Kokosolie krijgt mokerslag van belangrijke gezondheidsorganisatie

© iStock
Trui Engels
Trui Engels Journalist Knack

De American Heart Association, ’s werelds grootste hartgezondheidsorganisatie, maakt komaf met de gezondheidsclaims van kokosolie. Het zogenaamde ‘superfood’ mag van zijn voetstuk gehaald worden.

In heel wat gezonde kookboeken vind je het terug en het wordt in de markt gezet als een gezond alternatief voor verzadigd vet: kokosolie. Maar de American Heart Association (AHA) meent dat er niet genoeg goede studies zijn die de gezondheidsvoordelen van kokosolie kunnen bevestigen en bestempelt het daarom nu als even ongezond als smout, braadvet en boter (vetten die wél algemeen aanvaard worden als ongezond) omdat de verzadigde vetten in kokosolie de ‘slechte’ cholesterol in het bloed kunnen doen toenemen. Het vernieuwde advies werd gepubliceerd in het blad Circulation.

In bepaalde wetenschappelijke kringen en in de populaire pers wordt het beperken van verzadigde vetten steeds meer in vraag gesteld. Zo was Pascale Naessens onlangs een bekende pro-stem in het ‘(verzadigde) vetten zijn gezond’-debat. Dat had veel te maken met een studie uit 2014 waaruit bleek dat het beperken van verzadigd vet totaal geen invloed had op de gezondheid van het hart. Wat de onderzoekers er waren vergeten bij te vertellen was dat het verzadigd vet waarschijnlijk werd vervangen door ongezonde en snelle koolhydraten. Slechte vetten vervangen door slechte koolhydraten heeft inderdaad geen invloed op een mogelijk risico op een hartaanval.

De AHA dook daarom in de wetenschappelijke literatuur en zet alles nog eens op een rijtje: dierlijke vetten worden doorgaans gezien als slecht voor de gezondheid, terwijl plantaardige oliën zoals olijfolie, als gezonde alternatieven worden beschouwd. Die theorie is gebaseerd op de hoeveelheid verzadigde vetten die deze producten bevatten. Een voedingspatroon dat veel verzadigde vetten bevat, kan de hoeveelheid ‘slechte’ cholesterol in het bloed doen toenemen, wat op zijn beurt de aderen doet dichtslibben en het risico op een hartziekte of een beroerte doet toenemen.

Des duivels

Ons lichaam heeft vet nodig. Het is een bron van essentiële vetzuren en helpt het lichaam om vitaminen, zoals A, D en E, op te nemen.

Volgens de AHA is zo’n 82 procent van het vet in kokosolie verzadigd. Dat is meer dan bij boter (63 procent), braadvet (50 procent) en smout (39 procent). Vanwaar dan die goddelijkheid van kokosolie die door marketeers – niet door wetenschappers – wordt gepromoot? Eerst en vooral menen de kokosoliefans dat kokosolie, naast de ‘slechte’ cholesterol doen stijgen, ook de ‘goede’ cholesterol doet toenemen, dankzij het aanwezige laurinezuur waardoor het eindresultaat eigenlijk neutraal is. Maar boter doet eveneens de goede cholesterol stijgen, dus gaat die gezondheidsclaim niet op. Daarnaast beweren sommigen dat door een mix van vetten in kokosolie het nog steeds een gezonde optie is omdat kokosolie een bron is van middellangeketenvetzuren (MCT-vetten), een type van vet dat anders in het lichaam wordt verwerkt en beter opgenomen en verbrand wordt dan andere vetten. Maar ook dat gaat niet op, want de vetten in kokosolie kunnen dan wel omschreven worden als MCT-vetten, ze gedragen zich eerder als normale langeketenvetzuren in het lichaam en zijn dus helemaal niet zo voordelig voor het metabolisme. Een ander ‘bewijs’ is dat er minder cardiovasculaire ziektes voorkomen bij bevolkingen zoals in Sri Lanka en Polynesië, waar kokosolie in het traditionele dieet zit. Dat gaat eveneens niet op omdat die volkeren daarnaast ook veel groenten en vis eten, meer bewegen en minder bewerkte voeding en frisdranken nuttigen.

Voor alle duidelijkheid: vet is niet des duivels, zo benadrukt de AHA. Ons lichaam heeft vet nodig. Het is een bron van essentiële vetzuren en helpt het lichaam om vitaminen, zoals A, D en E, op te nemen. Maar de AHA raadt aan om je inname van verzadigd vet te beperken, ook van tropische oliën als kokosolie en palmolie. Kies eerder voor onverzadigde plantaardige oliën zoals olijfolie, koolzaadolie, notenolie, hazelnotenolie en sojaolie, en eet avocado, vette vis, noten en zaden in plaats van cakes, koekjes, chocolade en kant-en-klare maaltijden. Studies tonen zelfs aan dat dergelijke veranderingen in je levensstijl de cholesterol zelfs evenveel kunnen verlagen als cholesterolverlagers.

Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier

Partner Content