Klassiek: Van kleurrijk naar mat (***)

Het Nationaal Orkest speelde voor een bijzonder publiek.

Een goede keuze voor het beoogde doel, het korte vioolconcerto The Words of the Cross van Slamovir Horinka, een Tsjechisch componist waarvan ik om eerlijk te zijn nooit eerder had gehoord. Het beoogde doel, dat was een geslaagd concert organiseren voor de inwoners van een aantal piepkleine Vlaamse dorpjes of gehuchten, meestal ver weg van de Brusselse Bozar waar het concert plaatsgreep. Ze vierden samen het tienjarig jubileum van het evenement ‘Dorp op Stap’ van Festival van Vlaanderen Brussel. Een opvallend aandachtig publiek, trouwens: we hoorden noch het gesnuif, noch de laatdunkende opmerkingen die we in Bozar van veel gesofisticeerdere bezoekers gewoon zijn na elke opvoering van een hedendaags stuk.

Het was een goede keuze vanwege de helderheid van de hedendaagse compositie en de sterke emotionaliteit, van sombere, diepe glissando’s op één snaar aan het begin en zware percussie van het orkest naar verbreding en verhoging, met erg mooie, bijna harmonische overgangen van bijvoorbeeld de fluiten of de kopers. Een melodieuze meditatie kon je het noemen, die aan het eind een cirkel maakte, maar door het meditatieproces een lichtere en hoopvollere toon had gekregen. Violiste Sophia Jaffé speelde de technisch niet al te moeilijke compositie met de nodige bravoure, maar zonder theatraal te worden. Zonder meer een interessant en toegankelijk stuk. De componist zat zelf in de zaal en mocht aan een eind een deel van het applaus in ontvangst nemen.

Het begeleidende Nationaal Orkest van België onder zijn Oostenrijkse dirigent Water Weller nam daarna de hoofdrol over met de Tweede symfonie van Johannes Brahms, een relatief opgewekte compositie vol kleur. Het NOB bracht er een degelijke versie van – een beetje te degelijk, zelfs. De dirigent steunde zwaar op de violen (vaak leek hij enkel die partij te dirigeren); hun rol was zo krachtig dat ze bij momenten de prachtig van de ene partij naar de andere rollende melodieën (van violen naar altviolen of cello’s, bijvoorbeeld) bleven overspoelen. Door die aanpak bleef de interpretatie vrij vlak, kleurloos en risicoloos. Het ontbrak het – technisch prima spelende – orkest wat aan visie, en dat is het laatste wat deze overbekende compositie kan gebruiken. Maar Brahms blijft Brahms, en de warme charme van deze symfonie kon het publiek duidelijk overtuigen.

Peter Vandeweerdt

Gehoord in Bozar op 17/4: Het NOB met The Words of the Cross van Horinka (viool Sophia Jaffé) en de Tweede symfonie van Brahms.