‘Gezondheid is meer dan niet ziek zijn’

© iStock

De Christelijke Mutualiteit lanceert een nieuw concept: ‘Positieve Gezondheid’. Daarbij staat niet de ziekte centraal, maar de zelfredzaamheid en veerkracht van mensen om met die ziekte om te gaan.

Gezondheid is meer dan de afwezigheid van ziekte, ook kwaliteit van leven, zingeving en verbondenheid dragen daartoe bij. Dat stelt de Christelijke Mutualiteit (CM) na een onderzoek bij meer dan 8.600 leden. ‘Om echt gezond te zijn, moeten we ook kwaliteit van leven ervaren’, aldus CM-voorzitter Luc Van Gorp. De mutualiteit lanceert vrijdag op een symposium het netwerk “Positieve Gezondheid België”, om met verschillende partners die bredere visie op gezondheid in de samenleving en gezondheidszorg te verankeren.

Het model “Positieve Gezondheid” komt van de Nederlandse huisarts en onderzoekster Machteld Hubert. De definitie van gezondheid die de Wereldgezondheidsorganisatie (WHO) sinds 1948 hanteert, ‘een toestand van volledig lichamelijk, geestelijk en maatschappelijk welzijn’, is volgens haar eigenlijk onbereikbaar. Met tal van experts kwam een nieuw concept tot stand: ‘gezondheid als het vermogen om je aan te passen en je eigen regie te voeren, in het licht van de sociale, fysieke en emotionele uitdagingen van het leven’.

Zij bundelde allerlei gezondheidsindicatoren in zes dimensies – de klassieke lichaamfuncties, het dagelijks functioneren, sociale participatie, levenskwaliteit, zingeving en mentaal welbevinden – die ook nog eens zijn onderverdeeld. Dat alles samen vormt het gespreksinstrument “Mijn Positieve Gezondheid”, waarmee de zorgverleners met hun patiënten het gesprek kunnen aangaan.

De bevraagde CM-leden gaven in de peiling alvast aan dat die verschillende dimensies invloed hebben op hun gezondheid. ‘Onze gezondheidszorg gaat er vandaag nog te vaak van uit dat gezondheid hetzelfde is als niet ziek zijn’, aldus Van Gorp. ‘We ondernemen pas actie als er iets aan de hand is. En dokters zijn er om fysieke en mentale problemen te genezen. Onze leden geven duidelijk aan dat gezondheid voor hen veel meer is dan dat. Het volstaat niet om fysiek in orde te zijn.’

Sommige aspecten wegen voor bepaalde groepen meer door dan voor andere. Jongeren hechten zo meer belang aan klachten en pijn, slapen en eten, terwijl ouderen veel meer een verband zien tussen gezondheid en onthouden of concentreren. Er is dus geen pasklaar antwoord op hoe je gezond in het leven moet staan, wat dan ook de filosofie is achter het nieuwe model, aldus Van Gorp. ‘De Belg moet de regie voeren over zijn gezondheid, vanuit zijn kracht en niet vanuit zijn klacht.’

Het ultieme doel is om België uit te bouwen tot een zogenaamde u0022blue zoneu0022, waar mensen oud worden zonder chronische ziektes en mentale aftakeling.

Op het symposium stelde de CM vrijdag het model Positieve Gezondheid voor aan belanghebbenden binnen en buiten de gezondheidszorg. De mutualiteit lanceerde daarnaast ook het netwerk, waarmee ‘we vorm willen geven aan de gezondheidszorg van morgen en bouwen aan een gezonde samenleving’. Dat netwerk wil tools aanreiken, onderzoek uitvoeren, organisaties verbinden en voorstellen doen om het concept in de samenleving en gezondheidszorg te verankeren.

Het ultieme doel is om België uit te bouwen tot een zogenaamde “blue zone”, waar mensen oud worden zonder chronische ziektes en mentale aftakeling. Als voorbeelden worden zulke zones in Japan, Italië en Griekenland aangehaald.

Huisartsenorganisatie Domus Medica, Natuurpunt, vrijetijdsorganisatie Pasar en Hasselt Zorgstad zegden alvast toe partner te worden. Andere geïnteresseerden kunnen partner worden via www.mijnpositievegezondheid.be.

Domus Medica nam volgens voorzitter Roel Van Giel twee jaar geleden al een breder concept rond gezondheid op. ‘Huisartsen zien het eerst bij patiënten met welke problemen ze geconfronteerd worden’, zei hij. ‘Als huisartsenvereniging willen wij een stem laten horen in een breed maatschappelijk debat over gezondheid.’ Daarnaast ondersteunt Domus Medica ook de huisarts in die benadering. ‘We gaan dat natuurlijk niet bij elke patiënt toepassen, maar we merken wel dat er een grotere groep patiënten komt waar we dat wel kunnen, mensen met chronische zieken en psychosociale aandoeningen.’

Partner Content