‘Luister alstublieft naar de sociale partners’

De sociale partners hebben het niet onder de markt. De voorbije jaren hebben ze het zo bont gemaakt, dat de regering niet meer naar hen luistert. En dat frustreert hen nu.

De sociale partners hebben het niet onder de markt. De voorbije jaren hebben ze het zo bont gemaakt, dat de regering niet meer naar hen luistert. De groep van 10, het selecte clubje van vakbonden en werkgevers, slaagt er maar niet in om belangrijke knopen door te hakken. Ik fris even het geheugen op.

Hoe lang sleept de discussie over het wegwerken van het onderscheid tussen arbeiders en bedienden al aan? Sinds 1960. Jawel, het was toenmalig CVP-voorzitter Theo Lefèvere, die op Rerum Novarum opriep om dit aan te pakken. En in het jaar 2000 kregen de sociale partners van het federale parlement de uitdrukkelijke opdracht om deze onrechtvaardigheid ongedaan te maken. Dat is maar liefst 12 jaar geleden, 6 interprofessionele akkoorden dus.

En waar staan we nu? Toch al een halve millimeter verder.

Het grondwettelijk hof vindt nu dat de discussie midden volgend jaar moet beslecht zijn. Moeten we die doorbraak bij de sociale partners verwachten? Niemand met enige zin voor realisme hoopt er nog op. Luc Cortebeeck stelde deze week onomwonden dat de politiek zal moeten beslissen, hopelijk nadat die het advies van de sociale partners heeft ingewonnen.

Marc Leemans, de kersverse ACV-voorzitter, laat in de schminkkamer aan de Medialaan hetzelfde geluid horen. “Ik hoop dat de federale regering weer naar ons gaat luisteren.” Leemans ziet nu al nieuwe wolken samenscholen boven het sociaal overleg.

Dat zit zo. De afgelopen week heeft de regering namelijk niet naar de sociale partners geluisterd. De frustratie daarover is niet te onderschatten. Vooral dan aan werkgeverskant. In de schoot van de Nationale Arbeidsraad werden adviezen verstrekt over de wetsvoorstellen van de regering over uw fin-de-carrière en in verband met fraudebestrijding. Adviezen die door zowel werkgevers en werknemersorganisaties unaniem werden goedgekeurd. In de hoop de hervormingswoede van de nieuwe regering enigszins te temperen.

Het ging bijvoorbeeld om de leeftijdspiramide die nu gehanteerd wordt bij een collectief ontslag. Kort gezegd: om brugpensioenen te ontraden wil de regering dat bij een herstructurering uit elke leeftijdsgroep een percentage afvloeit. Zodat niet alleen de ouderen op straat worden gezet. De werkgevers wilden dat voorstel graag aangepast zien, maar de regering besliste anders. Hetzelfde met de werkgeversbijdragen op brugpensioenen. Die worden fors verhoogd. Werkgevers zagen dat liever anders natuurlijk, maar de regering was niet te vermurwen.

“De vakbonden hebben verdorie meer gekregen dan ze vroegen,” fulmineerde een onderhandelaar aan werkgeverskant. Dat is licht overdreven, maar de perceptie aan die kant is nu wel dat de vakbonden bij hen in het krijt staan. Marc Leemans voelt dat wellicht ook aan.

Het maakt onderhandelingen de komende tijd namelijk weer een pak moeilijker. Voor zover ze al niet onmogelijk waren geworden. Want niet alleen de discussie over arbeiders/bedienden bleek een blubberend moeras. Ook een evaluatie van het generatiepact. Vandaar dat de regering het heft in handen nam.

“Luister alstublieft naar de sociale partners,” zo mokt Marc Leemans. Want de vrees bestaat dat de regering het laken nog verder naar zich toe zal trekken. Daarnaast is het best mogelijk dat de socialistische vakbond er geen enkel belang bij heeft om tot compromissen met zijn sociale partners te komen. Alle sociaaleconomische thema’s – uitgezonderd de pensioenen – zitten bij socialistische ministers. Of zie ik dingen die er niet zijn?

Véronique Goossens

Z-Talk Goossens met Marc Leemans het hele weekend lang op Kanaal Z.