Rijke oudere leeft langer

Rijke oudere leeft langer maar alleen als hij zelf zijn geld heeft verdiend.

Ouderen met een hoog inkomen leven gemiddeld 2,5 jaar langer dan mensen die leven van het basispensioen. Het klinkt niet echt nieuw, maar wat er in dit Nederlandse onderzoek wel opvalt, is dat die regel enkel geldt als de oudere zelf zijn inkomen heeft vergaard. Pech voor de partners van ouderen die een hoog pensioen hebben samengespaard door te werken… Zij ‘profiteren’ niet van de extra jaren.

Er zijn hele encyclopedieën volgeschreven over de levensverwachting en de factoren die daarbij meespelen. Dat hoger opgeleiden langer leven dan laag opgeleiden is al lang geweten. Dat een verschil in inkomen ook invloed heeft op de gezondheid over alle leeftijden heen, is niet nieuw. Roken en andere voedingsgewoonten verklaren daarbij een deel van de minder hoge levensverwachting.

In Nederland heeft men nu echter, over vier universiteiten heen, eens gekeken wat de relatie is tussen inkomen en mortaliteit. Dat onderzoek gebeurde bij 19.900 65-plussers, over 20 jaar (tussen 1997 en 2007). De hoogste inkomensgroep had ruim twee keer het gemiddelde inkomen met daar bovenop nog het pensioen. Zij ‘overleefden’ hun leeftijdsgenoten gemiddeld met 2,5 jaar.

De onderzoekers hebben daarbij wel opgemerkt dat die extra jaren alleen maar aantikken bij wie zelf zijn inkomen heeft vergaard. Als het je in de schoot wordt geworpen door erfenis of lotto (waar in het onderzoek wel geen enkel geval van terug te vinden is), krijg je die levensjaren niet. Net zomin wanneer je de partner bent van iemand die goed geboerd heeft. Al is daar wel een heel klein verschil tussen mannen en vrouwen. Bij mannen maakt het geen verschil, bij vrouwen minimaal.

Het laat de onderzoekers toe te besluiten dat rijke ouderen veel langer van hun pensioen kunnen genieten. En dat het invoeren van een hogere pensioenleeftijd voor wie het meeste verdient, de ongelijkheid zou kunnen opheffen…

Als het gaat om de redenen van het verschil, is het nog wat raden. Negatieve blootstellingen in de kindertijd en langdurige stress tijdens de levensloop hebben – bewezen – een negatieve invloed op de levensverwachting. Voor wie het mocht interesseren: de winst op levensverwachting heeft wel een grens en die ligt op 130.000 euro. Wie nog meer heeft, leeft niet nog eens langer.

Désirée De Poot

Bron: Ned. Tijdschr. Geneeskd. 2012; 156:C1500