Beste student(e),
Voel je je goed in de collegezaal? Zie je jezelf er uren doorbrengen? Of voel je toch een kriebel om naar buiten te lopen, de wereld in? Vandaag is een academische graad halen belangrijker dan ooit: zonder diploma blijven veel jobs buiten bereik. Als je later solliciteert, raak je voor veel posities niet eens voorbij de eerste selectieronde. Daarmee lijkt de vraag opgelost: blijf zitten, studeer en haal je diploma.
Toch mag deze wijdverspreide redenering jouw beslissing niet bepalen. Jij hebt eigenlijk maar één vraag: wat wil ik? Jouw opdracht is vooral te vinden waar jij van houdt, wat jou echt bezielt.
Dus als je blijft studeren, doe het dan omdat je het echt wilt. Ik ken heel creatieve, succesvolle mensen die nooit aan een universiteit hebben gestudeerd. Maar ik ken geen succesvolle mensen die niet koppig deden wat ze echt wilden doen.
Zelf heb ik jaren gestudeerd aan verschillende universiteiten. Daarna doctoreerde ik en gaf enkele jaren les als academica (vooral politieke filosofie). Nu ben ik een nieuwe weg ingeslagen. Hier zijn mijn suggesties om zo veel mogelijk uit je opleiding te halen:
Ga op zoek naar wie je kunt bewonderen. Dan heb je altijd energie en behoud je het gevoel dat de wereld een fantastische, open plek is. Je zult je nooit vervelen. En je zult geen tijd verliezen aan ergernis of onverschilligheid, twee sluipende gevaren voor wie een intens leven wil.
Vermijd wie je het leven als student te makkelijk maakt, bijvoorbeeld de met-punten-smijtende-professor. Het kan een goede strategie lijken om de weg van de minste weerstand te zoeken. Maar op lange termijn heb je er veel meer aan als je consequent voor inhoud kiest.
Laat je niet beïnvloeden door de huidige pessimistische stemming. Het klopt, jongeren hebben het moeilijker vandaag: hun toekomstige welvaart lijkt minder verzekerd dan die van vorige generaties. Maar wat dan nog? Sommige generaties kregen in hun leven een verschrikkelijke oorlog, of zelfs twee, te verduren. Zo zie je maar dat rechtvaardigheid niet bestaat. Laat je dus niet ontmoedigen of van de wijs brengen. Ten eerste weet je niet wat het leven voor jou in petto heeft. Ten tweede bepalen niet alleen je studiekeuze of je universiteit wat je zult worden. Hoe je in de wereld staat, doet er minstens evenveel toe. En in welke periode je ook leeft: het is altijd aan jou om er wat van te maken.
Studenten opleiden tot kritische, zelfstandige studenten is de nobele doelstelling van elke universiteit. Maar elke universiteit is ook een disciplineringsmachine. In het beste geval is er waar jij bent veel ‘goede’ discipline: werklust en werkkracht. Die heb je nodig om zelf aan de slag te kunnen. Negentig procent transpiratie, tien procent inspiratie, zei de dichter. Maar er is een andere vorm van disciplinering, die op een stille manier dwingt tot aanpassing aan een norm. Ze appelleert aan carrière-ambitie (waar op zich niets mis mee is), maar daartoe eist ze een grijze volgzaamheid tegenover wie de dienst uitmaakt. Je weet dat je aan een goede universiteit zit, indien er veel van de eerste disciplinering is en zeer weinig van de tweede.
Tot slot: geniet vooral van je studentenleven tussen je werk door en van je vriendschappen met medestudenten. In deze periode smeed je banden die je je hele leven bijblijven.
Veel succes,
Filosofe ? 37 jaar ? Studeerde moraalwetenschappen aan de VUB (1994-1998) en een bijkomende master filosofie aan de ULB.
Tinneke Beeckman
Zoek niet de weg van de minste weerstand, maar kies consequent voor inhoud.
