Stefanie De Bock & Belinda Torres Leclercq

‘Minister Vandeurzen, wanneer luistert u echt naar doven?’

Stefanie De Bock & Belinda Torres Leclercq Co-voorzitters Jong Groen

Belinda Torres Leclercq en Stefanie De Bock, co-voorzitters Jong Groen, richten zich tot minister van Welzijn en Volksgezondheid Jo Vandeurzen (CD&V): ‘Door het aantal jaarlijks beschikbare tolkuren voor doven vandaag zo laag te houden, werken we discriminatie in de hand.’

We kennen allemaal de gênante situatie waarbij iedereen plots begint te lachen om een mop die jij toevallig, omdat je niet oplette of even afgeleid was, niet hoorde. Je lacht maar wat mee, om toch maar niet te laten opvallen dat je iets niet begrepen hebt. Dit soort momenten levert ons allemaal af en toe rode kaken op. Dove mensen worden er dagelijks mee geconfronteerd.

Binnen de Vlaamse Dovengemeenschap wordt een visueel-ruimtelijke taal gebruikt die volledig toegankelijk is voor dove mensen, namelijk de Vlaamse Gebarentaal. Binnen onze maatschappij zijn er echter slechts weinigen die deze taal onder de knie hebben. Gelukkig zijn er tolken Vlaamse Gebarentaal die de communicatie tussen niet-gebarentalige en gebarentalige personen vlotter kunnen doen verlopen. Geweldig toch? De tolken wel, maar hoe wij er als maatschappij mee omgaan niet zo…

Minister Vandeurzen, wanneer luistert u echt naar doven?

Een dove gebarentalige heeft namelijk slechts 36 uur per jaar recht op een tolk in het privéleven. Die tolken kunnen voor allerlei doeleinden gebruikt worden, zoals voor een doktersbezoek, een oudercontact of voor activiteiten in de vrije tijd.

36 uur per jaar is dan heel weinig. Omgerekend kom je tot 3 uur per maand, nog niet eens een uur per week of 6 minuten per dag. Een doktersbezoek duurt al langer, laat staan een oudercontact of een vrijetijdsactiviteit.

We overdrijven? Het is inderdaad zo dat de meeste doven hun jaarlijkse tolkuren niet opgebruiken. Dat is ook een veelgebruikt argument van Vlaams minister van Welzijn en Volksgezondheid Jo Vandeurzen (CD&V). Maar wanneer we gaan graven naar de reden zien we al snel een perverse oorzaak.

Iedereen weet dat het leven vol onvoorspelbare situaties zit. ‘Life is like a box of chocolates, you never know what you are going to get.’ Dat weten ook dove mensen. Niemand kan voorspellen wanneer er plots een rechtszaak opduikt, wanneer de dokter plots iets te vaak bezocht moet worden. Niemand kan noodgevallen voorspellen. Tolkuren worden dus vaak opgespaard voor situaties die niemand van ons kan voorzien en al te vaak een evidentie lijken voor wie niet doof is.

Dus ja, een jaar zonder ongelukken, zonder onvoorziene gebeurtenissen, leidt tot tolkuren die niet opgebruikt worden, meneer Vandeurzen. Die jaren duiken zo op in de statistieken. De tolkuren zijn overigens ook niet overdraagbaar, elk jaar sparen doven dus opnieuw tolkuren op voor noodgevallen.

‘Met een tolk erbij krijg ik opnieuw toegang tot alle informatie en kan ik volwaardig deelnemen aan activiteiten’, vertelt een lid van Jong Groen ons. We vergeten maar al te snel hoeveel drempels er voor dove mensen kunnen bestaan om deel te nemen aan activiteiten. Gesproken taal speelt een belangrijke rol in onze maatschappij – van een schoolfeest, over een hobby, tot een oudercontact.

Tolken zijn noodzakelijk zolang niet meer mensen de Vlaamse Gebarentaal beheersen en zolang niet alle informatie naast gesproken taal ook in Vlaamse Gebarentaal ter beschikking wordt gesteld. Enkel met tolken kunnen ook dove mensen volwaardig hun rol opnemen in onze maatschappij, kunnen ze volwaardig geïnformeerd worden en zich engageren.

Door het aantal jaarlijks beschikbare tolkuren voor doven vandaag zo laag te houden, werken we discriminatie in de hand.

Het is tijd voor oplossingen en het kan anders.

Het is tijd voor oplossingen en het kan anders. Andere landen tonen het ons. In de Verenigde Staten moeten organisaties waarin doven zich willen engageren zelf instaan voor een tolk, in Finland staat er geen limiet op het aantal tolkuren en in Nederland zijn mits motivatie extra tolkuren mogelijk.

Er zijn oplossingen voorhanden en het is vooral belangrijk dat dit debat eindelijk de aandacht krijgt die het verdient en niet weggewuifd wordt met valse excuses. Minister Vandeurzen, ga dus in dialoog. Zoek naar een oplossing. Kijk bijvoorbeeld naar het initiatief Geen pretje zonder tolk, een crowdfunding campagne om €20.000 euro in te zamelen om de overheid aan te klagen rond het thema. Moet het zover komen?

Wanneer geven we dove mensen evenveel kansen om zich te engageren? Minister Vandeurzen, wanneer luistert u echt naar doven?

Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier

Partner Content