Rik Van Cauwelaert

Israël leeft in oorlogsstemming

Rik Van Cauwelaert Rik Van Cauwelaert is directeur van Knack.

Zou Bernard-Henri Lévy de laatste tijd nog wel in Libië zijn geweest, nu het land tot puin werd gebombardeerd?

De Franse salonfilosoof was een gangmaker van de NAVO-aanval op Libië. Hij praatte de Franse president Nicolas Sarkozy letterlijk de oorlogskoorts aan. De Fransen trappelden op den duur van ongeduld om Libië als eerste te mogen aanvallen – hoewel zij tot even voordien dictator Muammar Khaddafi van het modernste wapentuig voorzagen.

Europarlementariër Guy Verhofstadt riep onlangs op tot de bewapening van de Syrische opstandelingen. Van die opstandelingen is amper bekend wie ze zijn en waar ze voor staan. Toch kon het Verhofstadt niet snel genoeg gaan. Intussen krijgen die opstandelingen inderdaad wapens – al is niet duidelijk van wie – liggen hele wijken van aloude steden als Homs in puin en weten de meeste Syriërs niet eens hoe ze de dag van morgen moeten doorkomen.

Opmerkelijk hoe een Parijse mondaine figuur als Bernard-Henri Lévy en een Europarlementslid als Guy Verhofstadt, vanuit de knusheid van het Europees Parlement, met de hulp van bevriende media de oorlogsellende aanwakkeren. Even een pittig optreden voor de televisie, alvorens aan te schuiven in het nieuwste restaurant à la mode in Parijs of Straatsburg.

De gevolgen van een vaak ongecontroleerde berichtgeving over de opstanden in de Arabische landen en de hijgerige verklaringen van politici en opiniemakers jagen onvermijdelijk ook tussen de islamitische bevolkingsgroepen in het Westen de spanningen op. De brandstichting afgelopen week in een moskee in Anderlecht, waarbij een lokale imam het leven liet, zou tot nadenken moeten stemmen.

Wat is uiteindelijk het verschil tussen Bernard-Henri Lévy of Verhofstadt en de leden van de Amerikaanse lobbygroep United Against Nuclear Iran die oproepen tot een algehele boycot van Iran?

Terwijl het burgerconflict in Syrië steeds uitzichtlozer lijkt, met als gevolg dat de geopolitieke veenbrand in het Midden-Oosten op elk moment kan uitslaan, wordt nu ook de spanning met Iran opgedreven. Eind vorige week werd een nieuwe fase ingeluid in de economische en financiële blokkade om dat land te dwingen een einde te maken aan zijn kernwapenprogramma.

SWIFT – voluit: Society for Worldwide Interbank Financial Telecommunication – het bindmiddel van het internationale bankensysteem, heeft op last van de Verenigde Staten en de Europese Unie de banden met Iran doorgeknipt. Dagelijks regelt SWIFT, dat zijn hoofdkwartier heeft in Terhulpen bij Brussel, voor zo’n 6000 miljard dollar aan internationale geldtransacties. Duizenden bedrijven en banken, waaronder een veertigtal Iraanse, zijn op het SWIFT-netwerk aangesloten.

Eerder al had de bankencommissie van de Amerikaanse senaat een amendement aangenomen om SWIFT te verplichten de transacties en communicatie met Iran stop te zetten. De senatoren stonden onder zware druk van de lobbygroep United Against Nuclear Iran, die wordt gefinancierd vanuit de Verenigde Staten en Israël.

SWIFT-bestuurders en gouverneurs van de Europese nationale banken kregen destijds een brief van de lobbygroep waarin zij werden afgedreigd met juridische stappen in het geval Iran met nucleaire wapens zou uitpakken. De Europese Unie heeft zich nu bij de Amerikaanse boycot aangesloten, zodat SWIFT geen andere keus bleef dan die na te leven.

Met het doorknippen van de communicatie wordt Iran dieper in het isolement geduwd. Later dit jaar volgt een regelrecht olie-embargo. Wat de olieprijzen volgens traders onvermijdelijk naar nieuwe hoogten zal jagen – het laatste wat de nog zwijmelende wereldeconomie nodig heeft.

Iran graaft zich duidelijk in voor een lange boycot. Volgens internationale graanhandelaars hamstert het land honderdduizenden tonnen graan. Er werden ook schikkingen getroffen om het internationale geldverkeer met Iran om te leiden langs de centrale banken van bevriende landen als Venezuela en Cuba. Vorige week raakte bekend dat Iran een akkoord sloot met buurlanden Turkije en Azerbeidzjan dat de drie landen hun grondgebied niet zullen laten gebruiken voor vijandige acties tegen elkaar.

Want de militaire spanning in de regio stijgt voelbaar. Israël, dat niet ophoudt te waarschuwen voor de Iraanse dreiging, leeft al maanden in oorlogsstemming. De uitspraken van de Israëlische premier Benjamin Netanyahu zijn overduidelijk: de aanval op de Iraanse nucleaire installaties is een kwestie van tijd.

Ondanks sussende taal van president Barack Obama verdubbelde de Amerikaanse zeemacht het aantal mijnenvegers in de buurt van de Straat van Hormuz, de toegang tot de Perzische Golf waarlangs dagelijks twintig procent van de globale olieconsumptie passeert. Ondanks de erg onzekere toestand in dat land werd de Amerikaanse militaire bijstand aan Egypte hervat.

De pijnlijke voorbeelden van Afghanistan, Irak en Libië, die eerder al met democratie werden gebombardeerd, strekten het Westen kennelijk niet tot lering.

Rik Van Cauwelaert

Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier

Partner Content