patiënten een belangrijke rol.