Gewoon uitademen volstaat om griep te verspreiden

We dachten dat open en bloot niezen of hoesten en vuile handen de belangrijkste wegen zijn om het griepvirus (influenza) te verspreiden en op te rapen. Maar het blijkt nog eenvoudiger dan dat, gewoon uitademen volstaat wanneer je besmet bent. Besluit: wil je geen griep krijgen, laat je dan vaccineren.

Amerikaans onderzoekers onderzochten de lucht die 355 verkouden vrijwilligers gewoon rustig in- en uitademden, zonder dat er sprake was van niezen of hoesten. In 39 procent van de gevallen bleek die lucht infectieuze virusdeeltjes te bevatten.

Het Influenzavirus reist vrolijk mee naar buiten in de massa’s ultrafijne druppeltjes in de lucht die we uitademen. Die druppeltjes zijn zo licht dat ze behoorlijk lang in de lucht blijven rondzweven en dus ook gemakkelijk bij andere slachtoffers terecht kunnen komen, zeker wanneer je ergens met een hoop mensen dicht op elkaar zit.

Het gaat bovendien om behoorlijk grote aantallen virusdeeltjes. Sommige mensen ademen er meer dan 100.000 per half uur uit. Het aantal is het hoogst kort na het verschijnen van de eerste symptomen en neemt daarna af.

Nog niet ziek, al wel besmettelijk

De meeste mensen beginnen de griep al te verspreiden nog voor ze zich ziek voelen. Meestal vanaf ongeveer 1 dag voordien, maar sommigen ook al vanaf 2 dagen voordien. Zelfs wie er nog volledig gezond uitziet en in topvorm lijkt te verkeren, kan je dus al met griep opzadelen.

Gemiddeld blijf je ook een 5 à 7 dagen lang besmettelijk. Bij kinderen kan dit nog langer uitlopen.

Bij sommige mensen duiken de eerste klachten al op 1 dag nadat ze besmet werden, maar het kan ook tot 4 dagen nadien duren eer het zover is. Sommige mensen zijn bovendien wel besmet, maar ondervinden geen klachten, terwijl ze ondertussen toch vrolijk virusdeeltjes kunnen blijven verspreiden.

Dit alles maakt het erg moeilijk om de verspreiding van griep efficiënt te voorkomen. Maar er zijn toch een aantal richtlijnen die helpen, zo blijkt uit historisch onderzoek.

Laat je vaccineren

De beste bescherming tegen griep voor jezelf én je omgeving is een griepprik. Deze geeft geen 100 procent bescherming, maar elke extra bescherming is mooi meegenomen voor iedereen. Dit advies geldt zeker voor wie met gevoelige mensen samenwoont of werkt. Bijvoorbeeld met kleine kinderen, bejaarden of mensen met een verzwakte afweer.

Bij bejaarden slaat de griepprik vaak minder goed aan, maar wie zich elk jaar opnieuw laat vaccineren, blijkt toch beter af. De bescherming bij die bejaarden zou dubbel zo hoog liggen, als bij hun leeftijdsgenoten die zich de jaren voordien niet lieten prikken.

De griepprik is bovendien uiterst veilig. Buiten wat irritatie en zwelling op de plaats van injectie zijn er nauwelijks klachten.

Blijf thuis

Voel je griepachtige klachten opkomen en wil je geen andere mensen besmetten, blijf dan thuis. Zeg bezoek en afspraken af en ziek rustig uit. Liefst op je eentje als dat kan.

Ben je op het werk, ga dan zo snel mogelijk terug naar huis en blijf daar tot je er weer bovenop bent. Verwittig wel telkens je werkgever.

Massale wolken

Een chirurgisch masker helpt de verspreiding tegengaan omdat de ultrafijne druppeltjes er in blijven steken. Stofmaskers daarentegen helpen weinig tot niets. De druppeltjes zijn zo klein dat ze samen met de lucht door de mazen van het masker mee naar buiten zweven.

Het dragen van chirurgische mond- en neusmaskers is alleen zinvol in een gesloten omgeving met veel andere mensen relatief dicht op elkaar, zoals in liften, openbaar vervoer, drukke winkels en drukke werkplekken.

Op straat en op het platteland hebben maskers geen zin.