Zitten we in een financiële luchtbel?

Het niveau van de koersen vormt in een klimaat van duurzame groei nog niet echt een bron van ongerustheid.

De financiële crisis van 2008 veroorzaakte een veralgemeende instorting van de grote internationale beurzen. Sinds maart 2009 blijven de beurzen op een stijgend traject. Nadat de Dow Jones tijdens de moeilijkste momenten van de financiële crisis was gezakt onder de 7000 punten, doorbrak die in 2013 opnieuw de grens van de 15.000 punten. In 2013 werd het niveau van 20.000 punten bereikt. Nu nadert de index stilaan de grens van 25.000 punten.

Zeepbel of niet?

Deze quasi ononderbroken voortuitgang doet heel wat specialisten vrezen voor de vorming van een speculatieve zeepbel op de internationale beurzen. Volgens Marc Danneels (Chief Investment Officer bij Beobank) is dit alleszins een beetje voorbarig. “Deze stijgende trend vindt haar oorsprong in de maatregelen genomen door de grote centrale banken in de westerse wereld met de bedoeling om uit de economische crisis te geraken. Men injecteerde massaal geld in het financiële circuit waardoor alle financiële activaklassen (aandelen, obligaties en vastgoed) sterk zijn gestegen. Die uitzonderlijke elementen hebben ervoor gezorgd dat het vandaag bijzonder moeilijk is om de huidige situatie te vergelijken met andere grote sterke beursstijgingen in het verleden. “Lange periodes van sterke beursstijgingen duurden in het verleden gemiddeld negen jaar. Historisch gezien zitten we dus nog niet in een abnormale toestand.”

“Bovendien gaat het ontstaan van een financiële luchtbel meestal gepaard met een fase van euforie. De huidige markt wordt vandaag door Angelsaksische commentatoren echter bijzonder vaak geassocieerd als een van de meest gehate onder de stijgende markten omwille van het gebrek aan enthousiasme en de zwakke participatie van het grote publiek. “Tenslotte zijn de waarderingen van de verschillende beurzen vandaag inderdaad relatief hoog maar nog altijd normaal in vergelijking met de niveaus die de laatste 25 jaar werden opgetekend, hoewel de Amerikaanse markt vandaag misschien wel wat duurder is dan de andere markten.”

Duurzame groei

Historisch gezien wordt het einde van bijzonder sterke beursstijgingen vaak veroorzaakt door de komst van een periode van contractie van de economie, ook wel recessie genoemd. Volgens Marc Danneels blijft het huidige economische klimaat nog altijd bijzonder gunstig en zou dit dus in 2018 geen verontrustende factor mogen zijn op de financiële markten. “In de Verenigde Staten, die verder staan in de cyclus, komt de steun van het economische programma van Donald Trump, wat zal toelaten om de cyclus te verlengen en de komst van een recessie te vertragen. Europa staat nog minder ver in de economische cyclus, en beschikt nog over een belangrijke inhaalmarge omdat de werkloosheidsgraad nog relatief hoog is.”

Ten slotte is China een bijzonder belangrijk element geworden in de wereldwijde groei. Voor volgend jaar denkt Marc Danneels dat de recente herverkiezing van Xi Yinping zijn macht nog heeft versterkt. Met een groei, die naar verwachting tussen 6,3 en 6,5 % zal liggen, moet hij in staat zijn om het schuldprobleem onder controle te houden. “Algemeen gesproken moeten de omstandigheden dus gunstig blijven voor een duurzame economische groei in de grote ontwikkelde economieën. Dit betekent dus dat een recessiescenario zo goed als uitgesloten is en dat de bedrijfsresultaten allicht verder met meer dan 10 % zullen blijven groeien.”

Technologie

De vrees voor een financiële luchtbel kristalliseerde zich ook bij de technologieaandelen. De stijging van de Amerikaanse markt is immers steeds meer afhankelijk van de gedragingen van enkele grote namen zoals Apple, Facebook of Microsoft. Dit voedt de vrees voor een terugkeer van de luchtbel van de internetwaarden, die openbarstte kort na de millenniumovergang. “We zitten duidelijk niet in dezelfde situatie”, beklemtoont Marc Danneels. “In die periode waren verschillende internetbedrijven niet rendabel en hun koersen waren zeer duidelijk overgewaardeerd. De internetgiganten van vandaag zijn uiterst rendabele ondernemingen die nog steeds beschikken over belangrijke groeimogelijkheden.”

Voor volgend jaar beklemtoont Marc Danneels dat men zich moet verwachten aan pieken van zenuwachtigheid op de financiële beurzen. “Men moet kalm blijven en kunnen weerstaan aan emotionele verkoopimpulsen. In die context behouden we onze strategie op de lange termijn en de diversificatie in de portefeuille om beter bestand te zijn tegen nervositeitspieken.”