Professor aan Tilburgse universiteit verzint onderzoeken
De Universiteit van Tilburg doet aangifte tegen haar ex-professor Diederik Stapel voor wetenschapsfraude. De sociaal-psycholoog verzon tal van onderzoeken. Zijn laatste gefingeerde studie toonde aan dat vleeseters hufteriger zijn dan mensen die geen vlees eten.
Met die laatste conclusie viel de professor door de mand. De ethische commissie van de universiteit van Tilburg, die Stapel de laan uitstuurde, onderzocht het gesjoemel en kwam tot de verbijsterende conclusie dat de fraude aanzienlijk is. “We zijn van de ene in de andere verbazing gevallen”, zegt voorzitter Levelt. “Dit is wangedrag zonder precedent”.
Sinds 2004 heeft Stapel verzonnen data gebruikt in zeker dertig artikelen in toonaangevende tijdschriften op het gebied van de sociale psychologie.
Arme studenten
De commissie adviseert de universiteiten waar Stapel werkzaam is geweest om bij het Openbaar Ministerie aangifte te doen tegen Stapel van valsheid in geschrifte. De universiteit van Tilburg heeft daar inmiddels toe besloten, die van Groningen onderzoekt dat nog.
Er is langer onderzoek nodig om de omvang van de fraude te overzien, zegt de voorzitter. Er zullen 130 tijdschriftpublicaties en 24 hoofdstukken in boeken onder de loep moeten worden genomen. De fraude betekent een “persoonlijke tragedie” voor de studenten die aan Stapel waren toevertrouwd, zegt Levelt. Zij zullen publicaties uit hun cv moeten schrappen, omdat die nu verdacht zijn. Wel mogen ze hun doctorstitel behouden. De onderzoekscommissies van de universiteiten van Tilburg, Amsterdam en Groningen twijfelen niet over de kwaliteit van de promoties.
Diepe spijt
De hoogleraar werd begin september op non-actief gesteld nadat duidelijk was geworden dat hij onderzoeksresultaten had verzonnen. Hij was onder meer betrokken bij de omstreden publicatie over mensen die “hufterig” worden als ze aan vlees denken.
Stapel zelf betuigt in een schriftelijke verklaring zijn diepe spijt. “Ik heb gefaald als wetenschapper, als onderzoeker. Ik heb onderzoeksgegevens aangepast en onderzoeken gefingeerd. Niet een keer, maar meerdere keren, en niet even, maar gedurende een langere tijd.”
“Ik wilde te veel te snel”, stelt Stapel. “In de moderne wetenschap ligt het ambitieniveau hoog en is de competitie voor schaarse middelen enorm. De afgelopen jaren is die druk mij te veel geworden. Ik heb de fout gemaakt dat ik de waarheid naar mijn hand heb willen zetten en de wereld net iets mooier wilde maken dan hij is.”
Marleen Finoulst, Bodytalk
Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier