Ski-ongevallen: draag een helm, opa

Jaarlijks staan er in de Alpen enkele tientallen miljoenen skiërs op de pistes en een behoorlijk aantal raakt daarbij gewond.

In het Oostenrijkse Vorarlberg waren dat vaker ouderen en ervaren skiërs. Een helm is ook voor hen zeker geen slecht idee.

In het winterseizoen 2011/2012 waren ongeveer 10% van alle ski-ongevallen in de Oostenrijkse provincie Vorarlberg het gevolg van een botsingen tussen mensen. In de overige 80 tot 90% is de oorzaak een val waar geen andere mensen bij betrokken zijn, zo blijkt uit recent onderzoek.

In dat seizoen raakten er in totaal 1878 skiërs en snowboarders gewond; 1741 door een val die ze zelf veroorzaakt hadden en 137 als gevolg van een botsing.

De Oostenrijkers namen van alle slachtoffers een kort interview af om meer inzicht te krijgen in de achtergrond van de ongevallen.

Helm beschermt
Tot de belangrijkste vaststellingen behoren het grote aandeel van hoofdletsels bij botsingen. Bij botsingen ziet men immers ongeveer 2 maal meer hoofdletsels dan na een gewone val. Namelijk bij 15 tegenover 8% respectievelijk.

Nog belangrijker is dat ze tot 2,5 maal meer een hersenschudding veroorzaken, namelijk 15 tegenover 6% respectievelijk.

Een helm is dus zeker het overwegen waard op de piste. Je ziet trouwens dat steeds meer helmen op de sneeuwhellingen. Ongetwijfeld een gunstige evolutie.

Niet de jonge snouwboarders
Het uitgelaten gejoel en de wilde moves van (sommige) jonge, onervaren snowboarders laten bij veel mensen de hardnekkig indruk na dat (bijna alle) jongeren de schrik op de pistes zijn en dat je voortdurend op je hoede moet zijn dat ze je niet onderuit knallen. Dat is echter al te kort door de bocht, zo blijkt uit de Oostenrijkse cijfers.

De mensen die gewond raakten in een botsing waren gemiddeld 41 jaar en dat is toch aanzienlijk ouder dan de gemiddelde leeftijd van 33 jaar voor de slachtoffers van ongevallen waarin niemand anders betrokken was.

Botsers bleken vaker skiërs dan de snowboarders. Bij botsingen was 86% skiër tegenover ‘slechts’ 79% bij een individuele val. De botsers vaker ook ervaren skiërs dan beginnelingen (83 tegenover 74%).

Waarom oudere, ervaren skiërs meer botsen dan andere sneeuwsporters is niet duidelijk. Misschien zijn ze minder lenig en reageren ze trager en leveren hun vele jaren van ervaring hen een vals gevoel van veiligheid op. Maar dat zijn slechts veronderstellingen en daarmee moeten we altijd opletten zolang ze niets bewezen zijn.

Hoe dan ook, oude ervaren skiërs denken best niet dat zij het allemaal al gezien hebben en het wel weten. Voorzichtigheid en een kritisch oog voor de eigen vaardigheden zijn ook voor hen zeer belangrijk.

Let op voor zonnige, drukke dagen en kruisende pistes
De gevaarlijkste plekken en momenten voor botsingen zijn volgens de Oostenrijkse gegevens kruisende pistes en drukke, zonnige dagen.

Niet verwonderlijk want hoe meer volk op de pistes hoe groter de kans dat je onfortuinlijk tegen een andere skiërs of snowboarder knalt en op kruisingen neemt dat risico extra toe.

Vermoedelijk zijn we op zonnige dagen met uitstekende zichtbaarheid ook wat nonchalanter en glijden we waarschijnlijk ook wat sneller. Het gaat allemaal samen. We genieten meer van het mooie weer en door het heldere licht tekent alles zich scherp af. Kortom, het genot en plezier gaan overheersen terwijl je op koude, nevelige dagen of bij sneeuw je hoofd bij de zaak moet houden om nergens op te knallen.

Sneeuwpret, geniet ervan, maar hou altijd je hoofd erbij.

Jan Etienne, Bodytalk www.bodytalk.be