Landjuweel 2010: En de winnaar is …

Het doek is gevallen over een geslaagde 74ste editie van het Koninklijk Landjuweel.

Na een geanimeerde quizronde geleid door de Koninklijke duivenmelker Cyriel en de obligate speeches, volgde de bekendmaking van de namen van de winnaars van de vertelwedstrijd en van het landjuweeltornooi.

Prijsbeesten

Tot beste verteller werd Kathleen Van der Velde uitgeroepen. Naar zeggen van de woordvoerder van de jury een makkelijke keuze vanwege liefde op het eerste gezicht: “Met niets in de handen, niets in de mouwen pakt ze je mee. Of je wil of niet, je moet. Zo authentiek, zo gek, zo ontwapenend en altijd met stijl. Wat een straffe madam.”

Stefan Vancraeynest mocht als fiere juryverslaggever de winnaar van het 74e Landjuweel aankondigen. Agamemnon van D°eFFeKt neemt de cheque van 2500 euro mee naar Brussel.

De jury over deze productie:”D°eFFeKt bracht op een zeer esthetische manier een voortreffelijk en ontroerend gespeelde Griekse tragedie van 2500 jaar oud. Het stuk werd omkaderd door een schitterende partituur. De heldere en intelligente dramaturgie slaat een brug naar hedendaagse actualiteit en toont verassend aan dat er in 2500 jaar cultuurgeschiedenis nog niet veel veranderd is.”

Daarmee komt een einde aan vijf dagen Landjuweelfestival met theater, jongerenvoorstellingen, vertellingen en figurentheater. Meteen wordt een periode in de geschiedenis van het Koninklijk Landjuweel afgesloten omdat vanaf de 75e editie de tornooiformule verlaten wordt en men voortaan meer festival en ontmoetingsplaats wil zijn dan wedstrijd.

ALBASTA!

Op de zondagse nabespreking ALBASTA!, Landjuweels voor een uitgebreide aperitiefbabbel, ging OPENDOEK, de koepelorganisatie van het amateurtheater, in dialoog met geïnteresseerden uit het veld van de amateurgezelschappen. Er werd achteruit maar vooral vooruitgekeken door directeur Bernard Soenens. Blijkt dat het Koninklijk Landjuweel zich op de 75e of albasten editie in 2011 opnieuw wil uitvinden.

Het Vlaamse amateurtheater onderkent in zijn annalen in twee periodes: wat vóór de proclamatie van het 68e tornooi in Leuven (2004) plaatsvond en alles wat erna volgde. Het effect dat Leuven op het verdere verloop van het Landjuweel heeft gehad, is te vergelijken met de eerste atoombom op Hiroshima. Niets was daarna nog hetzelfde.

Juryvoorzitter Stefan Vancraeynest viel toen de twijfelachtige eer te beurt om aan te kondigen dat er geen winnaar uitgeroepen werd wegens een manifest gebrek aan kwaliteit van de genomineerde stukken. Dat was meer dan vloeken in de kerk. Hij werd net niet gelyncht door de ontgoochelde participanten, die zich bekocht voelden.

Het signaal is uiteindelijk een prikkel geweest om het Landjuweel en alles wat errond hangt, te herbronnen. Door de selectiecriteria te versoepelen en zowat alle restricties te schrappen, werden de deuren van het tornooi opengegooid voor andere dan de toenmalige kwaliteitsgroepen, die tot dan bijna automatisch zeker waren van hun selectie.

De fall-out van het onorthodoxe signaal uit 2004 is nog steeds niet volledig neergedaald. Men blijft sleutelen aan de formule en de vernieuwingsoperaties volgen mekaar non stop op.

Het werken met een preselectiesysteem bleek van bij de eerste editie in 2005 een succes. De Aft van Yves De Pauw en Toneelatelier Aalst (TAL) was een verdiende winnaar: stevige theatertekst, uitstekend geacteerd. Dit was een productie die het jaar voordien nooit het Landjuweel had gehaald vanwege minder dan vijf acteurs, in sappig Aalsters en niet als grotezaalproductie geconcipieerd.

In 2007 verhuisde het Landjuweel van Anderlecht naar Gent en nam het de vorm aan van een vierdaags festival met een jongerenluik, figurentheater, verteltheater en masterclasses, dit alles binnen de muren van NT Gent, dat voor een professionele ondersteuning zorgde.

Tijdens een recente derde bijsturingsfase werd werk gemaakt van meer openheid naar de buitenwereld. Zo kunnen makers en publiek mekaar besnuffelen tijdens Achterklap, de gespreksronde na elke voorstelling. Ook leveren de preselectiecommissie een uitgebreid rapport af met een gedetailleerd commentaar op de bezochte voorstelling. Voor de geselecteerde groepen is er voor de proclamatie een contactmoment met de jury voorzien.

Hoezo een winnaar?

Uit de behoefte aan openheid kwam een andere vraag naar voor. Of het nog wel nodig was om een winnaar aan te duiden. O ironie! Had men over die kwestie in 2004 geen burgeroorlog gevoerd?

De mens is een communicatief wezen, deze les had men wel getrokken, dus ging men democratischer en omzichtiger tewerk via een enquête. Ui die bevraging kwam een duidelijke consensus naar voor om niet langer voor een tornooi met een winnaar te opteren.

Met deze nieuwe formule vindt OPENDOEK het warme water niet uit. Daarin is het Theaterfestival hen voorgegaan en ook bij Circa, medeorganisator van de Week van de amateurkunsten, is men zijn licht gaan opsteken.

Jacky Mellemans, hoofdredacteur van Op&doek, het magazine voor amateurtheater, stelt zich vragen bij de bocht die het Landjuweel neemt. Door de eindjury af te schaffen, vergroot men de verantwoordelijkheid van de selectiecommissie. Haar leden beslissen uiteindelijk welke gezelschappen meespelen. Mellemans betwijfelt dat het vasthouden aan het nastreven van kwaliteit via selectie te verzoenen is met een meer open festivalformule waarbij een groter deel van het veld betrokken is.

Voorts toonden de meeste aanwezigen zich tevreden over de nieuwe preselectieprocedure waarbij men na een actief bezoek van niet één maar twee selecteurs feedback krijgt.

Tot slot sprak iedereen zich lovend uit over de Knack-blog die het 74e Landjuweelfestival op de voet heeft gevolgd. Men is blij met de persaandacht en onderkent de gunstige invloed op de ticketverkoop (1449 bezoekers voor de vijf voorstellingen van het Landjuweel). Het amateurtheater wil au sérieux genomen worden en staat open voor strenge maar rechtvaardige kritiek. Medeblogger Guido Lauwaert kreeg een veeg uit de pan.

Groepen die interesse hebben om voor het 75e Landjuweel geselecteerd te worden vinden alle info op www.landjuweelfestival.be of secretariaat@opendoek-vzw.be

De genomineerden zullen op 4 juni bekendgemaakt worden.

Jan De Smet

Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier

Partner Content