Het juiste tempo

Half zes ’s ochtends. We drinken koffie in de stationshal van Sarajevo. Buiten is het 2°C. Vannacht heeft het gevroren. We trekken naar het zuiden, naar Mostar en de Dalmatische kust, om de winter nog even uit te stellen.

Bosnische treinen zijn sociaal. De afzonderlijke coupé’s, waar maximum 6 mensen face to face kunnen zitten, nodigen uit tot gesprekken en het uitwisselen van allerlei lekkers.

“Een jaar? Naar Vladivostok?”, roept Bakir, die tegenover ons zit, vol ongeloof uit. “Ik benijd jullie!” Bakir woont in Travnik en studeert computerwetenschappen in Mostar. “Vanuit Bosnië naar eender welk land reizen is duur. Bovendien hebben we, behalve voor Kroatië, Servië en Turkije, altijd een visum nodig. Vernederend is het, om drie dagen lang in de rij te staan voor de ambassade van een West-Europees land, en telkens te worden verdacht te willen onderduiken.”

Bakir heeft een punt. Terwijl Europa zijn grenzen krampachtig afsluit, zijn wij, bezitters van een westers paspoort, in de meeste landen ter wereld meer dan welkom. Een lange wereldreis maken is voor de gemiddelde Europeaan met een job geen onbereikbare droom.

Dat we een jaar onderweg zullen zijn, dringt vooralsnog niet echt door. Amper 12 dagen ver, voelt deze reis eerder aan als de betere city-trip. We zijn benieuwd naar wat komen gaat. Benieuwd ook naar wat dat met een mens doet, de vertrouwde omgeving voor een poos op te geven.

Ik moet geduld hebben. Anja moet me soms bedaren. “Geniet van de reis! Je bent niet de hele tijd op reportage.” ’t Is waar. Het valt me moeilijk om een half uur te niksen op een bank in de zon. Laat me op zijn minst iets lezen dan. Want als ik begin rond te kijken, dan moet ik fotograferen. “Kan je tijdens deze reis een dag doorbrengen zonder camera?”, vraagt ze. Nee. Dat kan ik niet beloven. Nu toch nog niet. Je mag een fotograaf zijn camera niet afnemen en hem vervolgens de straat in sturen.

De reis is nog pril, de energie vers. De zintuigen staan op scherp en het tempo ligt hoog. Misschien wel te hoog. We moeten de juiste vitesse nog vinden.

De dageraad breekt aan wanneer de spoorweg nabij Konjic de loop van de Neretva-rivier volgt. Nevelslierten lossen spoedig op in de ochtendzon.