Rik Van Cauwelaert

Het systeem moet blijven draaien

Rik Van Cauwelaert Rik Van Cauwelaert is directeur van Knack.

Het federale koninkrijk mag dan wel in een diepe politieke crisis zijn weggezonken, het systeem moet wel blijven draaien. En dat heeft een prijs, te betalen door een dankbare bevolking.

Tijdens de zomer van 2007 stuurde toenmalig MR-voorzitter en vice-premier Didier Reynders de federale regeringsonderhandelingen in een impasse. Yves Leterme en diens CD&V werden door de manoeuvres van Reynders helemaal klemgereden. Vandaag dreigt voor CD&V een replay, met dezelfde tegenspeler.

Reynders is niet langer MR-voorzitter, maar hij is wel de eerste vertegenwoordiger van zijn partij in de regering. Dat geeft hem volgens de partijstatuten een bijzondere inspraak, zeker in federale onderhandelingen als deze.

Reynders’ tussenkomst afgelopen maandag op de openbare radio-omroepen was voor de Vlaamse partijen die aan de besprekingen deelnemen, in het bijzonder voor CD&V, niet mis te verstaan. De Luikse liberaal benadrukte dat het niet aan de Franstalige maar aan de Vlaamse partijen is om aan te tonen dat het nu makkelijker gaat zonder N-VA. Hij voegde eraan toe dat, als er over de splitsing van de kieskring Brussel-Halle-Vilvoorde wordt onderhandeld, FDF-voorzitter Olivier Maingain beter mee naar de onderhandelingstafel komt.

Het wordt bijgevolg uitkijken voor CD&V-voorzitter Wouter Beke. Want die heeft altijd voorgehouden dat alleen zijn B-H-V-voorstellen bespreekbaar zijn, en dat de splitsing van die kieskring afgehandeld moet zijn vooraleer hij de overige formatiehoofdstukken wenst aan te snijden. Om het een beetje comfortabel te houden voor Beke, voor wie Maingain met zijn FDF geen partij kan zijn in de onderhandelingen over B-H-V, moet formateur Elio Di Rupo uiterlijk tegen eind deze week klaarheid brengen in de onderhandelingen.

Di Rupo zou de samenwerkende vennootschap MR-FDF aan de kant kunnen duwen, maar dan rest er geen tweederdemeerderheid. Bovendien is het maar de vraag of Open VLD in zo’n manoeuvre stapt.

Hoe dan ook, het wordt stilaan duidelijk dat niet de grote staatshervorming, laat staan de ingrijpende hervorming van ons sociaal systeem tot de eerste opdracht van de te vormen federale regering behoort. Waar het voor de onderhandelende partijen stilaan om draait is het in stand houden van hun machtsbases, het afschermen van een politiek systeem dat nog nauwelijks een parlementaire controle verdraagt.

Niets illustreert dat systeem beter dan de NMBS Holding, een van die machtsbases die de traditionele partijen als hun persoonlijke eigendom zijn gaan beschouwen. De holding laat immers toe rond de NMBS een cluster te vormen van vennootschappen waar politiek en bedrijfsleven, ongecontroleerd door het parlement, hun zaken kunnen verrichten.

Vorige week werd officieel bevestigd wat al geruime tijd bekend was: Sven Audenaert (SP.A) en Michel Bovy (CD&V) werden door de NMBS Holding benoemd tot directeur-generaal. Audenaert krijgt het departement personeelszaken. Bovy, een oud-vakbondsafgevaardigde bij het spoor, komt na een omweg via het kabinet van voogdijminister Inge Vervotte aan het hoofd van de afdeling strategie & coördinatie. Audenaert en Bovy krijgen elk een brutomaandsalaris van om en bij de 30.000 euro – u leest het goed: 30.000 euro per maand – , te verhogen met een aantal voordelen en premies. Hun benoeming werd al door de raad van bestuur van de holding goedgekeurd op 14 juli, slechts veertien dagen na het afsluiten van de kandidaatstellingen. En dat op voorspraak van het Benoemings- en Bezoldigingcomité, samengesteld uit vier leden van diezelfde raad van bestuur.

Voorzitter van die raad van bestuur is Jean-Claude Fontinoy, dé vertrouwensman van vice-premier Didier Reynders. Fontinoy, ooit bij de NMBS weggestuurd (met behoud van zijn riante pensioen) wegens ‘ernstige feiten’, ving in 2010 ruim 74.000 euro voor zijn voorzitterschap van de NMBS Holding.

De andere holdingbestuurders, allemaal vertegenwoordigers van de traditionele partijen en van Groen! en Ecolo, hebben een andere baan, sommigen op ministeriële kabinetten. Zij krijgen als bezoldiging voor hun inzet 23.000 à 38.000 euro per jaar.

Een van die bestuurders is, opmerkelijk genoeg, oud-minister Melchior Wathelet (CDH), vader van de huidige federale staatssecretaris Melchior Wathelet jr. Wathelet père, van wie de kennis van spoorzaken op een sigarettenvloeitje past, combineert zijn aanwezigheid in de raad van bestuur van de NMBS Holding (26.500 euro per jaar) met het voorzitterschap van het met omvallen bedreigde NMBS Logistics. Die post is goed voor een bijkomende jaarvergoeding van 6800 euro, te verhogen met 375 euro per bestuursvergadering – en van die laatste zijn er nogal wat.

Nu al weten we dat de volgende premier zal komen uitleggen dat iedereen zijn of haar deel van de forse besparingen zal moeten dragen en dat de levensstandaard van de Belgen naar beneden moet. Luc Coene, gouverneur van de Nationale Bank van België, heeft daarvoor al gewaarschuwd.

Want het federale koninkrijk mag dan wel in een diepe politieke crisis zijn weggezonken, het systeem moet wel blijven draaien. En dat heeft een prijs, te betalen door een dankbare bevolking.

Rik Van Cauwelaert

Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier

Partner Content