Lentemoeheid, bestaat het of niet?

© iStock
Trui Engels
Trui Engels Journalist Knack

Dat de winter een invloed kan hebben op ons gemoed, lijkt evident. Maar kan ook het begin van de lente ons energieniveau aantasten? Of is lentemoeheid een uitvinding van de farma-industrie?

De lente is in het land, de dagen worden langer en ons humeur krijgt een opkikker. Of toch niet? Het zal je misschien verbazen, maar sommige mensen fleuren helemaal niet op bij het ontluiken van de eerste paasbloemen. Uit onderzoek blijkt zelfs dat het aantal zelfdodingen een klein beetje stijgt in de lente. T.S. Eliot schreef niet voor niets ‘April is the cruelest month’ in The Waste Land.

De seizoensinvloeden kunnen inderdaad gepaard gaan met een aantal duidelijke symptomen zoals vermoeidheid, een slecht humeur, slapeloosheid en somberheid. Vooral de gevoelige zieltjes onder ons kunnen dit ervaren. De Amerikanen spreken van een Seasonal Affective Disorder (afgekort als SAD). Het bekendste voorbeeld daarvan is natuurlijk de winterdip, maar bij zowat 1 op de 10 SAD-lijders treden depressieve klachten op bij het begin van de lente. Studies wijzen interne en externe veranderingen aan als mogelijke oorzaken van SADS. Ons lichaam ervaart elke verandering, zowel intern als extern, als een stressfactor. De verandering van de seizoenen heeft dus een invloed op de homeostatische balans van het lichaam (de ideale lichaamstemperatuur, het juiste suikerniveau, een goede doorbloeding en spierspanning). Het feit dat in de lente de dagen langer worden en er meer zonlicht is betekent dat er meer tijd is voor fysieke activiteit en er een verhoogde energieconsumptie is. Ons lichaam moet dus harder werken en zijn verzwakt verdedigingssysteem zo snel mogelijk proberen te herstellen.

Hormonen

Ons lichaam ervaart elke verandering, zowel intern als extern, als een stressfactor.

Tijdens de winter heeft er een verandering plaatsgevonden in onze hormonenspiegel. Ons lichaam heeft door de kortere dagen in de winter een tekort aan het gelukshormoon serotonine opgebouwd en ook het dopamine-niveau is laag door onvoldoende fysieke activiteit. Het slaaphormoon melatonine heeft dan weer de zaken overgenomen, waardoor je je tijdens de winter misschien vaak slaperig hebt gevoeld. Met de komst van de lente worden de rollen van de hormonen opnieuw omgekeerd en moet het lichaam zich alweer aanpassen. Als reactie daarop duiken vermoeidheid en andere symptomen op.

Het lichaam krijgt daarnaast te maken met afwisselend koude en warme periodes op één en dezelfde lentedag wat een invloed kan hebben op de bloeddruk en dus ook het energiepeil. Mensen die een onstabiele of lage bloeddruk hebben, zouden gevoeliger zijn voor lentemoeheid.

Wat ook meespeelt in het voorjaar is een opgebouwd tekort aan vitamine D (gebrek aan zon) en vitamine C (gebrek aan verse groenten en fruit). Als je tijdens de winter niet voldoende groenten en fruit en vette vis (of eventueel een vitaminesupplement hebt genomen), kan het zijn dat je daar nu de gevolgen van voelt.

Allergieën

Studies wijzen eveneens uit dat voorjaarsmoeheid gelinkt kan worden aan het begin van het allergieseizoen, vooral bij mensen die al lijden aan een depressie of een bipolaire aandoening. Maar dat is meer dan alleen aan een prikkelende neus en waterige ogen te wijten. Een allergieaanval doet immers cytokinen vrijkomen, stofjes die in het lichaam ontstekingen veroorzaken en zogenaamd ‘ziektegedrag’ met zich meebrengen, zoals slaperig zijn, een verminderde eetlust, een lager libido en zich meer terugtrekken. Kortom, symptomen die erg veel weg hebben van een depressie.

Het goede nieuws is dat lentemoeheid snel verdwijnt. Net zoals de winterdip is het geen ziekte, maar een verschijnsel waar je vooral geen diepgaande psychologische oorzaken achter moet zoeken. Wanneer de depressieve klachten echter erg lang aanhouden, en je geen energie meer kan opbrengen om alledaagse taken uit te voeren, is het beter om een dokter te raadplegen.

Lees ook: Bestaat er echt iets als een najaarsdepressie?

Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier

Partner Content