Johan Van Overtveldt (N-VA)

Kosten Griekse falen: bankenlobby stevig uit de bocht

Johan Van Overtveldt (N-VA) Europarlementslid, voormalig minister van Financiën en ex-hoofdredacteur Trends en Knack.

De waarschuwing van de internationale bankenlobby dat een ongeordend failliet van Griekenland 1000 miljard zal kosten, maakt geen indruk. De lobby doet alsof een ongewijzigd beleid kosteloos is.

De internationale bankenlobby slaat stevig toe. In een 11 pagina’s tellende nota komt de Institute of International Finance (IIF) tot de conclusie dat een ongeordend failliet (default) van Griekenland tot 1000 miljard euro zou kunnen kosten. The Institute of International Finance is de organisatie die optreedt als de lobbygroep voor het internationaal bankwezen. Vertegenwoordigers van het IIF zaten de voorbije maanden uitgebreid mee aan tafel om de nu voorliggende deal inzake de schuldherschikking/kwijtschelding met Griekenland te negotiëren.

De timing van dit rapport is uiteraard niet toevallig. Tegen morgenavond moet immers duidelijk zijn of er vanwege de internationale private houders van Grieks schuldpapier voldoende animo is om mee te stappen in de deal die de afgelopen weken uitgetekend werd.

Kort samengevat komt dat voorstel er op neer dat die obligatiehouders verzocht worden om 53,5% van hun ruim 200 miljard te laten vallen en zodoende een substantiële bijdrage te leveren aan de redding van Griekenland (en van de eurozone). De grootste twijfelaars zitten niet bij de grootbanken maar wel bij de investeringsfondsen allerhande (onder meer ook pensioenfondsen).

Met dit rapport wil de IIF druk zetten op die twijfelaars. De reden daarvoor is dat de lobby van de grootbanken er alle belang bij heeft dat de deal rond de Griekse schuld zoals die thans voorligt er ook effectief doorgaat. Dit kwijtscheldingsvoorstel maakt immers integraal deel uit van het tweede reddingspakket van de trojka (EU, IMF, ECB) voor Griekenland.

Er is voor de bankenlobby erg veel gelegen aan de uitvoering van dat plan omwille van essentieel twee redenen. Ten eerste, de kost van een aantal aanpassingen en verliesposities verdwijnt alzo geruisloos naar de Europese belastingsbetalers.

Ten tweede en nog belangijker: de continuïteit van het huidige ECB-beleid. Onder leiding van voorzitter Mario Draghi voorzag de ECB de Europese banken van 1000 miljard euro aan liquiditeiten tegen 1%. Deze enorme som kan zeer lucratief herbelegd worden tegen veel hogere rentes. Zet de deal rond Griekenland op de helling en je loopt de kans dat ook de ECB haar beleid bijstelt en dat wil de bankenlobby ten allen prijzen vermijden.

Is de achtergrond van het vertrouwelijk IIF-rapport alzo duidelijk, de concrete inhoud maakt totaal geen indruk. Er wordt een opsomming gegeven van de kosten die zich zouden voordoen indien Griekenland ongeordend in faling zou gaan: kosten verbonden aan die Griekse faling zelf, kosten voor de ECB, kosten via besmetting voor andere landen als Spanje, Italië en Portugal etc. Deze kosten zijn niet enkel arbitrair ingeschat, er zitten ook heel wat kosten tussen die sowieso zullen moeten gedragen worden. Voorbeelden van deze laatste kosten zijn de noodzaak tot herkapitalisering van de Griekse banken en de kosten van de geordende Griekse default die vandaag a fact of life is.

De grootste lacune in het IIF-rapport is echter dat er gedaan wordt alsof de voorzetting van het huidig beleid kostenvrij is, een uitgangspunt dat natuurlijk te gek is om los te lopen. De Duitse minister van Financiën praat al openlijk over de noodzaak aan een derde hulppakket voor Griekenland en ziet ook bijkomende hulp aan Portugal als onvermijdelijk. De problemen van Spanje dikken met de dag aan en de huidige relatieve rust rond Italië is minstens misleidend. Aan het huidige ECB-beleid zitten ook reële zij het sluipende kosten vast. En inzake vergeten, of beter gezegd: verzwegen, kosten is er natuurlijk het feit dat de aanslepende eurocrisis erg negatief inwerkt op de economie. Het BBP-verlies voor de eurozone over de periode 2010-12 puur als gevolg van het (mis)management van de eurocrisis mag op minstens 400 miljard euro geschat worden. Een ongeordend failliet heeft zeker ook BBP-kosten maar kan tegelijk voor een omslag zorgen in het uitzichtloze beleid dat nu gevoerd wordt.

Een onderhandelde oplossing van het Griekse probleem blijft in eenieders belang. Compleet arbitraire bedragen in het rond strooien omtrent de kost van mogelijke alternatieven helpt in dezen echter niet, integendeel zelfs. Of zoals een Bundesbank-man me recent toevertrouwde: “Wie vandaag niet stevig doordenkt over plan B en eventueel plan C begrijpt de draagwijdte van deze crisis echt niet”.

Johan Van Overtveldt

Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier

Partner Content