Een kind van zes naar het eerste middelbaar sturen, vindt professor Tessa Kieboom (Exentra) geen goed idee. ‘Werk liever met kangoeroeklassen, waar hoogbegaafde kinderen een paar uur per week samengezet worden.’
Onze hoogbegaafde elfjarige zoon neemt al jaren op een ‘volwassen niveau’ deel aan onze gesprekken. Daardoor wordt hij soms geconfronteerd met dingen die hem achteraf hevige angst bezorgen. Is het beter om bepaalde onderwerpen te vermijden? (Maja De Vleeschauwer, Kruishoutem)
TESSA KIEBOOM: Nee. Hoogbegaafde kinderen zullen zich dan snel gekleineerd voelen. Maar je mag je als ouder ook niet verkijken op de mature indruk die ze geven. Het is niet omdat ze snel cognitieve verbanden leggen, dat ze ook al om kunnen met zware thema’s. Zoek de gulden middenweg: geef antwoorden, maar ga op bepaalde zaken niet te diep in.
Hoe zorgen we ervoor dat hoogbegaafde kinderen niet op een voetstuk geplaatst worden tegenover andere kinderen? (Petra Gautier, Bertem)
KIEBOOM: Als een ouder of leerkracht hen op een voetstuk plaatst, zullen die kinderen dat zelf zo ervaren. En als de volwassene hun ‘aparte traject’ onbelangrijk vindt, zullen zij ook dat voelen. Maar dat zijn allebei foute inschattingen. Hoogbegaafdheid is iets heel normaals. Net zoals er kinderen zijn die goed pianospelen of goed voetballen, zijn er ook die goed en snel kunnen denken. Zij hebben recht op dat aparte traject, om hun potentieel aan te spreken.
Onlangs kwam een Oostendse jongen van zes in het nieuws die weldra al naar het middelbaar mag. Is zo’n vroege instap wel verstandig? (Evelien West, Ertvelde)
KIEBOOM: We moeten ons gezond verstand gebruiken. Hoogbegaafde kinderen zijn cognitief sterk, dus het is niet eens zo vreemd dat een zesjarige de leerstof van het eerste middelbaar aankan. Maar emotioneel is het risico groot dat zo’n kind geen kwalitatieve relaties leert uitbouwen. Op dit moment wordt dat jongetje nog geaccepteerd in zijn klas, als een soort mascotte. Maar binnenkort zit hij tussen pubers: wat zal dat geven?
Hoe staat het momenteel met de organisatie van ‘kangoeroeklassen’ in het lager onderwijs? (Jo Vermuyten, Kontich)
KIEBOOM: Wij zijn voorstanders van kangoeroeklassen, waar hoogbegaafde kinderen een aantal lesuren per week samengezet worden. Zo hebben ze sociaal-emotioneel contact met ‘ontwikkelingsgelijken’. En ze trainen ook hun werk- en studiehouding, door extra uitdagende leerstof. Ik weet dat minister van Onderwijs Hilde Crevits interesse toont voor dat concept, maar er worden voorlopig geen middelen voor vrijgemaakt. Alles gebeurt op initiatief van de scholen zelf: een gemiste kans. De overheid focust vooral op inclusie ‘naar beneden’, maar als we niet oppassen krijgen we straks exclusie ‘naar boven’, waardoor veel te veel hoogbegaafde kinderen hun toevlucht moeten zoeken tot aparte scholen.
Vraag van de week
Wat vindt u van aparte scholen voor hoogbegaafde kinderen? Helpen die om hun leerhonger te stillen, of ontnemen ze kinderen kansen om fijne contacten uit te bouwen met normaalbegaafden? (Christien Van Cauwenbergh, Zemst)
KIEBOOM: Uit ons onderzoek van de afgelopen 20 jaar blijkt dat 80 procent van de kinderen perfect functioneert op reguliere scholen, op voorwaarde dat die een goede aanpak hebben. Daarvoor zijn twee zaken belangrijk: differentiatie naar boven, iets waar alle sterke leerlingen baat bij hebben. En daarnaast ook de uitbouw van kangoeroeklassen. Maar dan blijft natuurlijk nog 20 procent over: leerlingen die de draagkracht van een school overstijgen, vaak omdat ze een dubbele problematiek hebben. Ze combineren hun hoogbegaafdheid bijvoorbeeld met autisme, of met sociaal-emotionele problemen. Voor die kleine groep kunnen aparte scholen wel werken.
Is elk goed doel uw geld waard? Stel uw vraag aan ALEXANDER DE CROO, minister van Ontwikkelingssamenwerking.
Mail uw vragen naar mijnvraag@knack.be en maak kans op een boekenbon van Standaard Boekhandel ter waarde van 20 euro.
Stefanie Van den Broeck
