Kunstgras leidt niet tot meer kwetsuren in voetbal

Kunstgras geniet bij veel spelers nog een slechte naam, maar het is er even veilig op spelen als op natuurlijk gras. Het is onder andere een kwestie van het juiste schoeisel kiezen.

Hoe kan wetenschap betere voetballers maken, was het motief van de interessante, net afgelopen World Conference on Science and Soccer in Gent. Pedro Sousa van de universiteit van Porto in Portugal toonde er aan dat voetballen op kunstgras in geen enkel opzicht gevaarlijker is dan spelen op een natuurlijk grasveld.

Sousa volgde voor zijn onderzoek de 231 spelers van 11 amateurploegen op de Azoren gedurende een volledig competitieseizoen. Alles samen stonden ze 43872 uur op het veld waarvan 5318 wedstrijduren. In die tijdspanne raakte 57% van de spelers gekwetst. Ze liepen in totaal 213 letsels op.

Een indrukwekkend aantal, maar met 5,1 kwetsuren per 1000 uur voetbal toch niet meer dan op gewone grasvelden.

Slechts een 10% van die kwetsuren ontstond via een ongelukkig contact met de grasmat. Ook niet meer dan bij voetbal op natuurgras.

Ook uit verdere analyses kon Sousa geen enkel verschil afleiden in kwetsuurpatronen tussen voetbal op kunst- of natuurgras.

Kwestie van mentaliteit? Vooroordelen tegen kunstgras vind je volgens professor Dirk De Clercq van de universiteit van Gent vooral terug onder oudere spelers die weinig of nooit op kunstgras gespeeld hebben. Met de jonge generatie die opgroeit op kunstvelden ligt dit totaal anders. Hun ervaring leert hen dat kunstgras anders is, maar niet slechter of beter.

Alles hangt af van de staat van het veld. Een natuurlijk grasveld in optimale conditie geniet de voorkeur van bijna alle voetballers, maar waar vind je zulke velden nog. Bij veel ploegen, zelfs in eerste nationale, ligt het veld er niet altijd optimaal bij.

In de winter denken veel spelers helemaal anders omdat de bespeelbaarheid van de kunstvelden dan vaak veel hoger scoort dan die van de natuurlijke.

Kwestie van ecologie
Er zijn nog andere factoren die eveneens een belangrijke rol spelen, ecologie bijvoorbeeld. Op de Azoren vraagt een natuurlijk grasveld een gigantische investering in onderhoud en vooral bewatering. Maar ook bij ons speelt ecologie mee: meststoffen, pesticiden, herbiciden, bewatering, reken maar uit.

Net als het gebrek aan ruimte. Een kunstveld kan door alle ploegen gebruikt worden, terwijl het veld voor de eerste ploeg vaak alleen tijdens wedstrijden bespeeld wordt en er zelfs dan op het einde van het seizoen vaak niet meer mooi bijligt.

Technologie en tactiek
Met het kunstgras doet ook nog andere technologie zijn intrede in het voetbal, die van de afstemming van de voetbalschoen op het speelveld. Tijdens de beginperiode speelden voetballers nog met hun klassieke voetbalschoenen op het kunstgras, wat niet echt optimaal was volgens De Clercq die deze problematiek bestudeert.

Het contact met een natuurlijke grasmat verloopt helemaal anders dan met kunstgras. Als algemene regel op natuurgras geldt: hoe vochtiger het speelveld, hoe langer de studs. Lange studs scheuren door de zachte natuurlijke grasmatten, maar kunstgras geeft niet mee en daar kunnen studs vrij abrupt op blokkeren. De klassieke voetbalschoenen leidden op kunstgras dan ook tot meer letsels en dat droeg vermoedelijk bij tot de aanvankelijke de weerzin van voetballers tegen kunstgras.

Het schoeisel is inmiddels aangepast, maar nu is het vooral een kwestie van het juiste stel te kiezen. Een zool met heel veel korte studs levert een hoog loop- en spelcomfort op, tenminste zolang het veld droog is, want op een nat veld schuiven ze door. Je kunt er niet goed mee stoppen of draaien en één enkele ongelukkige schuiver kan ook in het voetbal het verschil maken tussen winnen of verliezen. Misschien zien we binnenkort in het voetbal wel schoenenwissels optreden, net zoals de bandenwissels in formule 1.

Jan Etienne, Bodytalk